Ecologie

Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde plaatsen op vochtige tot natte, soms periodiek overstroomde, voedselrijke tot zeer voedselrijke, humeuze, vaak zwak zure grond (vrijwel alle grondsoorten).

Groeiplaats
Waterkanten (o.a. op steen- en basaltglooiingen), moerassen (drijftillen), drooggevallen plaatsen, grasland (ruig drassig grasland) bermen, akkers (akkers op klei en akkerranden), bossen (moerasbossen en bronbossen), struwelen, ruigten (natte ruigten), grienden en braakliggende grond.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Algemeen.

Vlaanderen
Algemeen, maar vrijwel niet in de Hoge Kempen en vrij zeldzaam in de Duinen.

Wallonië
Algemeen.

Wereld
Gematigde en koudere streken op het noordelijk halfrond.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	natte ruigten
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	geofyt
Zaadbank:	zeer kortlevend (< 1 jaar)
Bloeitijd:	juli - augustus

Literatuur
Kops, J. (1807) Stachys palustris - Moeras Andoorn Flora Batava 2: 106-106 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 3: 154

Flora Batava 02: plaat

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 615

Nederlandse Oecologische Flora 3: 165

Wilde Planten 1: 78

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De rechtopstaande stengels zijn meestal niet of weinig vertakt. Bladeren De langwerpige bladeren hebben een zwak hartvormige voet en een spitse top. Ze zijn iets gekarteld. De onderste bladeren zijn zittend of kort gesteeld. De bovenste meestal zittend en halfstengelomvattend. Ze worden 3 tot 12 cm lang. De bladeren geuren maar weinig. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen zitten in schijnkransen met 4 tot 10 bloemen. Ze zijn roze, 1,4 tot 1,8 cm lang en dubbel zo lang als de kelk, die kort behaard is. De bovenlip van de kroon heeft een gave rand en de onderlip is 3-delig met een donkere tekening (het honingmerk). Vruchten Een splitvrucht. De zaden zijn zeer kortlevend (< 1 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,30-0,80(-1,20) m.
Bloemkleur:	roze
Type vrucht:	splitvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.