Ecologie & verspreiding Muurganzenvoet staat op open tot half beschaduwde, zonnige, warme, omgewerkte, droge tot vochtige, voedselrijke, zwak basische tot kalkrijke, stikstofrijke, zandige, lemige, kleiige en stenige bodems. Ze groeit aan de rand van tuinen en akkers, bij afval- en composthopen en bij persvoerkuilen, op ruderale plekken waar organisch materiaal gelegen heeft. Verder langs muren, in kalkrijke ruigten, op industrie- en haventerreinen, en in bermen. Nederland ligt geheel binnen het Europese deel op het vasteland van het mondiale areaal. De plant is zeldzaam in de duinen en zeer zeldzaam elders. De sterke teruggang van Muurganzenvoet is te wijten aan de sanering van het boerenbedrijf, muurherstel en restauraties. Muurganzenvoet is goed herkenbaar door de zwarte zaden die scherpe richels rondom dragen en van talrijke, ondiepe putjes zijn voorzien. De lang hun kiemkracht behoudende zaden kunnen gemalen als meel gebruikt worden. Ze werd vroeger medisch aangewend als aphrodisiacum en als mild pugeer- en vochtafdrijvend middel. Ook gebruikt tegen leverkwalen en worminfecties. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen op droge, matig voedselrijke tot voedselrijke, stikstofrijke, omgewerkte, kalkhoudende grond (zand en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Bij afvalhopen, mesthopen, composthopen en persvoerkuilen, ruigten (kalkrijke ruigten), langs bollenvelden, moestuinen, akkers (akkerranden), langs muren, haventerreinen (loskades), bermen (open plekken) en zeeduinen (bermen, ruderale plaatsen en langs ruiterpaden).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vrij zeldzaam in de duinstreek. Elders zeer zeldzaam.

Vlaanderen
Vrij zeldzaam in het kustgebied. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Wallonië
Zeer zeldzaam.

Wereld
In alle werelddelen, in gematigde en warme streken.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	kalkrijke ruigten
Levensduur:	éénjarig
Levensvorm:	therofyt
Bloeitijd:	juli - oktober

Literatuur
Hoste, I., F. Verloove, C. Nagels, L. Andriessen & J. Lambinon (2009) De adventievenflora van in België ingevoerde mediterrane containerplanten. Dumortiera 97: 1-16 

Kops, J. & J.E. van der Trappen (1849) Chenopodium murale - Tuilvormende Ganzevoet Flora Batava 10: 776-776 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 2: 113

Flora Batava 10: plaat 0776

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 304

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 509

Nederlandse Oecologische Flora 1: 160

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De rechtopstaande stengels zijn meestal weinig vertakt en vaak paarsrood aangelopen. Jonge stengels zijn iets melig behaard, oudere stengels zijn vrijwel kaal. Alleen de assen van de bloeiwijze blijven melig. Bladeren De donkergroene bladeren zijn driehoekig-ruitvormig. De grootste bladeren hebben aan beide kanten tot 10 naar binnen gebogen, onregelmatige, spitse tanden. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen vormen samen groenige bloemkluwens, die samengevoegd uitgroeien tot losse, vrij korte, bovenaan niet bebladerde pluimen. Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De vruchtwand omsluit het nootje. De vrucht is dof met een melige beharing. De zaden zijn enigszins glanzend met rondom een scherpe richel en vele ondiepe putjes. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,15-0,45 m.
Bloemkleur:	groen
Type vrucht:	eenzadige dopvrucht of noot
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.