Soortgroepen
Flora
Vaatplanten
Mossen
Korstmossen
Paddenstoelen
Kranswieren
Wieren
Fauna
Zoogdieren
Reptielen
Amfibieën
Vissen
Dagvlinders
Nachtvlinders
Microvlinders
Libellen
Weekdieren
Kreeftachtigen
Stekelhuidigen
Manteldieren
Sponzen
Holtedieren
Overig marien
Projecten
FLORON
Het Nieuwe Strepen
Witte gebieden
Staat deze plant er nog?
Meetnet Muurplanten
Nectarindex
Oeverindex
Populatieonderzoek Jeneverbes
BLWG
Witte gebieden mossen
Witte gebieden korstmossen
Staat dit mos er nog?
Staat dit korstmos er nog?
Meetnet Korstmossen
Meetnet Mossen
NMV
Meetnet Bospaddenstoelen
Meetnet Zeereeppaddenstoelen
Meetnet Moeraspaddenstoelen
Staat deze soort er nog?
Zoogdiervereniging
NEM Marters en NEM Exoten
Determineren
Eerste Hulp Bij Determineren
Determinatie Vaatplanten
Determinatie Korstmossen
Determinatie Orchideeën
Het veld in
Veldkaart printen
Contactpersonen Natuurgebieden
Waarnemingen
Waarnemingen
Losse waarneming invoeren
Nieuwe streeplijst FLORON
Nieuwe streeplijst paddenstoelen
Nieuwe streeplijst (korst)mossen
Nieuwe streeplijst ANEMOON
Nieuwe streeplijst weekdieren
Mijn Lijsten
Mijn Waarnemingen
Lijsten zoeken
Waarnemingen zoeken
Waarnemers
Botanische Collectie op de Kaart
Dashboard
Dashboard
Kaart biodiversiteit per hok
Soortenlijst per atlasblok
Botanische hotspots
Literatuur
Over
Over deze site
Privacy
Beheerders en validatoren
Inloggen
|
FLORON Verspreidingsatlas Vaatplanten
Verspreidingsatlas
Wijziging opgeslagen
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
toon wetenschappelijke namen
verberg synoniemen
toon alleen geaccepteerde namen
Zaadhuttentut
Zaagblad
Zaaghaarbraam
Zacht lampenpoetsergras
Zacht loogkruid
Zacht vetkruid
Zachte / Stijve naaldvaren
Zachte berk
Zachte bladbraam
Zachte borstelbraam
Zachte dravik
Zachte dravik s.s.
Zachte duizendknoop
Zachte haver
Zachte hennepnetel
Zachte jasmijn
Zachte naaldvaren
Zachte naaldvaren × Stijve naaldvaren
Zachte ooievaarsbek
Zachte tandbraam
Zachte wikke
Zandambrosia
Zandanjer
Zandbankwilg
Zandblauwtje
Zanddoddegras
Zandhaagbraam
Zandhaver
Zandhoornbloem
Zandlangbaardgras
Zandpaardenbloem
Zandraket
Zandstruisgras
Zandteunisbloem
Zandvarkensgras
Zandviooltje
Zandweegbree
Zandwolfsmelk
Zandzeekraal
Zandzegge
Zeealant
Zeealsem
Zeeden
Zeegerst
Zeegroen walstro
Zeegroene / Rode ganzenvoet
Zeegroene ganzenvoet
Zeegroene muur
Zeegroene rus
Zeegroene zegge
Zeegroene zegge × Blauwe zegge
Zeekool
Zeekweek
Zeelathyrus
Zeemelkdistel
Zeepkruid
Zeepostelein
Zeeradijs
Zeeraket
Zeerus
Zeevenkel
Zeevetmuur
Zeeviolier
Zeeweegbree
Zeewinde
Zeewolfsmelk
Zegekruid
Zevenblad
Zevenster
Zijdeplant
Zilt torkruid
Zilte greppelrus
Zilte rus
Zilte schijnspurrie
Zilte waterranonkel
Zilte zegge
Zilverbloem
Zilverdroogbloem
Zilveren viltbraam
Zilverhaver
Zilverkruiskruid
Zilverlinde
Zilverschildzaad
Zilverschoon
Zilverwilg
Zinkboerenkers
Zinkschapengras
Zinkviooltje
Zittende / Brede / Gesteelde zannichellia
Zittende zannichellia
Zoete haarbraam
Zoete kers
Zoete kers (cultuurvorm)
Zoete kers s.s.
