Ecologie & verspreiding Bosereprijs groeit op beschaduwde, vochtige, matige voedselrijke tot voedselrijke, zwak zure tot neutrale, eerder kalkarme dan kalkrijke, ± stikstofrijke en humeuze bodems van leem en leemhoudend zand met een goed verterende strooisellaag. De groen overwinterende plant staat in allerlei bostypen, in bosranden en grubben, in kustduinen, op zandige oeverwallen van bosbeken en aan de rand van beekoevers, langs bospaden, ruiterpaden en bij buitenplaatsen. Nederland ligt aan de noordwestzijde van het Europese deel van het verspreidingsgebied. De soort is in Nederland vrij zeldzaam in Zuid-limburg, zeldzaam in Twente, de Achterhoek en het Rijk van Nijmegen en zeer zeldzaam in de rest van het land. De zaden dragen een mierenbroodje en worden mede door deze dieren verspreid. Mogelijk dragen schoeisel van wandelaars en de poten van dieren eveneens bij aan de verspreiding. Bosereprijs is kensoort voor het Goudveil-Essenbos, een bosgemeenschap die onder meer in Zuid-Limburg en het Rijk van Nijmegen voorkomt. CC-BY-SA 3.0 Niko Buiten, 2015

Ecologie

Bodem
Beschaduwde plaatsen op vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, zwak zure tot neutrale, humeuze grond (leem en leemhoudend zand) met een goed verterende strooisellaag.

Groeiplaats
Bossen (loofbossen, natte bossen, bronbossen en langs bospaden), bosranden, zeeduinen (zeer zeldzaam) en waterkanten (zandige oeverwallen van bosbeken).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Vrij zeldzaam in Zuid-Limburg, zeldzaam in Twente en de Achterhoek en zeer zeldzaam in de Kempen, in Drenthe, in de Hollandse duinen en bij Amsterdam.

Vlaanderen
Vrij algemeen in de Leemstreek. Elders zeer zeldzaam.

Wallonië
Vrij zeldzaam in Brabant, in het Maasgebied en in de zuidelijke Ardennen. Elders zeer zeldzaam.

Wereld
Midden- en West-Europa en op enkele plaatsen in Zuid-Europa en Noordwest-Afrika (Atlasgebied).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	natte bossen
Levensduur:	overblijvend
Levensvorm:	kruidachtige chamaefyt
Zaadbank:	langlevend (> 5 jaar)
Bloeitijd:	mei - juli

Literatuur
Bielen, J.W. (1999) Aspecten van de Twentse flora. Het Subcentreuroop district in Twente. Nieuwsbrief FLORON-FWT 20: 9-12 

Garjeanne, A.J.M. (1948) Veronica. De Levende Natuur 51: 101-108 

Kops, J. & J.E. van der Trappen (1846) Veronica montana - Berg Eerenprijs Flora Batava 9: 646-646 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 2: 312

Flora Batava 09: plaat

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 540

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 659

Nederlandse Oecologische Flora 3: 216

Wilde Planten 3: 209

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De opstijgende of liggende stengels zijn behaard. Ze wortelen aan de voet en vormen vaak vrij grote plakkaten. Bladeren De wintergroene, aan beide kanten verspreid behaarde bladeren zijn eirond tot rond en vrij bleekgroen. Ze worden 2-3,5 cm lang. Ze hebben groffe tanden en een lange steel van 0,5-1½ cm. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen groeien in losse, armbloemige trossen. Ze zijn bleekblauw of lila met paarse aderen en 0,8-1 cm. De kelk bestaat uit vier slippen. Aan de voet van de bloem zit een klein, lijnvormig schutblad. Vruchten Een doosvrucht. De bleekgroene, beklierde, 4 tot 8 mm grote doosvruchten zijn sterk zijdelings afgeplat, breed gevleugeld, omgekeerd hartvormig en langer dan de kelk. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,10-0,45 m.
Bloemkleur:	blauw of paars
Type vrucht:	doosvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100). De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer. Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen. In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023

download in hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Fenologie vruchtdragend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.

De bloeiperiode is dit jaar 12 dagen eerder dan het langjarig gemiddelde.