< Meer determinatiehulpen

laatst gewijzigd op 22-09-2023

Late guldenroede en Canadese guldenroede

Stef van Walsum


Inleiding

In Nederland kennen we drie soorten Guldenroede's (Solidago). De Echte guldenroede (Solidago virgaurea) is de enige inheemse soort, ze is zeldzaam en komt vrijwel alleen voor op de zand- en leemgronden in het oosten en zuiden van het land. De Late guldenroede (Solidago gigantea) en Canadese guldenroede (Solidago canadensis) zijn beiden afkomstig uit Noord-Amerika, en in Nederland ingeburgerd in de 19e eeuw.  De Late- en Canadese guldenroede lijken echter veel op elkaar en worden veel verward. Vermoedelijk toont de verspreidingskaart van de Canadese guldenroede een veel te optimistisch beeld en is de soort veel minder algemeen dan de Late guldenroede.  

Bekijk altijd de beharing op de stengel en de onderzijde van de bladeren, dit zijn harde kenmerken. De vorm van de bloeiwijze is een indicatie maar kan sterk variëren en is daarom niet betrouwbaar. Voorzie waarnemingen van de Canadese guldenroede als dat kan altijd met foto's van de onderscheidende kenmerken.

 

Vergelijking

 

Late guldenroede

Solidago gigantea

Canadese guldenroede

Solidago canadensis

Stengel

Kaal tot aan de bloeiwijze, vaak blauw of roodachtig aangelopen

bovenste 1/2 van de stengel behaard, kleur egaalgroen

Bladonderzijde

Kaal, op de middennerf aanliggend behaard

Dicht behaard

Aantal buisbloemen per bloemhoofdje

6-10

2-8

Lengte omwindsel

3-5 mm

2-3 mm

Bloeiwijze

Compacte pluim, minder vertakt

Uitgespreide pluim, sterker vertakt

Voorkomen in Nederland

Zeer algemeen 

Vermoedelijk zeldzaam. In ieder geval veel minder algemeen dan S. gigantea.

 Opmerkingen:  

  • Solidago altissima: lijkt sterk op S. canadensis maar bij deze soort is de stengel al vanaf de onderste 1/2 kort behaard en is de bladrand minder sterk getand. De soort is recent voor het eerst in België gevonden, in Nederland is S. altissima nog niet bekend (zie artikel).
  • De Echte guldenroede is gemakkelijk herkenbaar omdat ze, in tegenstelling tot beide uitheemse guldenroedes, geen lange uitlopers vormt. Daarnaast hebben de bladeren één nerf over de gehele lengte van het blad, de uitheemse guldenroedes zijn 3-nervig. 
  • in Noord-Amerika komen veel meer soorten Solidago's voor, zie de website Flora of North America.
  • In de Oecologische flora (deel 4 pagina 35 en 36) zijn de bijschriften bij de foto's van Late- en Canadese guldenroede verwisseld. Dit heeft mogelijk tot verwarring gezorgd. 

 

Foto's

 

De bloeiwijze van de Late guldenroede (links) is compacter en minder vertakt dan die van de Canadese guldenroede (rechts). Foto's: Niels Jeurink

 

De stengel van de Canadese guldenroede (boven) is minstens vanaf het midden behaard en geheel egaalgroen van kleur, die van de Late guldenroede is kaal tot aan de bloeiwijze en vaak blauwachtig of rood aangelopen. Foto: Margriet Kampman en Jan van der Meer

 

Bij de Canadese guldenroede (boven) is de onderzijde van het blad behaard, bij de Late guldenroede is de onderzijde kaal of alleen op de hoofdnerf en randen behaard (gewimperd). Foto: Margriet Kampman en Jan van der Meer

 

De bloemhoofdjes van de Canadese guldenroede (boven) zijn iets kleiner dan die van de Late guldenroede (onder). Foto: Margriet Kampman en Jan van der Meer

 

Literatuur

Jansen, H. (2019) Late gulderoede rukt steeds meer op. Twirre 29: 30-32. 
 
Scholz, H. (1993) Eine unbeschriebene anthropogene Goldrute (Solidago) aus Mitteleuropa. Floristische Rundbriefe 27: 7-12.
 
Siebel, H.N. (2020) Praktijkadvies Hoge guldenroedes. VBNE