Ecologie & verspreiding Papagaaienkruid staat op open, zonnige en warme, droge tot iets vochtige, voedselrijke, kalkarme en omgewerkte grond bestaande uit zand en zavel en op stenige plaatsen. De eenjarige plant groeit aan rivieroevers en basaltglooiingen, in bermen en akkers, in ruigten en moestuinen, op puinhopen, aan de voet van muren en tegen hekwerken, op haven-, industrie- en spoorwegterreinen, op braakliggende grond en andere ruderale plaatsen. Van oorsprong is Papegaaienkruid een Noord-Amerikaanse rivieroeverplant, thans komt de soort als kosmopoliet voor in alle werelddelen, ook in grote delen van Europa. Sinds de 19e eeuw komt ze voor in Nederland en is vrij algemeen, maar zeldzamer in het noorden. De dikke, rechtopstaande stengel is ruw door korte, dicht opeenstaande haartjes, de bladeren zijn ± ruitvormig met de grootste breedte iets onder het midden. De bloemkluwens vormen een compacte, dikke, onbebladerde en eindstandige pluim met witachtige, stijve en stekende schutbladen die langer zijn dan de bloemdekbladen. De 4-5-bladige bloemdekbladen zijn spatelvormig en de vruchten springen overdwars open. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015

Ecologie

Bodem
Zonnige, warme, open plaatsen op droge tot iets vochtige, voedselrijke, kalkarme, omgewerkte grond (zand, zavel en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Waterkanten (rvieroevers en basaltglooiingen), langs spoorwegen, braakliggende grond, akkers, moestuinen, wegranden, ruigten, puin, ruderale plaatsen, haventerreinen, industrieterreinen, aan de voet van muren en tegen hekwerken.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen, maar zeldzamer in het noorden.

Vlaanderen
Vrij algemeen ingeburgerd.

Wallonië
Zeldzaam ingeburgerd. Niet of nauwelijks in de Ardenen.

Wereld
Van oorsprong is Papegaaienkruid een Noord-Amerikaanse rivieroeverplant. Nu komt de soort voor in alle werelddelen. In bijna heel Europa, behalve in Groot-Brittannië, Ierland en in grote delen van Skandinavië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	kalkarme akkers
Levensduur:	éénjarig
Levensvorm:	therofyt
Zaadbank:	langlevend (> 5 jaar)
Bloeitijd:	juli - oktober

Literatuur
Hoste, I., F. Verloove, C. Nagels, L. Andriessen & J. Lambinon (2009) De adventievenflora van in België ingevoerde mediterrane containerplanten. Dumortiera 97: 1-16 

van Eeden, F.W. (1877) Amarantus retroflexus - Harige Kattenstaart Flora Batava 15: 1172-1172 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 3: 23

Flora Batava 15: plaat 1172

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 300

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 503

Nederlandse Oecologische Flora 1: 175

Wilde-Planten.nl: pagina

deze soort in de Zadenatlas van Nederland

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De rechtopstaande stengels zijn vrij dik, gegroefd en ruw door korte, dicht bij elkaar staande haartjes. Bladeren De 5 tot 15 cm grote, elliptische bladeren hebben de grootste breedte iets onder het midden. Aan de onderkant zijn ze behaard op de nerven. Bloemen Eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Eenhuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant). De 2 tot 3 mm grote bloemen zijn groenig wit. Er zijn 5 bloembladen. Bovenaan de stengel vormen de bloemkluwens een compacte, dikke, niet bebladerde pluim. Het stijve, stekende schutblad is 3 tot 6 mm. Vruchten Eenzadig, openspringend. De vruchten zijn afgeplat eivormig. De bloemdekbladen zijn meestal langer dan de vrucht. Deze is spatelvormig en stomp met een klein stekelpuntje. De zaden zijn langlevend (> 5 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,15-1,00 m.
Bloemkleur:	groen
Type vrucht:	eenzadig, openspringend
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	éénslachtig, éénhuizig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.