Soortgroepen
Flora
Vaatplanten
Mossen
Korstmossen
Paddenstoelen
Kranswieren
Wieren
Fauna
Zoogdieren
Reptielen
Amfibieën
Vissen
Dagvlinders
Nachtvlinders
Microvlinders
Libellen
Weekdieren
Kreeftachtigen
Stekelhuidigen
Manteldieren
Sponzen
Holtedieren
Overig marien
Projecten
FLORON
Het Nieuwe Strepen
Witte gebieden
Staat deze plant er nog?
Meetnet Muurplanten
Nectarindex
Oeverindex
Populatieonderzoek Jeneverbes
BLWG
Witte gebieden mossen
Witte gebieden korstmossen
Staat dit mos er nog?
Staat dit korstmos er nog?
Meetnet Korstmossen
Meetnet Mossen
NMV
Meetnet Bospaddenstoelen
Meetnet Zeereeppaddenstoelen
Meetnet Moeraspaddenstoelen
Staat deze soort er nog?
Zoogdiervereniging
NEM Marters en NEM Exoten
Determineren
Eerste Hulp Bij Determineren
Determinatie Vaatplanten
Determinatie Korstmossen
Determinatie Orchideeën
Het veld in
Veldkaart printen
Contactpersonen Natuurgebieden
Waarnemingen
Waarnemingen
Losse waarneming invoeren
Nieuwe streeplijst FLORON
Nieuwe streeplijst paddenstoelen
Nieuwe streeplijst (korst)mossen
Nieuwe streeplijst ANEMOON
Nieuwe streeplijst weekdieren
Mijn Lijsten
Mijn Waarnemingen
Lijsten zoeken
Waarnemingen zoeken
Waarnemers
Botanische Collectie op de Kaart
Dashboard
Dashboard
Kaart biodiversiteit per hok
Soortenlijst per atlasblok
Botanische hotspots
Literatuur
Over
Over deze site
Privacy
Beheerders en validatoren
Inloggen
|
NMV Verspreidingsatlas Paddenstoelen
Verspreidingsatlas
Wijziging opgeslagen
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
toon wetenschappelijke namen
verberg synoniemen
toon alleen geaccepteerde namen
Haagbeukboleet
Haagbeukgordijnzwam
Haagbeukmelkzwam
Haagbeukmuurspoorbolletje
Haagbeukmuurspoorkogeltje
Haagbeukperforeerzwam
Haagbeukrussula
Haagbeukschorszwam
Haagbeuksnavelkogeltje
Haagbeukuitbreekkogeltje
Haagwindemeeldauw (var. calystegiae)
Haakcelhoutskoolbekertje
Haakcelwaterkelkje
Haakmoskommetje
Haakmosvlieskelkje
Haarcelvaalhoed
Haarmoszwavelkop
Haarmutsmosschijfje
Hagelwitte satijnzwam
Hakig kruidenvlieskelkje
Halfverzonken grondbekerzwam
Halmfranjehoed
Halmkaalkopje
Halmkaalkopje sl, incl. Franjekaalkopje
Halmknapzakje
Halmmatkopje
Halmruitertje
Halmverstikker
Halmverstikker (subsp. clarkii)
Halmvulkaantje
Halsdoekridderzwam
Halvemaantjesmosschijfje
Handjesgrasroest
Hanenkam
Hanenkam (f. neglectus)
Hanenkam (var. bicolor)
Hanenkam (var. cibarius)
Hanenkam-opsmukbolletje
Hanenpootballenbrand
Hanenpootbrand
Hangende zwameter
Hangkommetje sl, incl. Breedsporig, Smalsporig hangkommetje
Harde populierboleet
Harde voorjaarssatijnzwam
Harde voorjaarssatijnzwam (f. clypeatum)
Harde voorjaarssatijnzwam (f. hybridum)
Harde voorjaarssatijnzwam (f. pallidogriseum)
Harde voorjaarssatijnzwam (f. xanthophyllum)
Harde voorjaarssatijnzwam (var. defibulatum)
Harig borstelbekertje
Harig breeksteeltje
Harig dwergoortje
Harig kaalkopje
Harig knikkerpluis
