Ecologie

Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde plaatsen op droge tot soms natte, voedselarme, zure grond (zand, leem en veen).

Groeiplaats
Heide, zeeduinen (duinheide), waterkanten (langs vennen), moerassen (hoogveen en veenmosrietland), bossen (langs bospaden), bosranden en struwelen (o.a. Jeneverbessen).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in Drenthe, Zuidoost-Fryslân, Gelderland en Overijssel, zeldzaam in Noord-Brabant en zeer zeldzaam in laagveengebieden, op de Waddeneilanden en in Zuid-Limburg.

Vlaanderen
Zeldzaam in de Kempen. Sterk afgenomen.

Wallonië
Vrij zeldzaam.

Wereld
Koude en de koelgematigde streken op het noordelijk halfrond. In het zuiden voornamelijk in gebergten.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	bossen op droge, zure grond
Levensduur:	langlevend
Levensvorm:	houtige chamaefyt
Zaadbank:	zeer kortlevend (< 1 jaar)
Bloeitijd:	mei - oktober

Literatuur
Bossenbroek, P. (1993) Effecten van runderbegrazing op vegetaties met Rode bosbes in de Mariapeel. De Levende Natuur 94: 18-21 

Kops, J. & H.C. van Hall (1832) Vaccinium Vitis Idaea - Roode Boschbessen Flora Batava 6: 462-462 

Maes, N.C.M. (2013) Inheemse bomen en struiken in Nederland en Vlaanderen-Herkenning, verspreiding, geschiedenis en gebruik. Boom

Zijlstra, O.G. (1992) De verspreiding van bosbessen (Vaccinium) in Twente. Nieuwsbrief FLORON-FWT 6: 1-2 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 3: 164

Flora Batava 06: plaat

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 461

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 560

Nederlandse Oecologische Flora 3: 48

Nederlandse Oecologische Flora 3: 49

Wilde Planten 3: 98

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De takken zijn lichtbruin, rond en min of meer behaard. Bladeren De bladeren blijven ook in de winter groen. De bladrand is omgerold. De bladeren zijn leerachtig en glanzend. Van onderen zijn ze lichtgroen met donkerder klierpuntjes. Verder zijn ze langwerpig tot omgekeerd eirond en stomp. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De 5- of 4-tallige bloemen vormen overhangende trosjes aan het eind van de takken. De kelk is roodachtig met driehoekige, spitse slippen. De kroon is klokvormig, rozewit, heeft vrij diep gespleten, uitstaande slippen en is 5 tot 8 mm lang. De meeldraden hebben een dicht behaarde helmdraad zonder hoorntjes. De stijl is langer dan de zoom van de bloemkroon. Vruchten Een bes. De rode of heel zelden witte bessen zijn bolvormig, 0,5 tot 1 cm. Ze zijn zuur van smaak en eetbaar. De zaden zijn zeer kortlevend (< 1 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,07-0,40 m.
Bloemkleur:	witrood
Type vrucht:	bes
Kleur van de vrucht:	rood, roze
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.