Ecologie & verspreiding Carex tomentosa is altijd een uiterst zeldzame soort in ons land geweest. Na een eerste vondst in 1923 bij Lent in Gelderland werd de soort vóór 1950 op nog twee plaatsen rondom Nijmegen gevonden en daar leek het bij te blijven. Na 1950 werd de soort als uitgestorven beschouwd in Nederland. Recent evenwel werd ze, verrassend, gevonden in een kalkgrasland in Zuid-Limburg. Vermoedelijk gaat het hier evenwel om onopzettelijke aanvoer, meer dan een halve eeuw geleden. Viltzegge doet haar naam eer aan, want de urntjes zijn bedekt met een wit vilt. Het is wat de beharing op de urntjes betreft de meest behaarde van alle Europese zeggesoorten. Het is een soort met een kruipende wortelstok en geringe hoogte, waardoor ze relatief gemakkelijk over het hoofd kan worden gezien. Het is dan ook niet geheel uitgesloten dat ze elders in ons land, met name in kalkgraslanden op het pleistoceen, toch nog voorkomt.
CC-BY-SA 3.0 Jacob Koopman, 2014
|
EcologieBodemZonnige plaatsen op vochtige, matig voedselrijke, kalkhoudende grond (leem en klei).
GroeiplaatsGrasland, waterkanten (slootkanten) en bosranden.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVroeger zeer zeldzaam langs de Waal in de omgeving van Nijmegen. Voor het laatst gevonden in 1942 bij Lent. Onlangs gevonden in een kalkgrasland in Zuid-Limburg (waarschijnlijk niet oorspronkelijk wild).
VlaanderenNiet in Vlaanderen.
WalloniëZeldzaam in het Maasgebied en in de zuidelijke Ardennen.
WereldIn Midden- en West-Azië en Midden- en Oost-Europa. Westelijk tot in België en Groot-Brittannië.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurEisele, W. & E. Zähringer (1998) Vorläufiger Schlüssel zur Bestimmung der Seggen (
Carex spec.) Baden-Württembergs nach vegetativen Merkmale.
Floristische Rundbriefe Beiheft 5: 1-26
Kern, J.H. & T.J. Reichgelt (1954) Carex L., 1753.
Flora Neerlandica : 7-133
Koopman, J., F. van Beusekom, H. Waltje & E. Simons (2022)
Nova Flora Neerlandica: Het geslacht Carex, Zegge in Nederland. KNNV Uitgeverij, Zeist
Rich, T.C.G. & A.C. Jermy (1998)
Plant Crib - Carex. Botanical Society of the British Isles
Sloff, J.G. & J.L. van Soest (1939) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora II.
Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 49: 268-306
van Moorsel, R.C.M.J. (2012) Over
Carex tomentosa L. (Viltzegge).
Gorteria 36: 22-23
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 1:
78Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
154Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
164Nederlandse Oecologische Flora 5:
283Wilde-Planten.nl:
paginadeze soort in de Zadenatlas van Nederland Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengels zijn scherp driekantig. Viltzegge vormt vrij dichte pollen.
Bladeren De grijsgroene bladeren hebben glanzig bruinrode scheden.
Bloemen Eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Eenhuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant). Viltzegge heeft 1 mannelijke topaar en kortere, rechtopstaande vrouwelijke aren. De bloemen hebben 3 stempels. Het onderste schutblad is bladachtig en bijna zo lang als de bloeiwijze.
Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De kafjes hebben een korte stekelpunt. Ze zijn niet gewimperd, roodbruin met een brede groene kiel en niet of nauwelijks vliezig. De urntjes zijn bijna bolvormig en dicht witviltig behaard. Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar.
Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode,
dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de
periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF
download hoge resolutie