< Meer determinatiehulpen

laatst gewijzigd op 07-05-2023

Het geslacht Hedera in Nederland

Ruud Beringen


Inleiding

In Nederland komen naast de gewone klimop (Hedera helix) af en toe andere soorten voor. Deze soorten zijn goed te herkennen aan de vorm van de sterharen aan de onderzijde van het blad, maar ook het blad bevat onderscheidende kenmerken.

Vergelijking

     Hedera helix Hedera hibernica
Hedera colchica
Chromosoomgetal   2n = 48 (diploid)
2n = 96 (tetraploid)
2n = 192 (octoploid)
Sterharen aan de onderzijde van het blad aantal stralen <10 <10 >10

vergroeid of vrij grotendeels vrij grotendeels vrij stralen aan de basis schildvormig vergroeid

afstaand of aanliggend sterharen afstaand, een hoek makend met bladoppervlak
sterharen aanliggend, parallel aan bladoppervlak
sterharen aanliggend, parallel aan bladoppervlak
Jonge bladen (6-8 knopen van de stengeltop)
bladschijf (3-) 5-lobbig en 3-6 cm breed
5-lobbig en 6-9 cm breed
ongelobd, hartvormig
  bladsteel bladsteel kort, 3-5,5 cm
bladsteel lang, 5-12 cm

  nerven nerven meestal duidelijk wit contrasterend
nerven niet opvallend wit contrasterend

Volgroeide bladen bladrand doorzichtige bladrand niet duidelijk vanwege naar beneden gekromde bladrand
doorzichtige bladrand meestal duidelijk vanwege naar boven gekromde bladrand

  geur bij kneuzing zwakke geur bij kneuzing, meestal nogal scherp
sterke geur bij kneuzing, vaak dennenachtig, zoet

Groei groeisnelheid minder krachtige groei, internodïen
3-8 cm lang
krachtige groei, internodïen tot wel
18 cm lang of langer

  habitus “tapijt” van liggende stengels tot enkele cm hoog.
“tapijt” van liggende stengels tot wel
20 cm hoog

Foto sterharen


  habitus


Literatuur

Ackerfield, J. (2001) Trichome morphology in Hedera (Araliaceae). Edinburgh Journal of Botany 58: 259-267. 
 
Ackerfield, J.;Wen, J. (2002) A morphometric analysis of Hedera L. (the ivy genus, Araliaceae) and its taxonomic implications. Adansonia 24: 197-212. 
 
Beringen, R. (2016) Portret van een plant: Klimop. Planten 3: 24-24. 
 
de Wever, A. (1930) Hedera helix L. Natuurhistorisch Maandblad 19: 26-28.
 
Kops, J.;van Hall, H.C. (1844) Hedera helix - Gemeene Klimop Flora Batava 8: 588-588. 
 
Mc Allister, H.A.;Rutherford, A. (1990) Hedera helix L. and H.hibernica (Kirchner) Bean (Araliaceae)in the British Isles. Watsonia 18: 7-15. 
 
Rutherford, A. (1997) Hedera. BSBI 
 
Thijsse, J.P. (1904) Klimop. De Levende Natuur 9: 153-157. 
 
Waage, G.H. (1944) Klimopvormen. Natuurhistorisch Maandblad 33: 61-61.