Ecologie & verspreiding Linnaeusklokje staat op beschaduwde, droge tot vochtige, voedselarme, zure tot sterk zure, stikstofarme zandige en stenige bodems. Ze groeit in loof- en naaldbossen, in heiden en borstelgraslanden en in de zeeduinen. Deze soort van de koelere delen van het Noordelijke Halfrond bereikt in Nederland zijn zuidgrens. In Nederland staat de soort voornamelijk in aangeplante dennenbossen waar in de loop van 10-tallen jaren een goed vochtvasthoudende naaldenhumus met daarop een kleed van bladmossen ontwikkeld is. De soort is zeer zeldzaam in Drenthe en op de Waddeneilanden. De sterke achteruitgang is misschien te verklaren uit de uitblijvende natuurlijke bosdynamiek en het feit dat kruisbestuiving noodzakelijk is voor goede vruchtzettingrijpe bessen en zelfbestuiving niet tot dat doel leidt. De bloemen verspreiden een zoete geur maar veel insectenbezoek is er niet. De bijkelk dient als kleeforgaan voor regionale verspreiding, lange afstandtransport wordt toegeschreven aan trekvogels. Vroeger werd de plant medisch gebruikt tegen hoofdpijn en jicht. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014

Ecologie

Bodem
Beschaduwde plaatsen op droge tot vochtige, voedselarme, zure, kalkame grond (zand en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Bossen (naaldbossen) en zeeduinen (zeer zelden in kruipwilgstruwelen aan de rand van duinvalleien).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeer zeldzaam in Drenthe, Zuidoost-Fryslân en op Terschelling. Vroeger ook in Salland en op de noordwestelijke Veluwe.

Vlaanderen
Niet in Vlaanderen.

Wallonië
Niet in Wallonië.

Wereld
Koelere streken op het noordelijk halfrond.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	bossen op droge, zure grond
Levensduur:	langlevend
Levensvorm:	houtige chamaefyt
Zaadbank:	zeer kortlevend (< 1 jaar)
Bloeitijd:	mei - juni

Literatuur
(Anoniem) (1957) Korte mededelingen. Correspondentieblad 6: 75-75 

Beijerinck, W. (1930) In ons land gerijpte vruchten van Linnaea borealis L. De Levende Natuur 35: 160-162 

Beijerinck, W. (1929) Linnaea borealis L. (het Linnaeus klokje). De Levende Natuur 34: 113-123 

Bijhouwer, J.T.P. (1930) Linnaea borealis L. var. americana Rehder. De Levende Natuur 34: 323-326 

Grijp, T. (2011) Soort in het (kruip)nieuws: het Linnaeusklokje. Kruipnieuws 72: 8-14 

Heidinga, H., H.J. Venema & S.R. de Boer (1922) Linnaea borealis. De Levende Natuur 27: 29-29 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 2: 197

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 576

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 741

Nederlandse Oecologische Flora 3: 271

Wilde Planten 3: 99

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De dunne, kruipende stengels wortelen. Ze hebben korte opgerichte zijstengels, 1 per bladpaar, en zijn dicht behaard. Linnaeusklokje vormt grote matten. Bladeren De tegenover elkaar staande bladeren zijn wintergroen. Ze zijn 0,7 tot 1,2 cm lang, rondachtig tot omgekeerd eirond, gekarteld en bijna leerachtig. Ze hebben een afgeronde top en een wigvormige voet. Ze zijn kort gesteeld. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen groeien met 1 of 2 bij elkaar op een lange bloemsteel, bij de top worden het 2 steelblaadjes, die dan knikken. De bloemen zijn wit of roze en hebben van binnen rode strepen. Verder zijn ze behaard en hebben ze 5 brede slippen. De onderste kroonslippen zijn wat langer dan de bovenste. De bloemen hebben 4 meeldraden, zijn klokvormig en 0,5 tot 1 cm lang. Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De dopvrucht bevat maar 1 klierachtig behaard zaadje. De zaden zijn zeer kortlevend (< 1 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,30-1,20 m.
Bloemkleur:	rood met paars
Type vrucht:	eenzadige dopvrucht of noot
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.