Ecologie & verspreiding
Drijvende waterweegbree is een plant van helder, voedselarm tot matig voedselrijk (fosfaatarm), zwak zuur water. Ze komt voor in laaglandbeken, vennen, kanalen en poelen. Het is een vrij zeldzame soort met een uitgebreide verspreiding in de hoge delen van Nederland. Het bolwerk ligt in Noord-Brabant. Ze is de afgelopen decennia sterk achteruitgegaan en staat inmiddels op de Rode Lijst. Drijvende waterweegbree kent verschillende, in elkaar overlopende, verschijningsvormen die samenhangen met de waterdiepte en dynamiek ter plekke. In diep (meren) of stromend water (beken) worden dichte matten met rozetten gevormd, met alleen ondergedoken lijnvormige bladeren. In ondiepe delen van vennen en plassen ontwikkelen zich vanuit deze rozetten bloeiende planten met kenmerkende drijfbladeren. Op periodiek droogvallende oevers ontwikkelen zich planten met gesteelde bladeren die vaak uitbundig bloeien. De onderwatervorm kan verward worden met ondergedoken planten van Moerasweegbree en jonge planten van Waterweegbree, Egelskop en Pijlkruid.
CC-BY-SA 3.0 Edwin Dijkhuis, 2014
|
EcologieBodemZonnige plaatsen in stilstaand of zwak stromend, voedselarm tot matig voedselrijk, zwak zuur tot licht basisch, zwak stromend tot stilstaand water met een bodem van meestal niet of maar weinig humeus zand. Ook op periodiek droogvallende oevers.
GroeiplaatsWater (vennen, vijvers, beken, pas gegraven of regelmatig geschoonde poelen en sloten, afwateringskanaaltjes, duinplassen en kanalen).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVrij zeldzaam in Noord-Brabant en Noord-Limburg. Zeldzaam in het oosten en midden van het land en zeer zeldzaam in het rivierengebied en op de Waddeneilanden.
VlaanderenZeldzaam in de Kempen en het Hageland. Vroeger ook in de Zandstreek.
WalloniëUitgestorven.
WereldVan Zuid-Frankrijk tot in Noord-Engeland, Zuid-Zweden, Noordoost-Duitsland en Polen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurBeekman, W., E. Brouwer & R. Buskens (2005)
Relatie ammoniak en Drijvende waterweegbree in habitatrichtlijngebied De Kempen. Taken Landschapsplanning bv
Beringen, R., B. Odé & G. Jager (2017) Monitoring Drijvende waterweegbree Gelderland in N2000-gebieden 2017.
FLORON-rapport FL2017.036: 1-23
Broeckx, P.B. & J.L. Spier (2019)
Monitoring Apeldoorns Kanaal 2017-2018. Waterschap Vallei en Veluwe
Cuppen, H.P.J.J. (1982)
Een hydrobiologisch onderzoek naar de macrofauna, de waterplanten en de biologische waterkwaliteit van het Apeldoorns Kanaal tussen Dieren en Apeldoorn. Regionale Milieuraad Oost-Veluwe
Dijkhuis, J.E. & J.E. Herder (2014) Pilot environmental DNA Drijvende waterweegbree.
FLORON-rapport FL2013.036: 1-18
Hofstra, J. (1982) Over enige Littorelletea-gemeenschappen, in het bijzonder in Twente.
Gorteria 11: 59-72
Kay, Q.O.N., R.F. John & R.A. Jones (1999) Biology, genetic variation and conservation of
Luronium natans (L.) Raf. in Britain and Ireland.
Watsonia 22: 301-315
Kops, J. & H.C. van Hall (1832) Alisma natans - Drijvende Waterweegbree
Flora Batava 6: 461-461
Lansdown, R.V. & P.M. Wade (2003) Ecology of the Floating Water-plantain,
Luronium natans.
Conserving Natura 2000 Rivers Ecology Series 9: 1-34
Lucassen, E.C.H.E.T., P.J.J. van den Munckhof, E. Brouwer & J.G.M. Roelofs (2007)
Een soortbeschermingsplan voor de Drijvende waterweegbree (Luronium natans) in NoordBrabant. B-Ware, Nijmegen
Lucassen, E.C.H.E.T., P.J.J. van den Munckhof, A.J.P. Smolders & J.G.M. Roelofs (2010) Mogelijkheden tot herstel Drijvende waterweegbree.
H2O 43 (6): 44-46
Odé, B. (2005) Drijvende waterweegbree: ontzien en waarnemen.
FLORON-nieuws 3: 2-2
Provincie Limburg (2017)
Natura 2000 Gebiedsanalyse voor de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Sarsven en De Banen (146). Provincie Limburg, Maastricht
Provincie Limburg (2019)
Hoofdrapport Natura2000-plan. Meinweg (149). Provincie Limburg, Maastricht
Rich, T.C.G. & A.C. Jermy (1998)
Plant Crib - Luronium. Botanical Society of the British Isles
Rossenaar, A.J. (2005) Extra aandacht voor Drijvende waterweegbree.
FLORON-nieuws 2: 5-5
Sparrius, L.B., E. van Norren, S. van Walsum, B. Koese & D.D. van der Hak (2020)
Bestendig voorkomen van de habitatrichtlijnsoorten Otter, Drijvende waterweegbree en Brede geelgerande waterroofkever. Zoogdiervereniging, FLORON en EIS Kenniscentrum Insecten, Nijmegen & Leiden
van der Meer, S., J. van Zuidam & M. Scheepens (2019) Drijvende waterweegbree Witte bloemenzee of dobberende klonen.
Planten 5: 8-11
van Ooststroom, S.J. (1964) 1. Alismataceae.
Flora Neerlandica : 1-15
van Zuidam, J.P., S.M. van der Meer, R. Beringen & F.M. Postma (2019)
Pilot beheer Drijvende waterweegbree in Noord-Brabant. Stichting RAVON, Nijmegen
Weeda, E.J. (1973) Het Myriophyllo verticillati-Nupharetum bij Denekamp.
Gorteria 6: 131-136
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Bladeren Op de knopen van de bloeistengels zitten kransen van drieschutbladen. Eén of twee daarvan hebben in hun oksel een lang gesteelde bloem in de oksel van het derde schutblad groeien enkele drijvende bladen. Het wortelrozet heeft eerst alleen zittende, lintvormige bladen, die tot enige decimeters lang worden en meestal onder water blijven. Later ontstaan er ook lang gesteelde, enkele cm lange, ronde tot eivormige, plat op het water drijvende bladen.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen komen boven water. Ze staan op lange stelen in de bladoksels. Na de bloei kromt de steel naar beneden. De 2 cm grote kroon is wit met een gele nagel. Er zijn zes meeldraden.
Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De vruchten rijpen onder water. Meestal worden er zes tot negen vruchtjes per bloem gevormd, soms tot vijftien. Ze zijn stomp en omgekeerd eivormig. Ze hebben een scheve snavel, een stekelpunt en twaalf tot vijftien hoogteribben en groeven. Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL