Ecologie & verspreiding Vroeg vergeet-mij-nietje prefereert licht beschaduwde tot beschaduwde, vochtige, matig voedselrijke, zwak basische, matig stikstofrijke tot stikstofrijke, humeuze grond. Ze groeit in bossen en bosranden, op buitenplaatsen en in parken, op kerkhoven en bij kasteelruïnes. De plant stamt oorspronkelijk uit beukenbossen in Zuid- en Zuidoost-Europa en wordt als sierplant gekweekt. De soort is verwilderd en ingeburgerd in West-, Midden- en Zuid-Europa. In Nederland verwildert dit Vergeet-mij-nietje vaker en is mogelijk een poos ingeburgerd geweest in Oud-Amelisweerd in de provincie Utrecht. Ze heeft een lang rhizoom waaruit meerdere bladrozetten ontspringen, de rozetbladen zijn lang gesteeld, de bloeiwijze bestaat uit eindstandige, weinig bloemrijke schichten. De bloemen zijn blauw en hebben uitpuilende, zakvormige, witte keelschubben met rode punten. Voor de verschillen met Kaukasische vergeet-mij-nietje wordt naar deze soort verwezen. Naast vegetatieve uitbreiding via uitlopers vindt er ook bestuiving plaats (zweefvliegen of door zelfbestuiving), de zaden worden uitgestrooid, als klit verspreid of door mieren versleept. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014

Ecologie

Bodem
Licht beschaduwde plaatsen op vochtige, matig voedselrijke grond.

Groeiplaats
Bossen en bosranden (bij buitenplaatsen, loofbossen en bergbossen).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Niet inheems, maar soms verwilderd. Mogelijk een poos ingeburgerd geweest in de provincie Utrecht (Oud-Amelisweerd).

Vlaanderen
Niet in Vlaanderen, maar soms verwilderd vanuit tuinen.

Wallonië
Niet in Wallonië, maar soms verwilderd vanuit tuinen.

Wereld
De soort is, ondanks zijn vroegere naam, niet afkomstig uit Amerika. De plant komt oorspronkelijk uit Midden-, Zuid- en Zuidoost-Europa. Het is o.a. ingeburgerd in Groot-Brittannië, Duitsland, Frankrijk en Canada.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	stinseplant
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	hemicryptofyt
Bloeitijd:	april - mei

Literatuur
van Eeden, F.W. (1898) Omphalodes verna - Voorjaars-vergeet-mij-niet Flora Batava 20: 1541-1541 

van Ooststroom, S.J. (1961) 98. Boraginaceae. Flora Neerlandica : 92-140 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 1: 153

Flora Batava 20: plaat 1541

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 471

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 590

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De kruipende stengels vormen soms korte uitlopers, die kunnen wortelen. De plant is enigszins zodevormend. Bladeren De heldergroene, zwak behaarde rozetbladen zijn eirond of iets hartvormig. Ze zijn lang gesteeld, hebben een spitse top en een afgeronde of hartvormige voet. De stengelbladen zijn meestal kleiner en kort gesteeld of zittend. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De lichtblauwe, 8 tot 15 mm grote bloemen vormen samen ijle eindelingse trossen met weinig bloemen en zonder schutbladen. Vruchten Een splitvrucht. De nootjes zijn behaard. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,05-0,20 m.
Bloemkleur:	blauw
Type vrucht:	splitvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.