Zoete wolfsmelk
Zomer- / Herfstbitterling
Zomer- / Winter- / Hollandse linde
Zomeradonis
Zomeralsem
Zomerandoorn
Zomerazalea
Zomerbitterling
Zomercentaurie
Zomereik
Zomereik × Donzige eik
Zomerfijnstraal
Zomerklokje
Zomerlinde
Zomerschroeforchis
Zomp- / Moerasvergeet-mij-nietje
Zompgras
Zomprus
Zompvergeet-mij-nietje
Zompzegge
Zonnebloem
Zonnekroon
Zuid-Afrikaans liefdegras
Zuid-Afrikaanse gierst
Zuidelijk kaasjeskruid
Zuidelijk kruipertje
Zuidelijke brandnetel
Zuiderse wolfsmelk
Zulte
Zulte f. discoideus
Zure kers
Zure kers (boomvorm)
Zure kers (subsp. acida)
Zusterviooltje
Zuurbes
Zuurbesbremraap
Zwaardfonteinkruid
Zwaardherik
Zwaardrus
Zwaardvaren
Zwaluwtong
Zwaluwtong / Heggenduizendknoop
Zwanenbloem
Zware dreps
Zwart knoopkruid
Zwart peperboompje
Zwart tandzaad
Zwartblauwe rapunzel
Zwarte appelbes
Zwarte balsempopulier
Zwarte bes
Zwarte braam
Zwarte den
Zwarte els
Zwarte els × Witte els
Zwarte engbloem
Zwarte komijn
Zwarte lathyrus
Zwarte mannetjesvaren
Zwarte moerbei
Zwarte mosterd
Zwarte nachtschade
Zwarte nachtschade s.s.
Zwarte populier
Zwarte toorts
Zwarte toorts × Stalkaars
Zwarte walnoot
Zwarte zegge
Zwarte zegge × Drienervige zegge
Zwartmoeskervel
Zwartsteel
Zweedse cotoneaster
Zweedse kornoelje
Zweedse lijsterbes
Zwenkdravik
Solanum nigrum
subsp.
nigrum
Zwarte nachtschade s.s.
Kaart downloaden of aanpassen
Download kaart (groot)
Download kaart (klein)
Kaartenmachine
QR-code
Download data (csv)
Download trenddata
Toelichting kaarten
algemeen
|
ecologie & verspreiding
|
literatuur (3)
|
flora's (5)
|
taxonomie
|
herkenning
|
feedback (0)
|
trend en bloei
Familie:
Solanaceae
Groep:
tweezaadlobbigen (bloemplanten)
Toxiciteit:
Bron: Marco Roos en Leni Duistermaat (2020) in Heukels' Flora 24e ed. (met aanvullingen FLORON)
Zeer giftige plant (vooral bessen, bladeren en stengels)
Voorkomen in Nederland
Status:
bron: Rode Lijst Vaatplanten 2012
Niet bedreigd
Trend sinds 1950:
bron: Rode Lijst Vaatplanten 2012
onveranderd of toegenomen
Zeldzaamheid:
bron: Rode Lijst Vaatplanten 2012
algemene soort
Indigeniteit:
bron: Standaardlijst 2003
al voor 1500 ingevoerd (archeofyt)
Herkomst:
bron: Standaardlijst 2003
Europa
Uiterlijk
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Lees de volledige beschrijving van de plant [meer]
Ecologie
Bodem
Zonnige, zelden licht beschaduwde, open plaatsen (pionier) op vochtige tot droge, voedselrijke tot zeer voedselrijke grond (alle grondsoorten).
Groeiplaats
Moestuinen, akkers (vooral hakvrucht- en maisakkers), bermen, omgewerkte grond, braakliggende grond, stortterreinen, bij persvoerbulten en mesthopen, grasland (overbemest weiland), kapvlakten, zeeduinen (langs duinpaden, die bedekt zijn met houtsnippers en stro), plantsoenen, struwelen (o.a. Jeneverbesstruweel), waterkanten (drooggevallen oevers van rivieren) en aanspoelselgordels), aan de voet van muren en tussen straatstenen.
Bron:
Wilde-planten.nl
/ Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding
Nederland
Zeer algemeen.
Vlaanderen
Zeer algemeen.
Wallonië
Algemeen, maar vrij zeldzaam ten zuiden van de lijn Samber en Maas.
Wereld
Oorspronkelijk uit Europa en Azië. Nu overal in gematigde streken en ook in verschillende tropische gebieden.
Bron:
Wilde-planten.nl
/ Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Ecologie
bron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:
voedselrijke akkers
Levensduur:
éénjarig
Levensvorm:
therofyt
Zaadbank:
langlevend (> 5 jaar)
Bloeitijd:
juni - herfst
Literatuur
Dorsman, L. (1916) Spreeuwen en zwarte nachtschade.
De Levende Natuur
21:
140-140
Kops, J. (1807) Solanum nigrum - Zwarte Nacht-Schade
Flora Batava
2:
112-112
Särkinen, T., P. Poczai, G.E. Barboza, G.M. van der Weerden, M. Baden & S. Knapp (2018) A revision of the Old World Black Nightshades (Morelloid clade of
Solanum
L., Solanaceae).
Phytokeys
106:
1-223
Pagina's in standaardwerken
Atlas van de Nederlandse Flora 3:
149
Flora Batava 02:
plaat
Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
485
Nederlandse Oecologische Flora 3:
188
Wilde-Planten.nl:
pagina
Taxonomie
Rijk:
Plantae
Stam:
Tracheophyta
Klasse:
Spermatopsida
Orde:
Solanales
Familie:
Solanaceae
Solanum nigrum subsp. nigrum
Nederlands:
Zwarte nachtschade s.s.
Etymologie
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
De Nederlandse naam
zwarte
verwijst naar de zwarte bes en
nachtschade
komt van het Middeleeuwse woord
nachtschaduwe
. Vroeger dacht men dat de plant nachtmerries verdreef.
Solanum
is afgeleid van het Latijnse
solari
, dat
pijnstillen of kalmeren
betekent. Enkele soorten van dit geslacht hebben een pijnstillende werking.
Nigrum
betekent
zwart
.
Bron:
Standaardlijst 2003
Bron Nederlandse naam:
Standaardlijst 2003
Zoeken in GBIF
Zoeken in Google Scholar
Beschrijving
bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra
Stengels
De rechtopstaande tot uitgespreide stengels zijn vaak bossig vertakt en zwart aangelopen. Ze zijn verder kantig, kaal of zwak behaard. De jongere delen zijn behaard met aanliggende, naar boven gekromde haren. Er zijn geen lange klierharen, maar wel kleine, vrijwel zittende klieren.
Bladeren
De eironde tot langwerpige bladeren hebben een gave rand. Ze zijn bochtig getand of regelmatig grof getand, gesteeld en vrijwel kaal.
Bloemen
Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De gesteelde, witte bloemen zitten met vier tot tien bijeen. Ze zijn 1-1,4 cm. De kroonslippen staan af of zijn teruggeslagen. De helmknoppen zijn geel. De kelk is 1-3 mm lang en is na de bloei niet of nauwelijks vergroot.
Vruchten
Een bes. De glanzende bessen zijn zwart, maar blijven lang groen. Ze worden 0,6-1 cm breed. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl
/ Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Kenmerken
bron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:
0,05-0,60 m.
Bloemkleur:
wit
Type vrucht:
bes
Kleur van de vrucht:
zwart
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Feedback
commentaar toevoegen
Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF
download hoge resolutie
Fenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.
De bloeiperiode is dit jaar 8 dagen eerder dan het langjarig gemiddelde.
Close
Afbeelding 1 van 9
Maximize image
Restore image
Bestand:
Naam maker:
Locatie:
Omschrijving:
Betreft detail:
Gemaakt op:
november 2024
november 2024
m
d
w
d
v
z
z
44
28
29
30
31
1
2
3
45
4
5
6
7
8
9
10
46
11
12
13
14
15
16
17
47
18
19
20
21
22
23
24
48
25
26
27
28
29
30
1
49
2
3
4
5
6
7
8
Onderdelen of kenmerken:
Upload
Voorwaarden voor het plaatsen van foto's
Naam verkeerd weergeven? Pas je naam aan.
Hartelijk dank voor het uploaden. Je bijdrage wordt beoordeeld door het validatieteam. Tot die tijd is de foto of het geluid alleen voor jezelf zichtbaar.
Sluiten
{1}
##LOC[OK]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##
{1}
##LOC[OK]##
##LOC[Cancel]##