Ecologie
Atrichum angustatum heeft een voorkeur voor lemige bodems en houdt niet van volle zon. De huidige standplaatsen zijn nogal verschillend van aard, al is er steeds sprake van een min of meer beschaduwde plek op verstoorde bodem met vooral zeer algemene begeleidende soorten: Atrichum undulatum, Ceratodon purpureus, Dicranella heteromalla, Polytrichum formosum en P. longisetum. In de Flevopolder werd het mos aangetroffen op de steilkant van een natte, ondiepe kwelgreppel, op de Bemelerberg in Zuid-Limburg onder meer op een mierenhoop in kalkgrasland, maar ook op twee andere plaatsen tegen de helling, in de schaduw van vrij hoge struiken. De overige twee waarnemingen werden gedaan op lemige wortelkluiten in een bos. Bij Eperheide stond de soort op een wortelkluit samen met een andere wortelkluitspecialist, Ditrichum pallidum. Het is niet onmogelijk dat deze onopvallende soort vaker gevonden gaat worden, mede met het oog op de huidige klimaatsverandering.
Verspreiding
Atrichum angustatum is voor het eerst gevonden in 1856 bij Zeddam, en daarna pas weer in 1984 in de Flevopolder. Vervolgens waren er enkele verspreide vondsten op de Bemelerberg in Z-Limburg in 2002 en 2012, op de helling van een voormalige zandgroeve bij Rheden in 2003, en op een lemige wortelkluit bij Eperheide in Z-Limburg, eveneens in 2003. De soort komt in heel Midden- en Zuid-Europa voor, maar is duidelijk algemener in de mediterrane landen en in streken in noordelijker landen met een warmer en droger klimaat. In Groot-Brittannië is de soort vrijwel beperkt tot de uiterste ZO-hoek van Engeland. In België was A. angustatum ooit zeldzaam in Wallonië, maar is daar nu vermoedelijk uitgestorven. In Duitsland is de soort zeldzaam in de drogere delen van het land, en vooral te vinden in het zuidelijke deel van het Rijndal. Verder naar het Noorden is de soort bekend van onder meer Denemarken, Z-Noorwegen en Z-Zweden. In Nederland zijn op de meeste groeiplaatsen alleen mannelijke planten aangetroffen, maar bij Eperheide zijn ook sporofyten gevonden.
Summary
In the Netherlands Atrichum angustatum is an inconspicuous species growing on somewhat disturbed soil, often loam or loess. It has been found once in the 19th century, but it was collected several times since 1984, first in the recently embanked Flevoland polder in the centre and then in hilly parts in the southeastern part of the country.
CC BY 4.0 Heinjo During, 2014 |