Harig knolkelkje
Harig mestvaasje
Harig mosklokje
Harig poriebultje
Harig ruigkogeltje
Harig saffraanoorzwammetje
Harig schorsschijfje
Harig sinterklaasschijfje
Harig spinselbolletje
Harige brokkelspoorzwam
Harige grauwkop
Harige harpoenzwam
Harige kelderzwam
Harige knoopzwam
Harige manteltruffel
Harige mestfranjehoed
Harige plooitruffel
Harige satijnzwam
Harige vlieszwam
Harlekijnkorstje
Harlekijnkorstje (f. bombycinum)
Harlekijnkorstje (f. irpicoides)
Harlekijnkorstje (f. pinicola)
Harlekijnkorstje (f. ramulosa)
Harsig waterkelkje
Harsige taaiplaat
Harskorstparasietkogeltje
Harslakzwam
Harsporia
Harstandzwam
Hartjesinktzwam
Haspelsporige kogelzakjeszwam
Haverbrand
Hazelaardraadspoorzwam
Hazelaarhoutzwam
Hazelaarkorstkogelzwam
Hazelaarmeeldauw
Hazelaarnestbolletje
Hazelaarroetschoteltje
Hazelaarschijfzwam
Hazelaarschorsbreker
Hazelaarslijmkop
Hazelaarsnavelkogeltje
Hazelaaruitbreekkogeltje
Hazelhoenchampignon
Hazelmummiekelkje
Hazelnootkleurig lantaarntje
Hazenpootje
Hazenpootje (var. lagopus)
Heelblaadjes-rusroest
Heenvulkaantje
Heggenrankporiebultje
Heideaardster
Heidekleefsteelmycena
Heidekleefsteelmycena (var. fuscopurpurea)
Heidekleefsteelmycena (var. pelliculosa)
Heideknotszwam
Heidemosklokje
Heidesatijnzwam (f. eccilioides)
Heidesatijnzwam (f. fernandae)
Heidesatijnzwam sl, incl. Streepsteelheide-, Konijnenhol-, Rondsporige heide-, Geelsteelsatijnzwam
Heideviltmollisia
Heidezeggezoolspoortje
Heidezwavelkop
Heidezwermkommetje
Heksenboter
Heksenboterkorrelwebzwam
Heksenkruidmeeldauw
Heksenschermpje
Heldergeel donsschijfje
Helmdekselbekertje
Helmgrasmeniezwammetje
Helmgrasvulkaantje
Helmharpoenzwam
Helminktzwam
Helmknikkertje
Helmkruidmeeldauw
Helmmycena
Helmmycena (var. albida)
Helmmycena (var. galericulata)
Helmpuntkogeltje
Helmroest
Helmsatijnzwam
Helmsatijnzwam (var. chlorinosum)
Helmsatijnzwam (var. infula)
Helmschoorsteentje
Helmschotelzwammetje
Helmstromakelkje
Helmstropharia
Helmuitbreekkommetje
Helroze netwatje
Hemels kraagkroeskopje
Hemlockspar-bosbesroest
Hennegraszoolspoortje
Hennepnetelmeeldauw
Hennepnetelschijfje
Herculesplooirokje
Herfsttijloosroest
Hersenkronkelmorielje
Hertenmestspikkelschijfje
Hertensatijnzwam
Hertshooikruinhaarbolletje
Hertshooimeeldauw
Hertshooipuntje
Hertshooiroest
Hoefbladkristalkopje
Hoefsporig nestbolletje
Hoefzwam
Hoekig goudkussentje
Hoekig schorsschijfje
Hoekigsporige donsinktzwam
Hoekmazig kalknetje
Hoekmazig schijnpluimpje
Hoeksporig lantaarntje
Hoeksporige inktzwam
Hoeksporige waaszwam
Hokjespeulmeeldauw
Holbewonerzwam
Holle truffel
Holleboomkaaszwam
Holstaartflaconzwammetje
Holsteelboleet
Holsteelboleet (f. aureus)
Holsteelboleet (f. cavipes)
Holsteelgordijnzwam
Holsteelkluifzwam
Holsteelvaalhoed
Hondsdrafroest
Hondspeterselieroest
Honingbruine gordijnzwam
Honinggeel mosklokje
Honinggordijnzwam
Honingkleurig trechtertje
Honingkleurige galgordijnzwam
