Ecologie & verspreiding Rond sterrenkroos is een zeer zeldzame soort die in de afgelopen eeuw alleen ten noorden van de Overijsselse vecht is waargenomen. Vrijwel uitsluitend aan de westkant van het Drents floradistrict. Zij groeit zowel op kleiige als op zandig-lemige en venige bodem in helder, meestal eutroof water. Vegetatiekundig gezien is Rond sterrenkroos waarschijnlijk een kensoort van de Orde der Fonteinkruiden en Waterlelies (Nupharo-Potametalia) met een zwaartepunt in het Verbond der kleine Fonteinkruiden (Parvopotamion). Gedurende de laatste decennia wordt de soort van de bekende groeiplaatsen gemeld, zonder dat er sprake is van duidelijke voor of achteruitgang. Rond sterrenkroos is een eenjarige, volledig submerse waterplant die het gemakkelijkst te vinden is in het tweede deel van de zomer en aansluitende herfst. Zij vormt meestal kleine plekken op kale bodem, die onder gunstige omstandigheden kunnen uitgroeien tot grote plakkaten. Daarbij lijkt Rond sterrenkroos op het eerste gezicht meer op een Waterpest (Elodea species) dan op andere Sterrenkroos soorten. CC-BY-SA 3.0 Bert Lanjouw, 2014

Ecologie

Bodem
Zonnige plaatsen in helder, stilstaand of zwak stromend, voedselrijk, vaak kalkrijk, zoet of zwak brak water met een bodem van klei, zand of veen.

Groeiplaats
Water (sloten, kanalen, meren, rivieren, beken en plassen).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeer zeldzaam in Noordwest-Overijssel, in Fryslân  en in de Noordoostpolder.

Vlaanderen
Niet in Vlaanderen.

Wallonië
Niet in Wallonië.

Wereld
Koudere streken op het noordelijk halfrond. Zzuidelijk tot in Nederland.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	voedselrijke wateren
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	hydrofyt
Bloeitijd:	juli - herfst

Literatuur
Breitfeld, M. (2001) Callitriche hermaphroditica L. in Hessen und kurze Anmerkungen zur Verwendung der Wassersterne. Floristische Rundbriefe 34: 69-71

Bremer, P. (1997) Verspreiding, ecologie en plantensociologische positie van Callitriche hermaphroditica L. in Nederland. Stratiotes 14: 27-40

Bruinsma, J.H.P. (2008) Praktikum Sterrenkroos - Callitriche.  

Jager, H.J. (1992) Herfststerrekroos in Friesland. Twirre 3: 11-11 

Kentgens, J.S. (1911) Door beemd en bosch. Natuurhistorisch Jaarboek (Limburg) 1: 51-61

Kops, J. & J.E. van der Trappen (1849) Callitriche autumnalis - Najaars-Haarsteng Flora Batava 10: 786-786 

Lanjouw, B. & E. van den Dool (1989) Meer aandacht voor Callitriche's gevraagd. Gorteria 15: 103-107 

Schotsman, H.D. (1958) Notes on Callitriche hermaphroditica Jusl. Acta botanica neerlandica 7: 519-523 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 1: 63

Flora Batava 10: plaat 0786

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 531

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 648

Nederlandse Oecologische Flora 3: 144, als Herfststerrenkroos

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Bladeren De geelgroene bladeren zijn doorschijnend en lijnvormig. Ze zijn aan de voet het breedst en naar de top geleidelijk versmald. Ze hebben 1 nerf en de top is diep uitgerand. Rond sterrenkroos is een ondergedoken plant. Er zijn dus geen drijvende rozetten en er zijn ook geen landvormen bekend. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen) of vaak eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Eenhuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant). De bloemen staan ieder apart (alleenstaand). De stijlen staan af of zijn teruggekromd. Ze zijn meestal langer dan het vruchtbeginsel en vallen spoedig af. Er zijn geen schutbladen. Vruchten Een splitvrucht. De vruchten zijn vrijwel rond en 1 tot 3,3 mm groot. De deelvruchten laten gemakkelijk los en hebben brede, scherpe vleugels. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,15-0,50 m.
Type vrucht:	splitvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	éénslachtig, éénhuizig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie