Klein kantmos

Lophocolea minor


© Norbert Stapper

Ecologie & verspreiding
Ecologie

Lophocolea minor komt in Nederland in enkele totaal verschillende milieus voor. In niet al te droge kalkgraslanden groeit de soort op de veraarde dunne bodem. Lophocolea minor wordt in het buitenland ook wel op lösshellinkjes gevonden en enkele oude Nederlandse waarnemingen in Zuid-Limburg zuidelijk van Sittard zonder nadere vindplaatsgegevens zouden ook uit dit milieu afkomstig kunnen zijn. Daarnaast wordt de soort ook gevonden in het rivierengebied, vooral epifytisch in vloedbossen, in de Biesbosch op 1 tot 2 meter hoogte op doorgeschoten takken in verwilderende grienden.

Verspreiding

Lophocolea minor was vroeger in kalkgraslanden een vrij algemene verschijning maar de laatste waarneming in dit milieu dateert van 1995 (Kunderberg). De oorzaken voor deze achteruitgang zijn moeilijk te begrijpen daar er ogenschijnlijk weinig veranderingen zijn opgetreden. Wellicht dat de soort bij een goede inventarisatie nog wel aanwezig is. Na 1995 is de soort in Zuid-Limburg alleen nog waargenomen in groeve ‘t Rooth nabij Bemelen (2009). Er zijn zeven waarnemingen van de soort bekend uit de 19e eeuw in globaal de driehoek Sittard – Hoensbroek – Geulle. Van deze vondsten ontbreken nadere gegevens en het is niet uit te sluiten dat deze opgaven afkomstig zijn van lösswalletjes. Na 1870 zijn alleen nog zuidelijker vondsten bekend, grotendeels van kalkgraslanden. De enige andere zekere opgave van een sterk basisch graslandmilieu betreft een vondst nabij Winterswijk (WillinksWeust) uit 1983. Enkele geïsoleerde vondsten dateren allemaal van voor 1980. Op wilgen in de Biesbosch is de soort regelmatig gevonden maar de laatste vondst is gedaan in 1993. Ook hier is de reden voor achteruitgang niet duidelijk. Dit betekent al met al dat Lophocolea minor ongemerkt vrijwel geheel uit Nederland verdwenen is. De soort komt in grote delen van Europa voor maar niet in Engeland en Ierland.

Summary

Lophocolea minor has been recorded from different habitats. Most data are form chalk grasslands. However, all these observations date from before 1995. The same is true for Lophocolea minor on willows in the Biesbosch. Here this species is not recorded after 1993. The only recent recording (2009) is from a chalk quarry in the south of Limburg.

Familie: Geocalycaceae
Groep: Levermossen
Status: Rode Lijst: Ernstig bedreigd
Zeldzaamheid: zeer zeldzame soort
Biotoopvoorkeur: Rijk bos
Substraatvoorkeur: gruis en steen
© 2024  BLWG
Ga naar de volledige website