Honingraatmosschijfje
Honingraatstrookzwam
Honingrussula
Honingwasplaat
Hoogveenmosklokje
Hooilandsatijnzwam
Hooilandwasplaat
Hooilandwasplaat (var. glutinipes)
Hooilandwasplaat (var. rubra)
Hoorn-van-overvloed
Hoornachtige aderzwam
Hoornbloembladschijfje
Hoornbloempuntkogeltje
Hoornsteeltaailing
Hopfranjekelkje
Hopknikkertje
Hopmeeldauw
Hopvlieskelkje
Hotei-bamboezoolspoortje
Houtboleet
Houtbrokkelspoorzwam
Houtdropjeszwam
Houtdwergje
Houtknoopje
Houtknotszwam
Houtkorrelkernzwam
Houtnestbolletje
Houtraketje
Houtskooltrechtertje
Houtsnipperbundelzwam
Houtsnipperdwergje
Houtsnipperstropharia
Houtveertje
Houtvlieskelkje sl, incl. Geel houtvlieskelkje, Wilgenhoutvlieskelkje
Houtweekbekertje
Huidjesgalzwam
Huislookroest
Hulstbladstekelbultje
Hulstbladstipje
Hulstdekselbekertje
Hulstmeniezwammetje
Hulstrotondezwammetje
Hulstrotondezwammetje (var. ciliatum)
Hulstrotondezwammetje (var. hederae)
Hulstschoteltje
Hulststekelbolletje
Hulsttaailing
Hulstzoolspoortje
Humusbekerzwam
Humuspoliepzwammetje
Hyacintroest
Hygrofane zaagplaatgordijnzwam
Ganoderma resinaceum
Boud.
Harslakzwam
Kaart downloaden of aanpassen
Download kaart (groot)
Download kaart (klein)
Kaartenmachine
QR-code
Download data (csv)
Download trenddata
Toelichting kaarten
algemeen
|
taxonomie & herkenning
|
ecologie & verspreiding
|
overzicht 1995
|
taxonomie
|
artikelen (6)
|
standaardwerken (9)
|
trend en fenologie
|
feedback (0)
Taxonomie/morfologie
Groep:
Gemengde morfologische en taxonomische groepsindeling (Standaardlijst 2013 p. 25-26)
Basidiomyceten, polyporoïd (buisjeszwammen) (Bpo)
NMV soortcode:
Soortcode in NMV Standaardlijst 2013
0319060
Ecologie
Standaardlijst 2013, p. 31-38
Functionele groep:
Functie in het ecosysteem, met code
Necrotrofe parasiet (Pn)
Habitat:
Biotoop waarin de soort meestal voorkomt, met code
park, plantsoen (93)
Substraat:
Substraat waarop de soort meestal groeit, met code
stammen, levend (21)
Organisme:
Organisme waarmee de soort meestal verbonden is, met code
Quercus spec. (42)
Verspreiding/bedreiging
Zeldzaamheid:
Gebaseerd op gevalideerde waarnemingen in de periode 2004 t/m 2023. Wordt één keer per jaar bijgewerkt.
algemeen (a)
Rode Lijst 2008
RL 2008 categorie (samenvatting in Standaardlijst 2013, p. 42-43); * betekent afgeleid, niet expliciet in publicatie)
Thans niet bedreigd (TNB)
Klimaatopwarming:
Gevoeligheid voor opwarming van het klimaat (Standaardlijst 2013, p. 41-42)
geen effect
Verzuring:
Gevoeligheid voor verzuring (Standaardlijst 2013, p. 41-42)
geen effect
Vermesting:
Gevoeligheid voor vermesting (Standaardlijst 2013, p. 41-42)
geen effect
Verdroging:
Gevoeligheid voor verdroging (Standaardlijst 2013, p. 41-42)
geen effect
Determinatie/bewijs
Gewenste vorm van onderzoek, bewijs of opgave (Standaardlijst 2013, p. 29-30)
Microscopie:
Onderzoek aan sporen, basidiën/asci, cystiden, hyfen, etc.
