Ecologie

Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde, vrij open plaatsen op vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, losse, humushoudende, zwak zure tot kalkhoudende, vaak omgewerkte grond (vrijwel alle grondsoorten, maar vooral op zand en klei).

Groeiplaats
Bossen (lichte plekken in loofbossen), bosranden, heggen, struwelen, houtwallen, parken, plantsoenen, ruigten, ruderale plaatsen (puinhopen en stortterreinen), braakliggende grond, muren, soms in tuinen en akkers, langs spoorwegen (spoorbermen) en bermen (kanaalbermen).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeer algemeen.

Vlaanderen
Zeer algemeen.

Wallonië
Algemeen, maar zeldzamer in de Hoge Ardennen.

Wereld
West-Azië, Noordwest-Afrika en vrijwel heel Europa. Ingeburgerd in Noord- en Zuid-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	voedselrijke zomen
Levensduur:	éénjarig
Levensvorm:	therofyt
Zaadbank:	langlevend (> 5 jaar)
Bloeitijd:	juni - augustus

Literatuur
Buttler, H. (1999) Erstfund von Lapsana communis L. subsp. intermedia (Bieb.) Hayek für Deutschland mit einer Übersicht über die Gattung. Floristische Rundbriefe 33: 3-7

Kops, J. (1814) Lapsana communis - Gemeene Akker-Kool Flora Batava 3: 220-220 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 3: 93

Flora Batava 03: plaat

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 631

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 685

Nederlandse Oecologische Flora 4: 192

Wilde Planten 1: 159

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels Een vrij licht groene, meestal verspreid borstelharige, naar boven toe kale plant. De bebladerde, vertakte stengels staan rechtop. Bladeren De onderste bladeren zijn liervormig gedeeld tot geveerd, in omtrek langwerpig en aan de voet in een steel versmald. Ze hebben een grote, eironde eindlob met een gelijkmatig gekromde, bochtig getande tot gegolfde rand. De veel kleinere zijslipjes zijn vaak afgewisseld langer en korter (afgebroken geveerd). De hogere stengelbladeren zijn ongedeeld en driehoekig- tot lancetvormig-eirond, getand en naar de voet versmald. De bladen zijn gesteeld of steelvormig versmald, maar de bovenste zijn soms zittend. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De kleine, één tot hooguit twee cm grote en langgsteelde bloemhoofdjes staan in losse, min of meer tuilvormige bloeiwijzen (losse pluimen met acht tot vijftien bloemen). Ze bevatten een klein aantal citroengele lintbloemen (wel meer dan vijf). De bloemhoofdjesbodem is vlak, zonder stroschubben. De opgerichte, stompe omwindselbladen zijn lijn- tot lancetvormig en staan in twee rijen, de binnenste veel langer dan de buitenste. Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De meestal acht bootvormige, gekielde binnenste omwindselbladen van de vrucht blijven rechtop staan. De strokleurige, sterk geribde (twintig lengteribben) nootjes (3-5 mm lang) zijn aan de top afgerond en dragen geen pappus (haarkroon of vruchtpluis). De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,30-1,20 m.
Bloemkleur:	geel
Type vrucht:	eenzadige dopvrucht of noot
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.