Ecologie & verspreiding Carex tomentosa is altijd een uiterst zeldzame soort in ons land geweest. Na een eerste vondst in 1923 bij Lent in Gelderland werd de soort vóór 1950 op nog twee plaatsen rondom Nijmegen gevonden en daar leek het bij te blijven. Na 1950 werd de soort als uitgestorven beschouwd in Nederland. Recent evenwel werd ze, verrassend, gevonden in een kalkgrasland in Zuid-Limburg. Vermoedelijk gaat het hier evenwel om onopzettelijke aanvoer, meer dan een halve eeuw geleden. Viltzegge doet haar naam eer aan, want de urntjes zijn bedekt met een wit vilt. Het is wat de beharing op de urntjes betreft de meest behaarde van alle Europese zeggesoorten. Het is een soort met een kruipende wortelstok en geringe hoogte, waardoor ze relatief gemakkelijk over het hoofd kan worden gezien. Het is dan ook niet geheel uitgesloten dat ze elders in ons land, met name in kalkgraslanden op het pleistoceen, toch nog voorkomt. CC-BY-SA 3.0 Jacob Koopman, 2014

Ecologie

Bodem
Zonnige plaatsen op vochtige, matig voedselrijke, kalkhoudende grond (leem en klei).

Groeiplaats
Grasland, waterkanten (slootkanten) en bosranden.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vroeger zeer zeldzaam langs de Waal in de omgeving van Nijmegen. Voor het laatst gevonden in 1942 bij Lent. Onlangs gevonden in een kalkgrasland in Zuid-Limburg (waarschijnlijk niet oorspronkelijk wild).

Vlaanderen
Niet in Vlaanderen.

Wallonië
Zeldzaam in het Maasgebied en in de zuidelijke Ardennen.

Wereld
In Midden- en West-Azië en Midden- en Oost-Europa. Westelijk tot in België en Groot-Brittannië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	kalkgraslanden
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	geofyt
Bloeitijd:	mei - juni

Literatuur
Eisele, W. & E. Zähringer (1998) Vorläufiger Schlüssel zur Bestimmung der Seggen (Carex spec.) Baden-Württembergs nach vegetativen Merkmale. Floristische Rundbriefe Beiheft 5: 1-26

Kern, J.H. & T.J. Reichgelt (1954) Carex L., 1753. Flora Neerlandica : 7-133 

Rich, T.C.G. & A.C. Jermy (1998) Plant Crib - Carex. Botanical Society of the British Isles 

Sloff, J.G. & J.L. van Soest (1939) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora II. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 49: 268-306 

van Moorsel, R.C.M.J. (2012) Over Carex tomentosa L. (Viltzegge). Gorteria 36: 22-23 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 1: 78

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 154

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 164

Nederlandse Oecologische Flora 5: 283

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De stengels zijn scherp driekantig. Viltzegge vormt vrij dichte pollen. Bladeren De grijsgroene bladeren hebben glanzig bruinrode scheden. Bloemen Eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Eenhuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant). Viltzegge heeft 1 mannelijke topaar en kortere, rechtopstaande vrouwelijke aren. De bloemen hebben 3 stempels. Het onderste schutblad is bladachtig en bijna zo lang als de bloeiwijze. Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De kafjes hebben een korte stekelpunt. Ze zijn niet gewimperd, roodbruin met een brede groene kiel en niet of nauwelijks vliezig. De urntjes zijn bijna bolvormig en dicht witviltig behaard. Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,20-0,50 m.
Type vrucht:	eenzadige dopvrucht of noot
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	éénslachtig, éénhuizig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie