|
|
Sagittaria sagittifolia L.
Pijlkruid
|
Ecologie & verspreiding
Pijlkruid staat in en langs zonnige, niet te diepe, luwe, ± voedselrijke, zwak zure tot kalkhoudende, heldere, stilstaande tot zwak stromende, zoete wateren boven een bodem die uit zand, leem en klei kan bestaan en verder een laagje organisch materiaal draagt. Ze groeit in en langs oevers van sloten en kanalen, van plassen en vijvers, van beken en kleine rivieren. Verder op luwe plekken in grotere wateren, in het zoetwatergetijdengebied en in verlandingsvegetaties. Het is een soort van de gematigde streken van het Noordelijk Halfrond en Nederland ligt geheel binnen het continentale verbreidingsgebied in Europa. De plant is vrij algemeen in een groot deel van Nederland, maar zeldzaam op de Veluwe en in het noordelijk zeekleigebied en wordt nog minder aangetroffen in Zeeland, de Flevopolders, de Waddeneilanden en Zuid-Limburg. De plant wordt ook gebruikt als sierplant voor vijvers en in Oost-Azië worden de knollen van Pijlkruid wel gegeten. Zie ook Breed pijlkruid!
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014
|
EcologieBodemZonnige, luwe plaatsen in ondiep, soms wat dieper, matig voedselrijk tot voedselrijk, meestal neutraal (zwak zuur tot kalkhoudend), helder, stilstaand tot zwak stromend, zoet water met een bodem van klei, leem of zand met maar weinig organisch materiaal. GroeiplaatsWater en langs oevers (sloten, plassen, kanalen, vijvers, grote beken, kleine rivieren, in groter water op plekken die tegen sterke golfslag beschut liggen, zoetwatergetijdengebieden en verlandingsvegetaties).
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandPlaatselijk algemeen in Zuidoost-Fryslân, Drenthe en Noord-Overijssel en vrij algemeen in laagveengebieden en het rivierengebied. Elders vrij zeldzaam, maar zeer zeldzaam in Zeeland, op de Waddeneilanden en in Zuid-Limburg. VlaanderenVrij algemeen langs de rivieren. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam. WalloniëVrij algemeen langs de Maas en Samber. Elders zeer zeldzaam. WereldGematigde streken in Europa, Azië en NoordAmerika. In tropisch Azië en in Amerika groeit een andere ondersoort.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurde Visser, A. (1966) Sagittaria sagittifolia in Zeeuws-Vlaanderen (Korte meded.). Gorteria 3: 91-91 Kops, J. (1822) Sagittaria sagittifolia - Gemeen Pijlkruid Flora Batava 4: 285-285 Kops, J. & H.C. van Hall (1844) Sagittaria sagittifolia var. breviscapa - Gemeen Pijlkruid, Serpentstonge Flora Batava 8: 610-610 van Ooststroom, S.J. (1964) 1. Alismataceae. Flora Neerlandica : 1-15 Vanhecke, L. (1975) Sagittaria sagittifolia in de polders. Dumortiera 3: 29-29 Vanhecke, L. (1979) Nogmaals Sagittaria in de polders. Dumortiera 12: 32-32 Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 3: 140Flora Batava 04: plaatFlora Batava 08: plaatHeukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 86Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 96Nederlandse Oecologische Flora 4: 217Wilde Planten 2: 200Wilde-Planten.nl: paginadeze soort in de Zadenatlas van Nederland Taxonomie| Rijk: | Plantae | | Stam: | Tracheophyta | | Klasse: | Spermatopsida | | Orde: | Alismatales | | Familie: | Alismataceae |
Sagittaria sagittifolia L. (1753) | | Nederlands: | Pijlkruid | | Engels: | Arrowhead | | Duits: | Gewöhnliches Pfeilkraut |
Etymologiebron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra | Sagittaria komt van het Latijnse sagitta (pijl) en het achtervoegsel arius (-achtig), de bladen lijken op een pijlpunt. Sagittifolia betekent pijlvormige bladen.
|
Bron: Standaardlijst 2003 | | Bron Nederlandse naam: Standaardlijst 2003 | | | | Zoeken in GBIF | | Zoeken in Google Scholar |
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De bladstelen en de stengels zijn 3-kantig. Bladeren In de wortelrozet worden eerst alleen lange, lintvormige bladeren gevormd die onder water blijven. In diep of snel stromend water zijn er alleen maar van deze bladeren. Later ontstaan er ook lang gesteelde bladeren, eerst drijvende, eironde tot langwerpige bladeren, die aan de voet afgerond of min of meer pijlvormig zijn. Tenslotte ontstaan er rechtopstaande bladeren met een boven water uitstekende, diep pijlvormige bladschijf. Bloemen Eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Eenhuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant). De bloemen groeien in trosvormig gerangschikte kransen met meestal 3 bloemen. De bloemen zijn wit, aan de voet paarsgevlekt en 2 tot 2,6 cm groot. De binnenste 3 bloemdekbladen zijn wit en 2 keer zo lang als de 3 groene buitenste. De meeldraden zijn kaal. Paarsbruine helmhokken. Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De sterk afgeplatte vruchten zijn groter dan die van Breed pijlkruid en de snavel staat aan de top van de vrucht. Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode. © NEM(CBS & FLORON) 2023
 download in hoge resolutieFenologie bloeiend Fenologie vruchtdragend Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021. De bloeiperiode is dit jaar 10 dagen later dan het langjarig gemiddelde.
|