Ecologie & verspreiding Lathyruswikke staat op open, zonnige, droge, stikstof- en voedselarme, neutrale tot basische, kalkhoudende en grazige zandgrond. Ze verdraagt geen overstuiving, schaduw en bemesting. De eenjarige plant groeit in mosduinen en binnenduinweiden, in akkers en heiden, op omgewerkte, opgespoten en braakliggende grond, in bermen en op open plekjes in schraallanden. Ook op rivierduinen en steile kantjes van rivierdijken, op zandduintjes langs het IJsselmeer en op zandsteenmuren, in zandgroeven, op spoorwegterreinen en ruderale plaatsen. Nederland valt geheel binnen het Europese deel van areaal. De soort is algemeen in de Hollandse en Zeeuwse duinen, vrij algemeen op de Waddeneilanden en zeldzaam in het rivierengebied en in Gelderland. Elders is de soort zeer zeldzaam. Tegenover de afname in het binnenland, met name door bemesting, staan nieuwe vestigingen in het kustgebied op aangevoerd zand. De bovenste meeldraad is met de overige vergroeid en ze levert dan ook geen nectar en moet het hoofdzakelijk van zelfbestuiving hebben. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen op droge, voedselarme, neutrale tot basische, kalkhoudende, grazige grond (zand).

Groeiplaats
Zeeduinen (mosduinen en binnenduinweiland), akkers, omgewerkte grond, opgespoten grond, braakliggende grond, ruderale plaatsen, bermen, grasland (open plekjes in droog grasland), langs spoorwegen (spoorwegterreinen), rivierduinen, rivierdijken (steile kantjes), zandduintjes langs het IJsselmeer en afgravingen (zandgroeven).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Algemeen in de Hollandse en Zeeuwse duinen, vrij algemeen op de Waddeneilanden en zeldzaam in het rivierengebied en in Gelderland. Elders zeer zeldzaam.

Vlaanderen
Vrij algemeen in de duinen. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Wallonië
Zeldzaam in Henegouwen en Lotharingen. Elders zeer zeldzaam.

Wereld
In West- en Midden-Europa en in het Middellandse Zeegebied (o.a. in het Atlasgebergte in Noord-Afrika). In het noorden hoofdzakelijk in rivierdalen en kustgebieden. Ingeburgerd in het ooosten van Noord-Amerika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	droge, neutrale graslanden
Levensduur:	éénjarig
Levensvorm:	therofyt
Zaadbank:	kortlevend (1-5 jaar)
Bloeitijd:	april - juni

Literatuur
Gevers Deynoot, P.M.E. (1853) Vicia lathyroides - Latyrusvormige Wikke Flora Batava 11: 818-818 

Sloff, J.G & J.L. van Soest (1938) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 48: 199-249 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 2: 314

Flora Batava 11: plaat 0818

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 363

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 343

Nederlandse Oecologische Flora 2: 124

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De stengels liiggen meestal op de grond, zelden klimmen ze. Bladeren De bladeren zijn geveerd. De onderste met 1 of 2 paar omgekeerd hartvormige deelblaadjes, die in een priemvormige spits uitlopen, de bovenste met 3 of 4 paar langwerpige deelblaadjes en een niet vertakte rank. Er zijn 1 of 2 paar omgekeerd hartvormige steunblaadjes met meestal een gave rand. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De alleenstaande bloemen groeien in de bladoksels. Ze zijn 5 tot 8 mm groot en roodpaars, maar later blauw wordend. De bovenste meeldraad is met de overige vergroeid. Vruchten Een doosvrucht. De cilindervormige peulen zijn 1½ tot 3 cm lang. Ze zijn bruin tot zwart, glad, meestal kaal en bevatten wrattige zaden. De zaden zijn kortlevend (1-5 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,05-0,25 m.
Bloemkleur:	eerst rood, later paars
Type vrucht:	doosvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.