Veldwaarneming kan voldoende zijn voor validatie
Taxonomie & herkenning
Door de groeiwijze aan de voet van bomen en de dunne (makkelijk indrukbare), roodbruine korst is de soort in het uitgegroeide stadium gemakkelijk in het veld te herkennen. De Gesteelde lakzwam (
G. lucidum
) heeft ook een glanzend roodbruine korst met harslaag maar de hoed is boven de grond altijd van een duidelijke steel voorzien. Harslakzwammen op ondergronds hout kunnen echter ook gesteeld zijn (maar de steel zit dan vrijwel geheel ondergronds). In geval van twijfel geven de sporen uitsluitsel: die zijn bij Gesteelde lakzwam veel duidelijker geornamenteerd (van wratten voorzien) dan bij de Harslakzwam. Verwarring is vooral bij jonge vruchtlichamen, als de hoed nog niet is ontwikkeld, ook mogelijk met de Dikrandtonderzwam die ook vaak aan de voet van levende bomen groeit. Beide beginnen als wittig knolletje. Determinatie is dan het gemakkelijkst door na 1-2 weken terug te komen als de korst zich heeft ontwikkeld (bruin en dikker bij Dikrandtonderzwam). Tenslotte is verwarring mogelijk met de weinig algemene Waslakzwam (
G. cupreolaccatum
) waarvan de korst ook een (in een vlammetje smeltende) harslaag heeft. De Waslakzwam, die bij voorkeur groeit aan de voet van (levende) oude beuken, heeft meerjarige vruchtlichamen met een harde (niet indrukbare) korst. Bovendien is het vruchtvlees veel donkerder (bleekbruin bij de Harslakzwam).
Eduard Osieck, 2022
CC-BY-SA 3.0
Ecologie & verspreiding
De Harslakzwam (
Ganoderma resinaceum
) is een weinig algemene maar wel ruim verspreide tonderzwam die als necrotrofe (zwakte)parasiet vooral voorkomt aan de voet van oude, levende eiken (69%, n=362). Andere in ons land geregeld voorkomende waardplanten zijn beuk (14%), wilg (7%) en populier (2%). Er zijn twee meldingen van naaldhout
.
De standaardwerken maken daarvan geen melding maar ook in Engeland bestaan enkele meldingen van naaldhout
.
Ruim een vijfde van de vondsten betreft vondsten op dood hout (22%, n=344). Zelden groeien de vruchtlichamen op 1 tot enkele meters hoogte aan de stam. Het is een eenjarige soort waarvan de vruchtlichamen in de zomer verschijnen en in enkele weken een behoorlijke omvang kunnen bereiken (hoedbreedte tot 40 cm). Het vruchtlichaam heeft eerst een sterk opgezwollen roomkleurige groeirand, die verdwijnt naarmate de hoed vlakker wordt. Bij het volgroeid worden van het vruchtlichaam wordt de bovenzijde van de hoed bedekt door een dunne, glanzend roodbruine korst met een harslaag (smeltend bij verhitting). Bij droog weer is de hoed vaak geheel bedekt door een bruine laag sporen. De soort komt uitsluitend voor in open landschap, meestal aan bomen langs wegen maar ook in parken. Het zwaartepunt van de landelijke verspreiding ligt op de hogere zandgronden en plaatselijk in West-Nederland. De verspreiding lijkt vooral bepaald door de aanwezigheid van geschikte waardbomen (oude eiken). In Europa vooral in het midden en zuiden (noordgrens in Zuid-Zweden). Daarbuiten is de Harslakzwam een wijdverbreide soort in Azië, Noord-Amerika en tropisch Afrika.
Eduard Osieck, 2022
CC-BY-SA 3.0
Tekst uit het Overzicht van de Paddestoelen in Nederland (1995)
Ganoderma resinaceum Boud.
