Ecologie & verspreiding
Ecologie
Grimmia anodon groeit op basisch gesteente, in ons land vooral op verweerd beton. Op mergelwanden in Zuid-Limburg wordt het mos niet aangetroffen omdat dit substraat te zacht is en te snel verweerd. In het buitenland is de meest voorkomende habitat kalksteen. G. anodon heeft een voorkeur voor zonnige, droge, wanden, is eenhuizig en vrijwel altijd voorzien van zittende, peristoomloze sporenkapsels met mammillaat operculum. De soort vormt kleine zwarte kussentjes, die weinig opvallen.
Verspreiding
De eerste vondst in ons land dateert uit 1984 toen het mos werd aangetroffen op een oude betonmuur bij de Franse Berg, op de Veluwe. In 1989, tijdens een inventarisatie van 319 betonnen bunkers in de Nieuwe Hollandse Waterlinie werd G. anodon gevonden bij Utrecht, Dordrecht, Muiderberg en Goilberdingen (Greven 1992). Het mos bleek te groeien op acht verticale wanden van in 1939 gebouwde betonnen schuilplaatsen, die in een wijde boog waren aangelegd tussen Muiderberg en De Biesbosch. Slechts een herinventarisatie van de bunkers kan aanwijzingen geven over het recente voorkomen. Gevreesd moet worden dat de soort niet of nauwelijks meer in ons land voorkomt daar in 2012 bij een bezoek aan twee plaatsen bij Utrecht, waar de soort in 1989 was aangetroffen, hij niet meer aanwezig was. Grimmia anodon heeft een vrijwel mondiale verspreiding, is zeldzaam in Noord Europa, maar vrij algemeen in de Zwitserse, Oostenrijkse en Franse kalkalpen.
Summary
Grimmia anodon is a species from sunny basic rock. In the Netherlands, it is only known from weathered concrete, especially of bunkers in the New Dutch Waterline. In the eighties of the last century, the species was found at several localities on dry, sunny walls of these bunkers. In two of these localities the species has disappeared, the other localities should be investigated. The species is rare in northern Europe, but rather common in limestone areas in Switzerland, Austria and Mediterranean countries.
Ecologie
Grimmia anodon groeit op basisch gesteente, in ons land vooral op verweerd beton. Op mergelwanden in Zuid-Limburg wordt het mos niet aangetroffen omdat dit substraat te zacht is en te snel verweerd. In het buitenland is de meest voorkomende habitat kalksteen. G. anodon heeft een voorkeur voor zonnige, droge, wanden, is eenhuizig en vrijwel altijd voorzien van zittende, peristoomloze sporenkapsels met mammillaat operculum. De soort vormt kleine zwarte kussentjes, die weinig opvallen.
Verspreiding
De eerste vondst in ons land dateert uit 1984 toen het mos werd aangetroffen op een oude betonmuur bij de Franse Berg, op de Veluwe. In 1989, tijdens een inventarisatie van 319 betonnen bunkers in de Nieuwe Hollandse Waterlinie werd G. anodon gevonden bij Utrecht, Dordrecht, Muiderberg en Goilberdingen (Greven 1992). Het mos bleek te groeien op acht verticale wanden van in 1939 gebouwde betonnen schuilplaatsen, die in een wijde boog waren aangelegd tussen Muiderberg en De Biesbosch. Slechts een herinventarisatie van de bunkers kan aanwijzingen geven over het recente voorkomen. Gevreesd moet worden dat de soort niet of nauwelijks meer in ons land voorkomt daar in 2012 bij een bezoek aan twee plaatsen bij Utrecht, waar de soort in 1989 was aangetroffen, hij niet meer aanwezig was. Grimmia anodon heeft een vrijwel mondiale verspreiding, is zeldzaam in Noord Europa, maar vrij algemeen in de Zwitserse, Oostenrijkse en Franse kalkalpen.
Summary
Grimmia anodon is a species from sunny basic rock. In the Netherlands, it is only known from weathered concrete, especially of bunkers in the New Dutch Waterline. In the eighties of the last century, the species was found at several localities on dry, sunny walls of these bunkers. In two of these localities the species has disappeared, the other localities should be investigated. The species is rare in northern Europe, but rather common in limestone areas in Switzerland, Austria and Mediterranean countries.
Familie: Grimmiaceae
Groep: Bladmossen
Status: Rode Lijst: Gevoelig
Zeldzaamheid: zeer zeldzame soort
Biotoopvoorkeur: Pioniers op baserijke steen
Substraatvoorkeur: steen