Brede raai

Galeopsis ladanum


© Theo Muusse

Ecologie & verspreiding
Brede raai is een plant van zonnige en ‘warme’, droge, open, stikstofhoudende, steenachtige standplaatsen. In Nederland komt zij met name voor op en langs akkers op kalkhoudende grond en langs spoorwegen. Brede raai is in Nederland zeer zeldzaam, zeer sterk afgenomen en sterk bedreigd. Op de Rode Lijst van bedreigde planten van 2004 stond de soort nog vermeld als verdwenen uit Nederland. De laatste waarneming van de soort was in 1928 gedaan. Maar inmiddels komt de soort weer voor in Zuid-Limburg en elders zeer sporadisch. Mogelijk profiteert Brede raai van klimaatverandering. Brede raai kan verward worden met Smalle raai, maar verschilt daarvan door bredere en sterker getande bladeren en doordat de kelk met afstaande klierharen is bezet. Evenals Smalle raai is Brede raai een warmteminnende soort die zich mogelijk langs het spoor weet uit te breiden in de komende jaren.
Herkenning (bron: wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra)

Bloeitijd - juni - herfst

Hoogte - 0,07-0,50 m.

Geslachtsverdeling - tweeslachtig

Wortels -

Stengels/takken - De stengels zijn begroeid met krullerige haren en klierharen.

Bladeren - De eironde tot langwerpige bladeren zijn 0,7-1,5 cm breed. Ze zijn aan de voet versmald en hebben aan beide kanten drie tot acht tanden. Meestal zijn ze gesteeld en kaal of behaard, maar niet kort fluwelig behaard.

Bloemen - Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen vormen samen schijnkransen van zes tot tien bloemen. Ze zijn 1,5-2,8 cm en dieproze met gele vlekken of zelden wit. De bovenlip zwak is getand. De bloemkroon is twee keer zo lang als de kelk, die bedekt is met afstaande klierharen.

Vruchten - Een splitvrucht. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bodem - Zonnige, warme, open plaatsen op droge, matig voedselrijke, stikstofrijke, kalkrijke tot zwak zure grond (stenige plaatsen en mergel).

Groeiplaats - Omgewerkte grond, afgravingen (steengroeven), akkers (kalkrijke akkers), langs spoorwegen (spoordijken en spoorwegterreinen), bij graanoverslagbedrijven, molens en op stortplaatsen van graanafval.
Familie: Lamiaceae
Groep: tweezaadlobbigen (bloemplanten)
Status: Rode Lijst: Ernstig bedreigd
Zeldzaamheid: zeer zeldzame soort
Ecologische groep: kalkrijke akkers
© 2024  FLORON
Ga naar de volledige website