Harslakzwam
Illustraties
Breitenb. & Kränzl., Pilze Schweiz 2: pl. 427. 1986; Marchand, Champ. Nord Midi 3: pl. 264. 1975; R. Phillips, Paddest. Schimm.: 226. 1981.
Beschrijving
Breitenb. & Kränzl., Pilze Schweiz 2: 334. 1986; Ryvarden & Gilbertson, Eur. Polyp.: 279, fig. 134. 1993.
Verspreiding
Matig alg., doch zeld. in H, Z en D, niet in W en Y. Sinds ± 1970 toegenomen. Kaart in Nauta & Vellinga, Atlas. 1995.
Oecologie
Necrotrofe parasiet aan de voet van stammen en soms op stronken van oude Eik (Quercus), relatief vaak op Amerikaanse eik (Quercus rubra), ook op Beuk (Fagus), en enkele meldingen van andere loofboomsoorten, voornamelijk in oude lanen en parken, minder vaak in bossen, het meest op zandgrond, minder vaak op klei. Veroorzaakt witrot.
(Anoniem) (2008) Twijfelzwammen & zwijmelzwammen. Redactie.
Coolia
51:
235-238 [kleurenfoto's]
Ainsworth, M. (2001) Stipes and spores in two British
Ganoderma
species.
Field Mycology
2:
65-66
Anema-Balke, J. (2004)
Ganoderma
's gemakkelijk? Of toch, soms, lastig?
Coolia
47:
212-214
Mattock, G. (2001) Notes on British
Ganoderma
species: Emphasising the annual species and
G. carnosum.
Field Mycology
2:
60-64
Osieck, E., I. Bruggeman-Nannenga & M. Veerkamp (2012) In de Utrechtse kleibossen. Verslag Cristella-weekend Lage Vuursche, 4-6 november 2011.
Coolia
55:
105-116
Petersen, J.H. (1983) Lakporesvampene (
Ganoderma
) i Danmark og Europa.
Svampe
7:
1-11
Pagina's in standaardwerken
Ecologische Atlas Paddenstoelen Drenthe, 2 (Arnolds, Chrispijn & Enzlin 2014):
395 (met illustratie), 424
Fungi Temperate Europe, 2 (Læssøe & Petersen 2019):
841 (foto)
Grosspilze Baden-Württembergs, 1 (Krieglsteiner 2000):
427 (met foto)
Guide Champignons France Europe (Eyssartier & Roux 2013):
1032
Nordic macromycetes, 3 (Hansen & Knudsen 1997):
245
Polyporaceae s.l. (Bernicchia 2005):
238, 654 (foto)
Polypores de France et d'Europe (Rivoire 2020):
418
Poroid fungi of Europe (Ryvarden & Melo 2014 [1e], 2017 [2e druk]):
(1e) 191, (2e) 164 (met foto)
Veldgids paddenstoelen II (Dam & Kuyper 2016):
159 (met foto)
Taxonomie
Ganoderma resinaceum
Boud. (1890)
Nederlands:
Harslakzwam
Zoeken in GBIF
Zoeken in Google Scholar
Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
download hoge resolutie
Fenologie
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.
Feedback
commentaar toevoegen
Close
Afbeelding 1 van 8
Maximize image
Restore image
Bestand:
Naam maker:
Locatie:
Omschrijving:
Betreft detail:
Gemaakt op:
november 2024
november 2024
m
d
w
d
v
z
z
44
28
29
30
31
1
2
3
45
4
5
6
7
8
9
10
46
11
12
13
14
15
16
17
47
18
19
20
21
22
23
24
48
25
26
27
28
29
30
1
49
2
3
4
5
6
7
8
Onderdelen of kenmerken:
Upload
Voorwaarden voor het plaatsen van foto's
Naam verkeerd weergeven? Pas je naam aan.
Hartelijk dank voor het uploaden. Je bijdrage wordt beoordeeld door het validatieteam. Tot die tijd is de foto of het geluid alleen voor jezelf zichtbaar.
Sluiten
{1}
##LOC[OK]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##
