EcologieBodemZonnige, vrij open plaatsen op droge tot vochtige, matig voedselrijke, vaak kalkrijke, omgewerkte grond (zand, maar ook op zavel en mergel).
GroeiplaatsLangs spoorwegen (spoorbermen), grasland, bermen, dijken (o.a. op aanspoelselgordels aan de dijkvoet), rivierduinen (open plekken in rivierduinbosjes), heggen, waterkanten, ruigten (kalkrijke ruigten), braakliggende grond, opgespoten grond, industrieterreinen, in het winterbed van de grote rivieren op 's winters overspoelde en 's zomers uitdrogende zandruggen, ruderale plaatsen en zeeduinen (langs omgewerkte duinwegen).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandPlaatselijk vrij algemeen. Het meest in het rivierengebied en in de Hollandse en Zeeuwse duinen.
VlaanderenAlgemeen in het kustgebied en de Maasvallei. Elders zeldzamer.
WalloniëPlaatselijk vrij algemeen in de rivierdalen van de Samber en de Maas.
WereldOorspronkelijk uit de zuidelijke helft van Europa. Ingeburgerd in Noord-Amerika en op een paar plaatsen op het zuidelijk halfrond.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL Literatuur(Anoniem) (1909) Bezoek bij Wintergroen.
De Levende Natuur 14: 100-100
Kops, J. & J.E. van der Trappen (1849) Saponaria officinalis - Gewoon Zeepkruid
Flora Batava 10: 742-742
Sloff, J.G & J.L. van Soest (1938) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora.
Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 48: 199-249
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De rechtopstaande stengels zijn kaal en iets ruw. De planten groeien in groepen.
Bladeren De eironde tot langwerpige bladeren hebben een spitse top. Ze zijn 5 tot 10 cm lang en met 3 of 5 uitspringende nerven. De onderste bladeren zijn gesteeld.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). Dichte, vertakte bloeiwijzen met roze of soms witte, dicht bij elkaar aan de top van de stengel groeiende, 2½ tot 4 cm grote bloemen. De kroonbladen zijn niet of zwak ingesneden en met 2 keelschubben en 2 stijlen. De 2 cm lange kelk is buisvormig, kaal, groen of roodachtig. De bloemen verspreiden een zoete geur.
Vruchten Een doosvrucht. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.
De bloeiperiode is dit jaar 7 dagen later dan het langjarig gemiddelde.