Soortgroepen
Flora
Vaatplanten
Mossen
Korstmossen
Paddenstoelen
Kranswieren
Wieren
Fauna
Zoogdieren
Reptielen
Amfibieën
Vissen
Dagvlinders
Nachtvlinders
Microvlinders
Libellen
Weekdieren
Kreeftachtigen
Stekelhuidigen
Manteldieren
Sponzen
Holtedieren
Overig marien
Projecten
FLORON
Het Nieuwe Strepen
Witte gebieden
Staat deze plant er nog?
Meetnet Muurplanten
Nectarindex
Oeverindex
Populatieonderzoek Jeneverbes
BLWG
Witte gebieden mossen
Witte gebieden korstmossen
Staat dit mos er nog?
Staat dit korstmos er nog?
Meetnet Korstmossen
Meetnet Mossen
NMV
Meetnet Bospaddenstoelen
Meetnet Zeereeppaddenstoelen
Meetnet Moeraspaddenstoelen
Staat deze soort er nog?
Zoogdiervereniging
NEM Marters en NEM Exoten
Determineren
Eerste Hulp Bij Determineren
Determinatie Vaatplanten
Determinatie Korstmossen
Determinatie Orchideeën
Het veld in
Veldkaart printen
Contactpersonen Natuurgebieden
Waarnemingen
Waarnemingen
Losse waarneming invoeren
Nieuwe streeplijst FLORON
Nieuwe streeplijst paddenstoelen
Nieuwe streeplijst (korst)mossen
Nieuwe streeplijst ANEMOON
Nieuwe streeplijst weekdieren
Mijn Lijsten
Mijn Waarnemingen
Lijsten zoeken
Waarnemingen zoeken
Waarnemers
Botanische Collectie op de Kaart
Dashboard
Dashboard
Kaart biodiversiteit per hok
Soortenlijst per atlasblok
Botanische hotspots
Literatuur
Over
Over deze site
Privacy
Beheerders en validatoren
Inloggen
|
NDFF Verspreidingsatlas Libellen
Verspreidingsatlas
Wijziging opgeslagen
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
toon wetenschappelijke namen
verberg synoniemen
toon alleen geaccepteerde namen
Zadellibel
Zuidelijke glazenmaker
Zuidelijke heidelibel
Zuidelijke keizerlibel
Zuidelijke oeverlibel
Zwarte heidelibel
Zwervende heidelibel
Zwervende pantserjuffer
Anax ephippiger
(Burmeister, 1839)
Zadellibel
Kaart downloaden of aanpassen
Download kaart (groot)
Download kaart (klein)
Kaartenmachine
QR-code
Download data (csv)
Download trenddata
Toelichting kaarten
algemeen
|
taxonomie
|
herkenning
|
trend en fenologie
|
literatuur (2)
|
feedback (0)
Familie:
Aeshnidae
Voorkomen
bron: Vlinderstichting.nl
Zeer zeldzaam
Herkenning
61-70 mm. Achterlijf slank en relatief kort. Kleur achterlijf: zandkleurig oranjebruin, met zwarte doorlopende rugstreep. Segmenten 8 tot 10 donker met geelbruine vlekkenparen. Borststuk aan bovenkant bruin, aan onderkant geel. Ogen zeer groot, elkaar boven op de kop over bijna de hele lengte rakend. Ogen bruin met (groen)gele onderkant. Gezicht met twee dikke zwarte lijnen. Mannetje: opvallend hemelsblauw ‘;zadel’ op de bovenzijde van achterlijfsegment 2 (soms ook basis van segment 3). Bij jonge mannetjes is dit zadel echter nog onopvallend bleek paars. Vrouwtje: ‘;zadel’ onopvallend bleek paars (soms geheel ontbrekend) en onderbroken door de donkere rugstreep.
Habitat
Ondiepe poelen, plassen en vennen. In Afrika en Azië plant de soort zich voort in ondiepe, vaak tijdelijke wateren, met weinig vegetatie, veel prooidieren en geen vissen. Dit zijn optimale omstandigheden voor een snelle ontwikkeling van de larven. In Nederland kunnen zwervers overal worden verwacht, maar toch vooral ook bij ondiepe wateren zoals duinplassen en vennen. In het Middellandse Zeegebied is voortplanting vastgesteld in onder andere rijstvelden.
Levenscyclus
De zadellibel is aangepast aan voortplanting in zeer warme streken, waarin voortplantingswater vaak slechts korte tijd beschikbaar is. Het larvenstadium kan daardoor onder gunstige omstandigheden al binnen drie maanden worden voltooid. Na het uitsluipen vliegen zadellibellen vrijwel direct weg uit het voortplantingsgebied. Succesvolle voortplanting is in Nederland nog niet aangetoond, maar zou incidenteel wel kunnen plaatsvinden.Over de uitsluip tijd is verder weinig bekend, maar gegeven de snelle ontwikkeling in met name warme streken en tijdelijke plassen wordt vermoed dat de uitsluip tijd het meest voorkomt in de maanden augustus en september.
Waardplant
Literatuur
Dijkstra, K.D., N. Dingemanse & P. Edelaar (1995) Zadellibel Hemianax ephippiger te Budel. Een nieuwe soort voor Nederland.
Libellennieuwsbrief
3:
6-7
Dutmer, G. (2009) Zadellibel in het Buurserzand.
NVL Nieuwsbrief
13:
8-8
Taxonomie
Rijk:
Animalia
Stam:
Arthropoda
Klasse:
Insecta
Orde:
Odonata
Familie:
Aeshnidae
Anax ephippiger
(Burmeister, 1839)
Nederlands:
Zadellibel
Engels:
Vagrant Emperor Dragonfly
Duits:
Schabrackenlibelle
Synoniemen:
Hemianax ephippiger
Zoeken in GBIF
Zoeken in Google Scholar
Herkenning
61-70 mm. Achterlijf slank en relatief kort. Kleur achterlijf: zandkleurig oranjebruin, met zwarte doorlopende rugstreep. Segmenten 8 tot 10 donker met geelbruine vlekkenparen. Borststuk aan bovenkant bruin, aan onderkant geel. Ogen zeer groot, elkaar boven op de kop over bijna de hele lengte rakend. Ogen bruin met (groen)gele onderkant. Gezicht met twee dikke zwarte lijnen. Mannetje: opvallend hemelsblauw ‘;zadel’ op de bovenzijde van achterlijfsegment 2 (soms ook basis van segment 3). Bij jonge mannetjes is dit zadel echter nog onopvallend bleek paars. Vrouwtje: ‘;zadel’ onopvallend bleek paars (soms geheel ontbrekend) en onderbroken door de donkere rugstreep.
Feedback
commentaar toevoegen
Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
download hoge resolutie
Fenologie imago
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.
Close
Afbeelding 1 van 1
Maximize image
Restore image
Bestand:
Naam maker:
Locatie:
Omschrijving:
Betreft detail:
Gemaakt op:
januari 2025
januari 2025
m
d
w
d
v
z
z
53
30
31
1
2
3
4
5
2
6
7
8
9
10
11
12
3
13
14
15
16
17
18
19
4
20
21
22
23
24
25
26
5
27
28
29
30
31
1
2
6
3
4
5
6
7
8
9
Onderdelen of kenmerken:
Upload
Voorwaarden voor het plaatsen van foto's
Naam verkeerd weergeven? Pas je naam aan.
Hartelijk dank voor het uploaden. Je bijdrage wordt beoordeeld door het validatieteam. Tot die tijd is de foto of het geluid alleen voor jezelf zichtbaar.
Sluiten
{1}
##LOC[OK]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##