Ecologie & verspreiding Vogelwikke staat op zonnige tot half beschaduwde, matig droge tot vrij natte, matig voedselrijke tot voedselrijke, kalkarme tot kalkhoudende, humushoudende bodems die uit allerlei grondsoorten kunnen bestaan behalve uit hoogveen. Ze vertoont enige zouttolerantie. De overblijvende plant groeit in vochtige duinvalleien en rietlanden, in bemeste graslanden, bermen en op dijken, op rolsteenstranden en op de bovenrand van zandige kwelders, die zeer zelden overspoeld worden door zeewater. Verder in lichte bossen en bosranden, in struwelen en grazige ruigten, langs heggen en aan waterkanten, in spoorbermen, overhoekjes en in plantsoenen. Ze stamt oorspronkelijk uit de gematigde en koelere streken in Europa en Azië en is als cultuurvolger nu wereldwijd verspreid. De soort is zeer algemeen in Nederland dat geheel binnen het Europese deel van het areaal valt. Het honingrijke taxon kan zich vegetatief uitbreiden door middel van ondergrondse uitlopers, levert goed veevoer en de zaden worden graag door duiven gegeten. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015

Ecologie

Bodem
Zonnige tot half beschaduwde plaatsen op vrij natte tot matig droge, matig voedselrijke tot voedselrijke, kalkarme tot kalkhoudende, huushoudende grond (alle grondsoorten, behalve hoogveen).

Groeiplaats
Bosranden, struwelen, heggen, grazige ruigten, moerassen (rietland), waterkanten, grasland (vochtig, bemest grasland), bermen, dijken, langs spoorwegen (spoorbermen), overhoeken, plantsoenen, zeeduinen (duinvalleien), rolsteenstranden en op de bovenrand van zandige kwelders, die zeer zelden bereikt worden door zeewater.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeer algemeen.

Vlaanderen
Zeer algemeen.

Wallonië
Algemeen.

Wereld
Oorspronkelijk in gematigde en koelere streken in Europa en Azië. Nu in alle werelddelen.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	vochtige, bemeste graslanden
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	hemicryptofyt
Zaadbank:	zeer kortlevend (< 1 jaar)
Bloeitijd:	juni - september

Literatuur
Egelmeers, J. & P. Grooten (2005) De flora rondom Houthem in 1986 en 2004. Natuurhistorisch Maandblad 94: 58-61

Kops, J. (1814) Vicia cracca - Vogel Wikke Flora Batava 3: 178-178 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 3: 170

Flora Batava 03: plaat

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 362

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 342

Nederlandse Oecologische Flora 2: 119

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De opstijgende of klimmende stengels kunnen vrijwel kaal zijn, maar ook dicht zijdeachtig behaard. Bladeren De bladeren zijn geveerd met 12 tot 20 lijnvormige tot langwerpige, 2 tot 6 mm brede en 0,5 tot 3 cm lange deelblaadjes en een vertakte rank. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). Langgesteelde, rijkbloemige (met 10 tot 30 bloemen) trossen, die naar 1 kant zijn gekeerd. Ze zijn ongeveer even lang als de schutbladen. De 0,8 tot 1,2 cm grote bloemen zijn van buiten paars en van binnen blauw, maar soms zijn ze lichtblauw of wit. De bovenste helft van de vlag is verbreed en omhoog gebogen, de plaat van de vlag is ongeveer even lang als de nagel. Vruchten Een doosvrucht. De peulen zijn 1 tot 2½ cm lang, bruin, kaal en aan de voet versmald tot een steeltje, dat korter is dan de kelkbuis. De zaden zijn zeer kortlevend (< 1 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,30-2,00 m.
Bloemkleur:	paarsblauw
Type vrucht:	doosvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.

De bloeiperiode is dit jaar 10 dagen later dan het langjarig gemiddelde.