Ecologie & verspreiding IJle moerasorchis prefereert natte tot zeer natte, kalkrijke en lemige bodems waar ook fijnere sedimenten afgezet worden of werden en waar bovendien water afstroomt. Ze groeit in kalkmoerassen, in onbemeste hooi- en weilanden, op hellingen waar kalkrijk hang- of kwelwater uittreedt, vaak op plaatsen met een brak accent. De plant komt vooral voor in het Middellandse-Zeegebied, in noordwestelijke richting tot Noordwest-Frankrijk en de Kanaaleilanden. Hoewel er ernstige twijfel bestaat aan de oorspronkelijkheid van de vindplaats mag men een vondst in Zeeuws-Vlaanderen niet uitsluiten. Indien de soort inderdaad is aangeplant dan is dat met een duidelijke kennis van zaken zijn gedaan. IJle moerasorchis heeft zich slechts een jaar kunnen handhaven, mogelijk is overmatige betreding haar fataal geworden. De soort is goed herkenbaar aan het feit dat de bladeren niet een rozet staan, maar verspreid aan de stengel. Ze zijn ongevlekt, grasachtig, lang en smal. De soort gaat overal sterk achteruit door ontwatering en bemesting. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014

Ecologie

Bodem
Zonnige plaatsen op vochtige tot natte, kalkrijke, matig voedselrijke en vaak enigszins zilte grond (zand en veen).

Groeiplaats
Zeeduinen (duingrasland), waterkanten en grasland (moerassig grasland).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Niet inheems. IJle moerasorchis is slechts één  keer (in 1980) gevonden in een rietveld in Zeeuwsch-Vlaanderen.

Vlaanderen
Vroeger zeer zeldzaam in het kustgebied. Omstreeks 1950 verdwenen.

Wallonië
Niet in Wallonië.

Wereld
Azië, Noord-Afrika en Zuid-, Midden- en Oost-Europa. Noordelijk tot in Noord-Frankrijk. Ook in Zuid-Zweden.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	voedselrijke oevers
Bloeitijd:	mei - juli

Literatuur
Arditti,J. & A. Ghani (2000) Tansley Review No. 110. Numerical and physical properties of orchid seeds and their biological implications. New Phytologist 145: 367-421 

Claessens, J. (2021) Sleutel voor de uitgebloeide orchideeën van Nederland en België. [multi-entry key] 

Claessens, J. & M. Claessens (2021) Sleutel voor uitgebloeide orchideeën van Nederland en België. Eigen uitgave [Determinatiesleutel, e-Book]

Kreutz J, C., P. Alblas & W. Lammers (2023) IJle moerasorchis (Paludorchis laxiflora) teruggevonden in Nederland. Gorteria 45: 1-10 

van Bruggen, H.W.E. (1981) Over enkele orchideeen in Zeeuwsch-Vlaanderen, waaronder Orchis laxiflora Lam. nieuw voor Nederland. Gorteria 10: 168-170 

Pagina's in standaardwerken

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 141

Orchideeën (Kreutz, 1987): 112

Wilde-Planten.nl: pagina

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels Een rechtopstaande  stengel. Bladeren De tot 20 cm lange, afstaande bladen zijn lijn-lancetvormig, tot 1 cm breed, gootvormig, niet gevlekt en naar de voet toe versmald. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). Een ijle bloeiwijze met licht- tot donkerrode bloemen. De zijdelingse bloembladen staan af. De drielobbige lip is 1,2-1,5 cm. De middenslip van de lip is ongeveer even lang als de zijslippen. De spoor is korter dan het vruchtbeginsel. De vaak paarsachtige schutbladen zijn vliezig, lancetvormig met drie tot zeven  nerven en weinig korter of langer dan het vruchtbeginsel. Vruchten Een doosvrucht. Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,25-0,60 m.
Bloemkleur:	roodpaars met witte vlek
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie