Ecologie & verspreiding
Voorjaarsadonis staat op warme, zonnige tot half beschaduwde plaatsen op droge, matig voedselarme tot matig voedselrijke, zwak basische, uitgesproken stikstofarme tot stikstofarme grond. Ze wordt aangetroffen in droge, grazige graslanden, in akkers en soms in struwelen, naaldbossen en in zomen. Deze zeer giftige plant heeft hoofdzakelijk een Oost-Europese verspreiding en vertoont in Zuid- en Midden-Europa een verbrokkeld areaal. In Nederland is de soort slechts één keer aangetroffen, namelijk bij Diepenveen aan de IJssel in 1841. Dit kan als een uiterste voorpost van de continentale soort beschouwd worden en al voor 1900 is ze uit ons land verdwenen. Verwarring met de Zomeradonis kan vermeden worden door naar de bloemkleur en de beharing van de vruchten te kijken, deze laatste worden overigens door mieren verspreid. Ze wordt ook medicinaal aangewend als een stimulerend agens voor het hartritme en vroeger werden de gemalen wortels als braakmiddel gebruikt.
Voorjaarsadonis staat op warme, zonnige tot half beschaduwde plaatsen op droge, matig voedselarme tot matig voedselrijke, zwak basische, uitgesproken stikstofarme tot stikstofarme grond. Ze wordt aangetroffen in droge, grazige graslanden, in akkers en soms in struwelen, naaldbossen en in zomen. Deze zeer giftige plant heeft hoofdzakelijk een Oost-Europese verspreiding en vertoont in Zuid- en Midden-Europa een verbrokkeld areaal. In Nederland is de soort slechts één keer aangetroffen, namelijk bij Diepenveen aan de IJssel in 1841. Dit kan als een uiterste voorpost van de continentale soort beschouwd worden en al voor 1900 is ze uit ons land verdwenen. Verwarring met de Zomeradonis kan vermeden worden door naar de bloemkleur en de beharing van de vruchten te kijken, deze laatste worden overigens door mieren verspreid. Ze wordt ook medicinaal aangewend als een stimulerend agens voor het hartritme en vroeger werden de gemalen wortels als braakmiddel gebruikt.
Herkenning (bron: wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra)
Bloeitijd - april - juni
Hoogte - 0,15-0,50 m.
Geslachtsverdeling - tweeslachtig
Wortels -
Stengels/takken - Stengels met schubben aan de voet. Voorjaarsadonis vormt pollen.
Bladeren - De kale bladeren hebben vrijwel geen steel. Ze zijn meervoudig veerdelig, staan dicht op elkaar en hebben 1 mm brede slippen.
Bloemen - Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De glanzend gele bloemen zijn 4 tot 8 cm groot en hebben 10 tot 20 kroonbladen die langwerpig zijn en uitgespreid staan. De kelkbladen zijn zacht behaard.
Vruchten - Een eenzadige dopvrucht of nootje. De vruchtjes zijn behaard, bijna bolvormig en hebben een haakvormig gekromde snavel. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bodem - Zonnige tot halfbeschaduwde plaatsen op droge, matig voedselarme tot matig voedselrijke grond.
Groeiplaats - Grasland (grazige plaatsen) en soms struwelen.
Bloeitijd - april - juni
Hoogte - 0,15-0,50 m.
Geslachtsverdeling - tweeslachtig
Wortels -
Stengels/takken - Stengels met schubben aan de voet. Voorjaarsadonis vormt pollen.
Bladeren - De kale bladeren hebben vrijwel geen steel. Ze zijn meervoudig veerdelig, staan dicht op elkaar en hebben 1 mm brede slippen.
Bloemen - Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De glanzend gele bloemen zijn 4 tot 8 cm groot en hebben 10 tot 20 kroonbladen die langwerpig zijn en uitgespreid staan. De kelkbladen zijn zacht behaard.
Vruchten - Een eenzadige dopvrucht of nootje. De vruchtjes zijn behaard, bijna bolvormig en hebben een haakvormig gekromde snavel. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bodem - Zonnige tot halfbeschaduwde plaatsen op droge, matig voedselarme tot matig voedselrijke grond.
Groeiplaats - Grasland (grazige plaatsen) en soms struwelen.
Familie: Ranunculaceae
Groep: tweezaadlobbigen (bloemplanten)
Status: voor 1900 verdwenen
Zeldzaamheid: verdwenen
Ecologische groep: kalkrijke akkers