Ecologie & verspreiding Rode dophei is een uitgesproken Atlantische soort die in ons land, als één van de weinige soorten, de westgrens van zijn areaal bereikt. De Nederlandse vindplaatsen zijn zelfs als voorposten te kwalificeren. Ecologisch komt Rode dophei meer overeen met Struikhei dan met haar nauwere verwant Gewone dophei. Zij geeft de voorkeur aan droge, tot matig vochtige voedselarme zandgronden. De vegetatietypen waarin zij gevonden kan worden lopen uiteen van struikheidevelden tot schrale wegbermen en open naaldbossen en bosranden. Rode dophei is altijd zeldzaam geweest in Nederland. Grote populaties bevinden zich alleen nog bij Venlo en ten zuiden van Nijmegen. Vroeger werd zij ook op Texel en Terschelling gevonden, mogelijk was de soort hier als legeradventief terecht gekomen. Rode dophei kan verward worden met Gewone dophei en met Struikhei. Van Gewone dophei verschilt zij door de kleur (donkergroen versus grijsgroen voor Gewone dophei). Struikhei heeft haar bladeren niet in kransen en heeft geen urnvormige bloemen. CC-BY-SA 3.0 Kim Lotterman, 2015

Ecologie

Bodem
Zonnige, enigszins open plekken op droge tot matig vochtige, voedselarme, zwak zure, vaak tamelijk humusarme grond (zand, leem, eventueel gemengd met grind).

Groeiplaats
Heide (plagplekken), zeeduinen, grasland (heischraal grasland), bermen en ijle naaldbossen.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeer zeldzaam in het zuidoosten van het land en nog op op enkele andere plaatsen, o.a. op een paar Waddeneilanden.

Vlaanderen
Zeldzaam in Oost-Limburg en ten zuiden van Brugge.

Wallonië
Niet in Wallonië.

Wereld
In West-Europa, van Zuid-Portugal en Spanje via West- en Midden-Frankrijk en de Britse eilanden tot in het uiterste westen van Noorwegen. Ingevoerd in Noord-Amerika en Nieuw-Zeeland.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	droge heiden
Levensduur:	langlevend
Levensvorm:	houtige chamaefyt
Zaadbank:	langlevend (> 5 jaar)
Bloeitijd:	juni - september

Literatuur
Floristenclub Gelderse Vallei (1967) “Legeradventieven” te Harskamp. Gorteria 3: 130-131 

Hartsen, F.A. (1865) Erica cinerea - Graauwe Heide Flora Batava 12: 907-907 

Maes, N.C.M. (2013) Inheemse bomen en struiken in Nederland en Vlaanderen-Herkenning, verspreiding, geschiedenis en gebruik. Boom

Stieperaere, H. (1966) Een voorlopige typologie van begroeiingen met Erica cinerea in West-Vlaanderen. Gorteria 3: 59-60 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 1: 106

Flora Batava 12: plaat 0907

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 459

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 558

Nederlandse Oecologische Flora 3: 33

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De stengels zijn min of meer opgericht. De jonge takken zijn behaard. Bladeren De wintergroene blaadjes zijn lijnvormig en groeien in kransen van 3. Verder zijn ze kaal of kort gewimperd, donkergroen en hebben aan de onderkant 1 smalle lengtegroef. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen zitten in trossen of compacte kluwens. Ze zijn diep roodpaars of zelden wit en 4 tot 7 mm groot. Verder zijn ze klokvormig, ongeveer 3 keer zo lang als de kelk en hebben ze afstaande lobjes. De 2 steelblaadjes aan de bloemsteel zitten heel dicht tegen de kelk. Vruchten Een doosvrucht. De vruchten zijn kaal. De zaden zijn langlevend (> 5 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,20-0,60 m.
Bloemkleur:	paarsrood
Type vrucht:	doosvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.