Ecologie

Bodem
Zonnige, warme, open plaatsen op droge, matig voedselarme, kalkrijke grond (mergel en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Rotsen (stenige plaatsen op kalkhellingen, op rotswandrichels en op puin) en grasland (kalkgrasland).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeer zeldzaam in het westelijke deel van Zuid-Limburg.

Vlaanderen
Niet in Vlaanderen.

Wallonië
Zeer zeldzaam in het Maasgebied en in de zuidelijke Ardennen.

Wereld
Zuidwest-Azië en Zuid- en Midden-Europa. Zuidwestwaarts tot in de Pyreneeën. Zeer zeldzaam in het noordelijke deel van Midden-Europa.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	kalkgraslanden
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	houtige chamaefyt
Bloeitijd:	juni - augustus

Literatuur
Hofker-Feekes, A.C. & J. Hofker (1924) Berggamander. (Teucrium montanum L.). De Levende Natuur 29: 179-180 

Lütjeharms, W.J. & A. de Wever (1934) Teucrium montanum - Berggamander Flora Batava 28: 2221-2221 

Sloff, J.G. & J.L. van Soest (1939) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora II. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 49: 268-306 

van Steenis, C.G.G.J. (1925) Nog eens de Berggamander, Teucrium montanum L. De Levende Natuur 30: 64-64 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 1: 195

Flora Batava 28: plaat 2221

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 498

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 606

Nederlandse Oecologische Flora 3: 150

Wilde Planten 3: 309

Wilde-Planten.nl: pagina

deze soort in de Zadenatlas van Nederland

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De liggend-opstijgende stengels zijn aan de voet houtig. De plant vormt zoden. De plant heeft een aromatische geur, maar kan bij consumptie leverbeschadiging veroorzaken. Bladeren De wintergroene, 0,5-2 cm grote blaadjes zijn lijn-lancetvormig, leerachtig en met een niet getande, omgerolde rand. Van onderen zijn ze dicht witviltig behaard en met een uitspringende middennerf. De schutbladen zijn gelijk aan de bladen. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bleekgele, 1,2-1,5 cn grote bloemen zijn aan de stengeltoppen in een platte, hoofdjesachtige bloeiwijze opeengedrongen. De kelk is vrijwel regelmatig vijftandig en de kroon schijnbaar met alleen een vijftandige onderlip. Vruchten Een splitvrucht. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,10-0,25 m.
Bloemkleur:	geel
Type vrucht:	splitvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie