Ecologie & verspreiding Scherpe zegge is te vinden langs oevers en in natte graslanden, waar ze vaak grote matten vormt met haar kruipende wortelstokken. Het is over vrijwel geheel Nederland een algemene soort, die wel eens verward wordt met andere hoog opgaande Carices in hetzelfde biotoop, zoals Oeverzegge (C. riparia) en Moeraszegge (C. acutiformis). Kenmerkend evenwel voor Scherpe zegge t.o.v. beide andere genoemde soorten is dat ze twee stijlen heeft, de andere twee hebben er drie. Bovendien heeft Scherpe zegge een vlies onder om de voet van de stengel. De plant oogt sierlijk, met wuivende schutbladen en bij rijpheid overhangende aartjes, vandaar de oude naam C. gracilis. Vaker nog wordt Scherpe zegge verward met de hybride van Scherpe en Zwarte zegge, C. x elytroides. Deze hybride heeft huidmondjes aan beide zijden van het blad, terwijl Scherpe zegge ze alleen aan de onderzijde heeft en Zwarte zegge aan de bovenzijde, een goed veldkenmerk.
CC-BY-SA 3.0 Jacob Koopman, 2014
|
EcologieBodemZonnige tot licht beschaduwde plaatsen op natte, matig voedselrijke tot voedselrijke, vaak kalkhoudende grond of in ondiep, zoet of zwak brak water (meest op minerale grond, soms op laagveen).
GroeiplaatsMoerassen (veenmoerassen en verlandingsvegetaties), waterkanten (langs greppels, sloten, poelen, vijvers, rivieren en beken en beschutte slibrijke kommen in het zoetwatergetijdengebied), grasland (nat hooiland en moerassige delen in grasland), afgravingen (kleiputten), zeeduinen (duinvalleien), ruigten (langs laagveenplassen), bossen (beekbegeleidend moerasbos) en grienden.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVrij algemeen in het oosten en midden van het land, in laagveengebieden en het rivierengebied, vrij zeldzaam in het Deltagebied en Zuid-Limburg, zeldzaam tot zeer zeldzaam op de Waddeneilanden, op de Veluwe, in Noord-Holland benoorden het IJ en in de zeekleigebieden van Groningen en Fryslân.
VlaanderenVrij algemeen, maar zeldzaam in het kustgebied.
WalloniëVrij algemeen, maar zeldzamer in de Ardennen.
WereldIn West- en Noord-Azië, Noordwest-Afrika en Europa, behalve in de meest noordwestelijke en de zuidelijke delen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurEisele, W. & E. Zähringer (1998) Vorläufiger Schlüssel zur Bestimmung der Seggen (
Carex spec.) Baden-Württembergs nach vegetativen Merkmale.
Floristische Rundbriefe Beiheft 5: 1-26
Hartsen, F.A. (1868) Carex acuta var. longigluma - Spits Rietgras var. met lange kafjes
Flora Batava 13: 1014-1014
Hartsen, F.A. (1868) Carex acuta - Spits Rietgras
Flora Batava 13: 968-968
Kern, J.H. & T.J. Reichgelt (1954) Carex L., 1753.
Flora Neerlandica : 7-133
Rich, T.C.G. & A.C. Jermy (1998)
Plant Crib - Carex. Botanical Society of the British Isles
Vuyck, L. (1901) Carex tricostata - Drieribbige Zegge
Flora Batava 21: 1664-1664
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengels zijn scherp driekantig, tot 3 mm dik en meestal ruw. De onderste scheden zijn lichtbruin, vaak voor een deel rood gekleurd en meestal zitten er dwarsverbindingen tussen de nerven.
Bladeren Van boven zijn de bladeren glanzig donkergroen en van onderen blauwgrijs. Ze zijn 0,3 tot 1 cm breed en vrij slap met een overhangende top. Bij het drogen rollen de randen naar beneden om.
Bloemen Eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Eenhuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant). De 2 tot 8 vrouwelijke aren zijn 2 tot 10 cm lang en 4 tot 8 mm breed). Ze zijn iets knotsvormig. De bloemen hebben 2 stempels. De schutbladen van de vrouwelijke aren zijn bladachtig en hebben geen schede. Het onderste omvat met 2 donkere oortjes de stengel. Meestal komt er meer dan 1 schutblad tot voorbij de top van de bloeiwijze. Er zijn 1 tot 4 mannelijke aren.
Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De kafjes zijn roodbruin tot bijna zwart. De urntjes zijn afgeplat, eirond, tot 3 mm lang, geelgroen tot beige, generfd en zeer kort gesnaveld. De zaden zijn langlevend (> 5 jaar). Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiendFenologie vruchtdragendBron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.