Ecologie & verspreiding Paardenhoefklaver staat op open, zonnige, matig droge tot matig vochtige, stikstofarme, matig voedselrijke, weinig of niet bemeste, kalkrijke zand- of mergelgrond, ook op kalksteen. De soort vermijdt standplaatsen op zware klei. Ze groeit op rivierduinen, in kalkgraslanden en op rotsachtige hellingen, in bermen en in steengroeven. De westgrens van het Midden-Europese areaal bereikt Nederland niet. Onze voormalige vindplaatsen zijn als een voorposten van het verspreidingsgebied te beschouwen. De soort groeide vroeger gedurende een lange tijd op een rivierduin bij Lexmond langs de Lek en kortstondig in de 80er jaren in Zuid-Limburg. Paardenhoefklaver wordt ook adventief aangetroffen. De vindplaats bij Lexmond betrof een steile zuidhelling in een hooiland met nabeweiding. Ze hier door kunstmatige beregening en eutrofiëring verdwenen. De locatie was bovendien omringd door zwaar bemeste percelen. Vroeger speelde de plant een rol bij hekserij en toverkunst. Ze werd als afrodisiacum gebruikt en werd ook medisch aangewend wegens de aanwezige werkzame psychofarmacologische stoffen. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen op matig droge tot matig vochtige, matig voedselrijke, niet of weinig bemeste, kalkrijke grond (zand, mergel en kalksteen).

Groeiplaats
Rivierduinen, hellingen, grasland (kalkgrasland), bermen en afgravingen (steengroeven).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vroeger zeer zeldzaam in Zuid-Limburg en op een rivierduin aan de Lek.

Vlaanderen
Niet in Vlaanderen.

Wallonië
Vrij zeldzaam in het Maasgebied en in de zuidelijke Ardennen.

Wereld
In Zuid-, Midden- en West-Europa. Noordelijk tot in Noord-Engeland, het Teutoburgerwoud in Westfalen en België en Nederland.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	kalkgraslanden
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	kruidachtige chamaefyt
Zaadbank:	zeer kortlevend (< 1 jaar)
Bloeitijd:	mei - juli

Literatuur
Bolman, J. (1950) Paardehoefklaver (Hippocrepis comosa L.). Natura 47: 54-56

Cortenraad, J. (1987) Uit de flora van Limburg. Natuurhistorisch Maandblad 76: 54-55

van der Meijden, R. & W.J. Holverda (1987) Nieuwe vondsten van zeldzame planten in 1985 en 1986. Gorteria 13: 221-242 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 1: 130

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 375

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 357

Nederlandse Oecologische Flora 2: 152

Wilde Planten 2: 252

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels Stengels: De liggende tot opstijgende stengels zijn maar weinig behaard. De bloeistengels zijn donkergroen, vertakt en aan de voet verhout. Bladeren De bladeren zijn langgesteeld en geveerd met 3 tot 8 paar deelblaadjes en een zittend topblaadje. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De schermvormige bloeiwijze groeit op lange stelen vanuit een bladoksel. Elk bloeischerm bestaat uit 5 tot 10 bloemen. De bloemen zijn 0,6 tot 1,2 cm groot en goudgeel van kleur zonder roodachtige tinten. Van de 10 meeldraden is de bovenste vrij. Vruchten Een doosvrucht. De vruchten zijn heen en weer gebogen en 1 tot 3 cm lang. Bij rijpheid vallen ze in 1-zadige, hoefijzervormige delen uiteen. De zaden zijn zeer kortlevend (< 1 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,05-0,30 m.
Bloemkleur:	geel
Type vrucht:	doosvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.