Ecologie & verspreiding Naaldwaterbies staat in open en zonnige, zelden licht beschaduwd, ondiep, soms wat dieper, voedselarm tot matig voedselrijk, basen- en ± stikstofarm, meestal zwak zuur water met een weinig organische bodem van zand, leem, veen, rivier- en zure klei. Ze groeit in moerassen, aan waterkanten en in stromende of stilstaande wateren, vooral op plaatsen waar voedselrijk water in contact komt met voedselarm water (of bij situaties waar het juist andersom is). Nederland ligt geheel binnen het Europese deel van het verspreidingsgebied. De soort is vrij algemeen in het noordoosten, Noord-Brabant en Noord-Limburg, zeldzaam in het midden en oosten en ontbreekt vrijwel in het Noordelijke zeeklei- en rivierengebied, in Flevoland en Zuid-Limburg. Het taxon is goed herkenbaar aan haar dunne, vierkante stengels (ondergedoken en vrijwel nooit bloeiende exemplaren hebben ronde stengels!) en de kleine, lichtbruine en spoelvormige zaden hebben 12 lengteribben en zijn fijn dwars gerimpeld. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2018

Ecologie

Bodem
Zonnige, zelden licht beschaduwde, open plaatsen in ondiep, soms wat dieper, voedselarm tot matig voedselrijk, meestal zwak zuur water met een weinig organische bodem (zand, leem, veen, rivierklei en zure klei).

Groeiplaats
Moerassen, waterkanten en water (kavelsloten, tichelgaten, heidevennen met binnendringend voedselrijker water, voedselarme plassen waar een beek door stroomt, kanaaloevers die voedselarme zandruggen doorsnijden, laagten in heide, afgravingen (zandputten, leemputten en kleiputten), visvijvers, kale luwe plekken aan rivieroevers, grindgaten en andere waterkanten, o.a. van kanaaltjes en poelen).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vrij zeldzaam in het noordoosten van het land, in Noord-Brabant, Noord-Limburg, in laagveengebieden en in het rivierengebied, zeldzaam in het midden en oosten van het land en zeer zeldzaam in het noordelijk zeekleigebied en in Flevoland. Niet in Zeeland en in vrijwel de hele duinstreek.

Vlaanderen
Zeldzaam in de Kempen. Elders zeer zeldzaam.

Wallonië
Zeer zeldzaam.

Wereld
Gematigde en koudere streken op het noordelijk halfrond. Ook in Mexico, Zuidoost-Azië en Australië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	voedselarme wateren
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	hemicryptofyt
Bloeitijd:	juni - herfst

Literatuur
Hartsen, F.A. (1868) Heleocharis acicularis - Borstelige Heleocharis Flora Batava 13: 973-973 

Reichgelt, T.J. (1956) Cyperaceae. Flora Neerlandica : 7-52 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 2: 139

Flora Batava 13: plaat 0973

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 142

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 186

Nederlandse Oecologische Flora 5: 268

Wilde Planten 2: 203

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De draaddunne stengels zijn hoogstens een ½ mm dik. Ze zijn vierkantig of zelden driekantig. Naaldwaterbies vormt grote matten. Bladeren De onderste vliezige bladscheden zijn vaak paarsrood. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De aren zijn sigaarvormig, 2 tot 5 mm lang en 2 mm breed. Ze bevatten hoogstens 15 bloemen. Meestal zijn het er tussen de 4 en 11. De stijl heeft 3 stempels. Het onderste kafje (soms zonder bloem) omvat de aarspil helemaal maar is even groot als de andere kafjes. De kafjes zijn bruin en wit gerand. Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De lichtbruine zaden zijn spoelvormig, hebben 12 lengteribben, zijn fijn dwars gerimpeld, bijna rond en ongeveer 1 mm lang. Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,02-0,20 m.
Type vrucht:	eenzadige dopvrucht of noot
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.