Ecologie & verspreiding Aardaker staat op zonnige, open tot grazige, matig droge tot vochtige, matig voedselrijke, zwak basische en stikstofarme, kalkhoudende grond, bestaande uit rivierklei, leem, löss, zavel en zand. De overblijvende plant groeit in lemige graanakkers en graslanden, in bosranden, struwelen en in heggen, in ruigten en plantsoenen, in bermen, op rivierdijken en braakliggende grond. Ook langs hoge en steile slootkanten, in duinvalleien, verlaten duinakkertjes en bij zeedorpen, langs spoorwegen en op stortterreinen. Nederland ligt binnen de Noordwestgrens van het Europese deel van het verspreidingsgebied. De soort is vrij algemeen in het rivierengebied en in Zeeland, vrij zeldzaam in Zuid-Limburg en in de Hollandse duinen en is elders zeer zeldzaam. Aardaker levert is een prima voedergewas, de zaden zijn echter giftig. De knolletjes die aan de ondergrondse wortels gevormd worden zijn eetbaar en uit het meel daarvan werd vroeger brood gebakken en een olie bereid, uit de bloemen werd parfum gewonnen. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015

Ecologie

Bodem
Zonnige, open tot grazige plaatsen op matig droge tot vochtige, matig voedselrijke, maar stikstofarme, kalkhoudende grond (rivierklei, leem, löss, zavel en zand).

Groeiplaats
Akkers (randen van lemige graanakkers), langs spoorwegen, bosranden, struwelen, heggen, plantsoenen, ruigten, stortterreinen, braakliggende grond, grasland (o.a. open plekken op rivierdijken), bermen, waterkanten (vooral hoge, steile slootkanten) en zeeduinen (duinvalleien en verlaten duinakkertjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in het rivierengebied en in Zeeland. Vrij zeldzaam in de Hollandse duinen en Zuid-Limburg. Elders zeer zeldzaam.

Vlaanderen
Vrij zeldzaam in het kustgebied (het meest in de Polders). Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Wallonië
Vrij algemeen in de Leemstreek, het Maasdistrict en Lotharingen (de zuidelijke Ardennen). Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Wereld
Van Midden-Azië door Oost- en Midden-Europa tot in Noord-Spanje. Ook in Engeland en het Oostzeegebied. Ingeburgerd in Noord-Amerika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	vochtige, bemeste graslanden
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	hemicryptofyt
Bloeitijd:	juni - augustus

Literatuur
de Wever, A. (1934) Lathyrus tuberosus L. Natuurhistorisch Maandblad 23: 62-64

Heimans, E. (1911) Een paar vroege vlinderbloemen. De Levende Natuur 15: 492-493 

Kops, J. (1814) Lathyrus tuberosus - Aard-Aker Latyrus Flora Batava 3: 204-204 

Sloff, J.G & J.L. van Soest (1938) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 48: 199-249 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 2: 190

Flora Batava 03: plaat

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 365

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 345

Nederlandse Oecologische Flora 2: 127

Wilde Planten 2: 229

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De meestal kale, liggende, opstijgende of klimmende stengels zijn kantig en niet gevleugeld. Bladeren De geveerde bladen bestaan uit één paar ovale tot langwerpige, 1,5-4,5 cm lange, niet-vlezige, aan de top afgeronde en iets stekelpuntige deelblaadjes (fijn toegespitst) en een al of niet vertakte rank. De smalle steunblaadjes zijn half-pijlvormig. Bloemen Tweeslachtig (een plant met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). Lang gesteelde trossen met twee tot zeven welriekende bloemen. Ze zijn helderrood of roze, 1,2-2 cm groot en hebben een brede vlag. De min of meer witte kiel is met het vruchtbeginsel linksom gedraaid. Vruchten Een doosvrucht. De 2-4 cm lange peulen zijn onbehaard. De zaden zijn giftig. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,30-0,90 m.
Bloemkleur:	roze-rood
Type vrucht:	doosvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.