Ecologie & verspreiding
Carex tomentosa is altijd een uiterst zeldzame soort in ons land geweest. Na een eerste vondst in 1923 bij Lent in Gelderland werd de soort vóór 1950 op nog twee plaatsen rondom Nijmegen gevonden en daar leek het bij te blijven. Na 1950 werd de soort als uitgestorven beschouwd in Nederland. Recent evenwel werd ze, verrassend, gevonden in een kalkgrasland in Zuid-Limburg. Vermoedelijk gaat het hier evenwel om onopzettelijke aanvoer, meer dan een halve eeuw geleden. Viltzegge doet haar naam eer aan, want de urntjes zijn bedekt met een wit vilt. Het is wat de beharing op de urntjes betreft de meest behaarde van alle Europese zeggesoorten. Het is een soort met een kruipende wortelstok en geringe hoogte, waardoor ze relatief gemakkelijk over het hoofd kan worden gezien. Het is dan ook niet geheel uitgesloten dat ze elders in ons land, met name in kalkgraslanden op het pleistoceen, toch nog voorkomt.
Carex tomentosa is altijd een uiterst zeldzame soort in ons land geweest. Na een eerste vondst in 1923 bij Lent in Gelderland werd de soort vóór 1950 op nog twee plaatsen rondom Nijmegen gevonden en daar leek het bij te blijven. Na 1950 werd de soort als uitgestorven beschouwd in Nederland. Recent evenwel werd ze, verrassend, gevonden in een kalkgrasland in Zuid-Limburg. Vermoedelijk gaat het hier evenwel om onopzettelijke aanvoer, meer dan een halve eeuw geleden. Viltzegge doet haar naam eer aan, want de urntjes zijn bedekt met een wit vilt. Het is wat de beharing op de urntjes betreft de meest behaarde van alle Europese zeggesoorten. Het is een soort met een kruipende wortelstok en geringe hoogte, waardoor ze relatief gemakkelijk over het hoofd kan worden gezien. Het is dan ook niet geheel uitgesloten dat ze elders in ons land, met name in kalkgraslanden op het pleistoceen, toch nog voorkomt.
Herkenning (bron: wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra)
Bloeitijd - mei - juni
Hoogte - 0,20-0,50 m.
Geslachtsverdeling - éénslachtig, éénhuizig
Wortels - Met lange uitlopers.
Stengels/takken - De stengels zijn scherp driekantig. Viltzegge vormt vrij dichte pollen.
Bladeren - De grijsgroene bladeren hebben glanzig bruinrode scheden.
Bloemen - Eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Eenhuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant). Viltzegge heeft 1 mannelijke topaar en kortere, rechtopstaande vrouwelijke aren. De bloemen hebben 3 stempels. Het onderste schutblad is bladachtig en bijna zo lang als de bloeiwijze.
Vruchten - Een eenzadige dopvrucht of nootje. De kafjes hebben een korte stekelpunt. Ze zijn niet gewimperd, roodbruin met een brede groene kiel en niet of nauwelijks vliezig. De urntjes zijn bijna bolvormig en dicht witviltig behaard. Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).
Bodem - Zonnige plaatsen op vochtige, matig voedselrijke, kalkhoudende grond (leem en klei).
Groeiplaats - Grasland, waterkanten (slootkanten) en bosranden.
Bloeitijd - mei - juni
Hoogte - 0,20-0,50 m.
Geslachtsverdeling - éénslachtig, éénhuizig
Wortels - Met lange uitlopers.
Stengels/takken - De stengels zijn scherp driekantig. Viltzegge vormt vrij dichte pollen.
Bladeren - De grijsgroene bladeren hebben glanzig bruinrode scheden.
Bloemen - Eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Eenhuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant). Viltzegge heeft 1 mannelijke topaar en kortere, rechtopstaande vrouwelijke aren. De bloemen hebben 3 stempels. Het onderste schutblad is bladachtig en bijna zo lang als de bloeiwijze.
Vruchten - Een eenzadige dopvrucht of nootje. De kafjes hebben een korte stekelpunt. Ze zijn niet gewimperd, roodbruin met een brede groene kiel en niet of nauwelijks vliezig. De urntjes zijn bijna bolvormig en dicht witviltig behaard. Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).
Bodem - Zonnige plaatsen op vochtige, matig voedselrijke, kalkhoudende grond (leem en klei).
Groeiplaats - Grasland, waterkanten (slootkanten) en bosranden.
Familie: Cyperaceae
Groep: eenzaadlobbigen (bloemplanten)
Status: Rode Lijst: Verdwenen uit Nederland
Zeldzaamheid: verdwenen
Ecologische groep: kalkgraslanden