Ecologie & verspreiding
Duinvogelmuur stond lange tijd te boek als bewoner van rivier- en zeeduinen, vandaar de naam Duinvogelmuur. Inmiddels is ze al lang niet meer beperkt tot de 'duinen' en komt ze ook in steden en dorpen algemeen voor, met name in het zuidoosten van het land. Hier groeit ze op allerlei open zandige voedselrijke plekken in de volle zon, vooral in bermen, gazons, boomspiegels en op begraafplaatsen. Waarschijnlijk is ze buiten de 'duinen' veel algemener dan uit het verspreidingskaartje blijkt, omdat ze vaak over het hoofd wordt gezien. Duinvogelmuur is namelijk alleen in het vroege voorjaar te vinden. April is de topmaand; in de loop van mei is er al weinig meer van over. Duinvogelmuur lijkt sterk op twee andere in Nederland voorkomende 'vogelmuren': Vogelmuur en Heggenvogelmuur. Duinvogelmuur is van het drietal ‘look-a-likes’ in alle delen het kleinst. Het heeft de kleinste bladen, de kleinste kelkbladen, de kleinste zaden en het kleinste aantal meeldraden (1 tot 3). Kenmerkend voor Duinvogelmuur is ook het (nagenoeg) ontbreken van kroonbladen. Duinvogelmuur is het makkelijkst te vinden op een zonnige voorjaarsdag. In tegensteling tot Vogelmuur, die dan bespikkeld is met kleine witte bloemen, bloeit Duinvogelmuur schijnbaar niet. Duinvogelmuurplanten maken bovendien meestal een 'zieke' bleke, gelige indruk.
CC-BY-SA 3.0 Niko Buiten & Edwin Dijkhuis, 2018
|
EcologieBodemZonnige tot licht beschaduwde, open plaatsen (pionier) op droge, matig voedselrijke, humeuze of bemeste, stikstofrijke, vaak kalkrijke zandgrond.
GroeiplaatsAkkers, omgewerkte bermen, zeeduinen (duinbossen en duinstruwelen), grasland (open plekken in grasland, beweide zandduintjes), zanddijkjes, begraafplaatsen, voedselrijke zomen, gazons en aan de voet van bomen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandAlgemeen in de duinen. Elders vrij zeldzaam, o.a. in het rivierengebied en langs het IJsselmeer in Gaasterland (Fryslân).
VlaanderenPlaatselijk algemeen in de Duinen. Elders zeer zeldzaam.
WalloniëZeer zeldzaam. Slechts enkele vondsten.
WereldWarme en gematigde streken in Europa, Azië en Noord-Afrika.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurDijkhuis, E. (2006)
Stellaria pallida (Duinvogelmuur).
Floron Nieuwsbrief Groningen 13: 8-9
Dijkhuis, E. (2006)
Stellaria pallida (Duinvogelmuur), een onopvallende verschijning.
Nieuwsbrief Werkgroep Florakartering Drenthe 42: 5-7
Godefroid, S. & B. Verhelpen (1999) Nouvelle localité dans la Région Bruxelles-Capitale d'une espèce maritime:
Stellaria pallida.
Dumortiera 74: 11-14
Haveman, R., J.H.P. Bruinsma & J. Spronk (1997) Over het binnenlandse optreden van
Stellaria pallida (Dumort.) Piré (Duinvogelmuur).
Gorteria 23: 76-82
Kern, J. & B. Reichgelt (1925) Nieuws over
Stellaria media.
De Levende Natuur 30: 58-59
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Bladeren De geelgroene bladeren zijn kortgesteeld en korter dan 7 mm.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De groene, 4-5 mm grote bloemen gaan nooit wijd open. De kroonbladen zijn zeer klein of niet aanwezig. Elke bloem heeft één, twee of soms drie meeldraden. De kelkbladen zijn 2-3½ mm lang.
Vruchten Een doosvrucht. De zaden zijn lichtbruin en 0,6-0,8 mm lang. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.