Ecologie & verspreiding Moeraswolfsklauw prefereert open en zonnige, humus- en voedselarme, vochtige tot natte, zure, zwak basische, kalkarme, uitgesproken stikstofarme zand- en leemgrond. Ze groeit als pionier op natte plagplekken in de heide, in zandgroeven en karrensporen, op open, kale, onbemeste waterkanten, in duinvalleien en in afgeplagde bermen van zandpaden en –wegen. Nederland valt geheel binnen het Europese deel van het verspreidingsgebied van deze voornamelijk West- en Midden-Europese plant. De plant is zeldzaam op de zandgronden in het midden en noordoosten van het land en in Noord-Brabant en is zeer zeldzaam op de Waddeneilanden, in de duinen van noordelijk Noord-Holland en in Flevoland. De bladen van de kruipende stengel staan sikkelvormig omhoog gekromd en er wordt maar één sporenaar per plant gevormd. Na het vrijkomen van de sporen, die door de wind verspreid worden, sterft de plant grotendeels af, maar kan na overwintering nieuwe planten vormen uit de knoppen die aan de voet van de sporenaar werden aangelegd. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen (pioniervegetatie) op vochtige tot vrij natte, voedselarme, zure zand- en leemgrond.

Groeiplaats
Heide (natte plagplekken), afgravingen (zandgroeven), karrensporen, waterkanten (kale, onbemeste slootkanten), zeeduinen (duinvalleien) en afgeplagde bermen van zandwegen.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeldzaam op de zandgronden in het noordoosten van het land en in Noord-Brabant en zeer zeldzaam op de Waddeneilanden, in de duinen van noordelijk Noord-Holland en in Flevoland.

Vlaanderen
Zeldzaam in de Kempen. Elders zeer zeldzaam.

Wallonië
Zeer zeldzaam in het westen van Henegouwen, in de Ardennen en Lotharingen.

Wereld
Voornamelijk in West- en Midden-Europa, noordelijk tot in Zuid-Scandinavië. Vrijwel niet in Zuid-Europa. Ook in Japan en in de kustgebieden van gematigd Noord-Amerika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	natte heiden
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	kruidachtige chamaefyt
Bloeitijd:	juni - september

Literatuur
Champluvier, D. (1998) Une nouvelle station de Lycopodiella inundata au Plateau des Tailles (haute Ardenne). Dumortiera 70-71: 60-62

de Boer, A.J. (1936) Wolfsklauwen en paardestaarten. De Levende Natuur 41: 23-26 

Haveman, R. & M. Hornman (2001) Flora en fauna op militaire heideterreinen. De Levende Natuur 102 (4): 173-176 

Kops, J. & H.C. van Hall (1832) Lycopodium inundatum - moerassige Wolfsklaauw Flora Batava 6: 440-440 

op den Kamp, O. (2007) Wolfsklauwen van de Brunssummerheide. Natuurhistorisch Maandblad 96: 1-5

Teeuwen, J. & J. Hermans (2003) Recente ontwikkelingen van flora en vegetatie in en langs de vennen van de Beegderheide. Natuurhistorisch Maandblad 92: 87-93

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 2: 203

Flora Batava 06: plaat

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 51

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 61

Nederlandse Oecologische Flora 1: 14

Wilde-Planten.nl: pagina

deze soort in de Zadenatlas van Nederland

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.