Ecologie & verspreiding
Zeevenkel staat op zonnige, open plekken op matig voedselrijke tot voedselrijke, brakke, vochtige grond bestaande uit kalksteen, basalt en soms op zand en kan stevige zoutwisselingen doorstaan. De overblijvende plant groeit op zeekliffen en rotsen, langs zeedijken, op zandige vloedmerken en langs bebouwing nabij de zee. Ook staat het soms op jonge duintjes, mits het zand daarvan zilt is. Nederland valt binnen het Europese deel van het areaal van deze kustplant. De soort is in ons land zeldzaam aan de kust, vooral in het Wadden- en Deltagebied. Zeevenkel haalt haar benodigde stikstof en enige andere voedingsstoffen uit vloedmerken en ander organisch aanspoelsel en uit op- en overspattend zeewater. Het is een C-4 plant, een aanduiding voor planten die op een andere wijze gebruik maken van de fotosynthese, een manier die zeer efficiënt werkt, echter alleen bij temperaturen boven 12&grad;C. Ze profiteert dan ook van het warmer worden van het klimaat en is de laatste decennia sterk toegenomen.
CC-BY-SA 3.0 Niko Buiten & René van Moorsel, 2015
|
EcologieBodemZonnige, open plaatsen op matig voedselrijke tot voedselrijke, brakke, vochtige grond (kalksteen, basalt of soms op zand).
GroeiplaatsZeedijken, rotskusten en soms in de zeeduinen (op het hoogstrand samen met Biestarwegras).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandZeer zeldzaam. Het meest langs de kust in Zeeland en in het Waddengebied.
VlaanderenZeer zeldzaam langs de kust. Voor het eerst geonden in 1985.
WalloniëNiet in Wallonië.
WereldLangs de kusten van het MiddellandseZeegebied, het Zwarte-Zeegebied en West-Europa. Noordelijk tot in Schotland en Zuid-Noorwegen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurCadée, G.C. (1991)
Crithmum maritimum L. weer op Texel (Nederland).
Dumortiera 47: 29-30
de Bruijn, L. (1900) De lotgevallen van Crithmum maritimum gedurende 't jaar 1900.
De Levende Natuur 5: 212-212
de Visser, A. (1961) Naschrift bij:
Crithmum maritimum L. In: Ooststroom, S.J. van & Th.J. Reichgelt, 1961.
Crithmum maritimum L. (Korte meded.).
Gorteria 1: 16-16
de Visser, A. (1966)
Crithmum maritimum in Zeeland (Korte meded.).
Gorteria 3: 75-75
Kremer, B.P. & W. Wagner (2001)
Crithmum maritimum L.: neu für Deutschland.
Floristische Rundbriefe 34: 1-8
Latron, M., J. Arnaud, H. Ferla, C. Godé & A. Duputié (2020) Effects of contemporary shifts of range margins on patterns of genetic structure and mating system in two coastal plant species.
Heredity 124: 336-350 [Laat zien dat zeevenkel en duinviooltje door barrières in het verspreidingsgebied in West-Europa genetisch geïsoleerd zijn.]
Rappé, G. (1989)
Crithmum maritimum L. (Apiaceae) voor het eerst in België gevonden.
Dumortiera 45: 9-16
van Ooststroom, S.J. & T.J. Reichgelt (1961)
Crithmum maritimum L. (Korte meded.).
Gorteria 1: 16-16
van Ooststroom, S.J. & T.J. Reichgelt (1964)
Crithmum maritimum op Ameland (Korte meded.).
Gorteria 2: 72-72
Vuyck, L. (1901) Crithmum maritimum - Zeevenkel
Flora Batava 21: 1656-1656
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De opstijgende stengels zijn kaal, gevuld en verhouten aan de voet.
Bladeren De vlezige bladeren zijn ruitvormig, 1 tot 2 keer geveerd met hol staande, smal spatelvormige deelblaadjes. De voet van de bladsteel is stengelomvattend.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemschermen zijn 3 tot 6 cm breed en bestaan uit 8 tot 36 stralen. De bloemen zijn geelachtig groen en 2 mm groot. Er zijn 5 tot 10 omwindseltjes. De omwindselbladen zijn langwerpig.
Vruchten Een splitvrucht. De hoekige, geelachtige tot paarse vruchten zijn langwerpig, 5 tot 6 mm lang, zwak geribd en sponsachtig. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.