Ecologie & verspreiding Doornappel staat op open tot iets beschaduwde, zonnige, warme, droge tot vochtige, voedsel- en stikstofrijke, iets humeuze, veelal omgewerkte, vaak kalkhoudende zandige grond, maar staat ook op zavel, leem, klei , grind en op stenige plaatsen. Deze pionier groeit in de zeeduinen, op hakvruchtakkers en in moestuinen, op zand- en grindstrandjes langs rivieren, in bermen en ruigten. Verder op ruderale plaatsen en braakliggende grond, in plantsoenen en op stortterreinen, op puin en afvalhopen. Doornappel komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika of Azië en is via Spanje in Europa terecht gekomen. Momenteel komt de soort overal voor in de gematigde streken van alle continenten. De zeer giftige plant is vrij algemeen in het rivierengebied, in de Zeeuwse en Hollandse duinen en het stedelijke gebied, in de Kempen en is elders vrij zeldzaam. Ze wordt normaal door bijen bestoven, de talrijke, doffe, gerimpelde, bruinzwarte zaden worden door de wind uitgeschut. Medisch werd de plant gebruikt bij epilepsie en andere zenuwziekten. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2018

Ecologie

Bodem
Zonnige, warme, open plaatsen (pioniervegetaties)op droge tot vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, omgewerkte, vaak kalkhoudende grond (zand, leem, zavel en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Moestuinen, akkers (hakvruchtakkers), zeeduinen, ruigten (voedselrijke ruigten), hellingen, omgewerkte grond, braakliggende grond, plantsoenen, ruderale plaatsen, waterkanten (zand- en grindstrandjes langs rivieren), stortterreinen en puin- en afvalhopen.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vrij zeldzaam. Het meest in het rivierengebied, in de Hollandse en Zeeuwse duinen en in stedelijke omgeving.

Vlaanderen
Vrij algemeen.

Wallonië
Zeldzaam.

Wereld
Doornappel komt waarschijnlijk oorspronkelijk uit Noord-Amerika (van Mexico tot Zuidoost-Canada). In 1577 werd de soort vanuit Mexico in Spanje ingevoerd. In Nederland begon de inburgering begin 1700. Nu komt de plant voor in alle werelddelen, in gebieden met een gematigd of warm klimaat.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	voedselrijke ruigten
Levensduur:	éénjarig
Levensvorm:	therofyt
Zaadbank:	langlevend (> 5 jaar)
Bloeitijd:	juni - september

Literatuur
Dorsman, L. (1908) De Doornappel (Datura stramonium L.). De Levende Natuur 13: 115-117 

Kops, J. (1807) Datura Stramonium - Gemeene Doorn-Appel Flora Batava 2: 154-154 

Thijsse, J.P. (1914) De Doornappel (vervolg en slot). De Levende Natuur 19: 217-222 

Thijsse, J.P. (1914) De Doornappel (wordt vervolgd). De Levende Natuur 19: 195-199 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 2: 133

Flora Batava 02: plaat

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 486

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 597

Nederlandse Oecologische Flora 3: 190

Wilde Planten 1: 120

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels Een rechtopstaande stengel. Bladeren De stinkende bladeren worden 10-20 cm lang. Ze zijn vrijwel kaal, eirond tot elliptisch, spits en hebben meestal forse tanden. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De recht afstaande, witte, zelden licht paarsachtige bloemen groeien in de bladoksels op korte stelen. Ze worden 5-10 cm lang. Ze zijn trechtervormig met vijf  spitse slippen. De meeldraden blijven binnen de omhulling van de kroonbuis. De kelk is bleekgroen, vrijwel buisvormig en aan vijf  kanten geplooid. Vruchten Een doosvrucht. De rechtopstaande, stekelige, eivormige doosvruchten worden 3½-7 cm lang. Ze bevatten grote, platte, giftige zaden. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,15-1,00 m.
Bloemkleur:	wit of paars
Type vrucht:	doosvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.

De bloeiperiode is dit jaar 4 dagen later dan het langjarig gemiddelde.