Ecologie & verspreiding
Zeewinde prefereert open, droog, zonnig, matig voedselrijk, brak, stuivend duinzand en stenig substraat. Ze groeit in de duinen en in de zeereep, bij voorkeur op zandige vloedmerken, op rolstenen, op zandheuveltjes en op lage duinkopjes op strandvlakten, kortstondig op basaltdijken en soms tussen lage begroeiing. Het is een plant van de zeekusten van Zuid- en West-Europa en is zeldzaam in heel het kustgebied van Nederland. Zeewinde is goed bestand tegen over overstroming met zeewater en geeft de voorkeur aan een gematigd klimaat en treedt ten noorden van ons land niet bestendig op. In Nederland staat ze bij voorkeur aan de lijzijde van de duinen. De soort zou oorspronkelijk mediterraan zijn en inderdaad kunnen de zaden jarenlang blijven drijven in zeewater. Ze verspreidt weinig of geen geur, de bestuiving geschiedt door hommels, bijen en zweefvliegen. Medisch werden de bladeren gebruikt als een zacht werkend laxeermiddel en werden ze ook aangewend tegen scheurbuik en waterzucht.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015
|
EcologieBodemZonnige, open plaatsen op matig voedselrijke, brakke, droge, stuivende grond, vooral op plekken waar vloedmerk onder het duinzand ligt. Goed bestand tegen incidentele overspoeling door zout water (duinzand en stenige plaatsen).
GroeiplaatsZeeduinen (stuivende helmduinen in de zeereep, zandstranden, zandige vloedmerken, rolsteenstranden, in de buurt van badplaatsen, soms tussen Duindoorn of lage Zwarte dennetjes, op zandheuveltjes en op lage duinkopjes op strandvlakten) en zeedijken (vloedmerkheuveltjes in dijkhoeken).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandZeldzaam in het kustgebied.
VlaanderenZeer zeldzaam in het kustgebied, maar plaatselijk vrij algemeen..
WalloniëNiet in Wallonië.
WereldOorspronkelijk een plant van de zeekusten van Noord-Afrika en Zuid- en West-Europa, noordelijk tot in Schotland en Denemarken. Nu langs zeekusten in gebieden met een gematigd klimaat, verspreid over alle werelddelen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurKops, J. & J.E. van der Trappen (1849) Convolvulus soldanella - Zee-Winde
Flora Batava 10: 766-766
Wilcke, J. (1975) Zeewinde.
De Levende Natuur 78: 65-71
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 2:
94Flora Batava 10:
plaat 0766Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
487Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
599Nederlandse Oecologische Flora 3:
120Wilde Planten 1:
198Wilde-Planten.nl:
paginadeze soort in de Zadenatlas van Nederland Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De liggende of soms klimmende, maar weinig of niet windende stengels zijn kaal.
Bladeren De vrij kleine bladeren zijn niervormig, iets vlezig, dik, hebben een hartvormige voet, afgeronde oortjes en zijn donkergroen. Ze hebben lange stelen. De schutbladen zijn eirond of elliptisch, stomp en meestal iets korter dan de kelk.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De alleenstaande bloemen zijn licht paarsroze met 5 witte strepen en worden 3 tot 5 cm groot.
Vruchten Een doosvrucht. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.