Ecologie & verspreiding
Schedefonteinkruid groeit in open, ondiep, al dan niet vervuild, brak of zoet, stikstofrijk, matig voedselrijk tot voedselrijk, stilstaand tot matig stromend, kalkhoudend water boven een modderige, minerale bodem, weinig boven veen en kan in allerlei wateren en watertypen aangetroffen worden. De soort komt in alle werelddelen voor en is algemeen in Nederland, maar vrij zeldzaam in het midden en oosten en is zeldzaam in Zuid-Limburg. De wortelstok is lang, sterk vertakt en draagt knolletjes, de stengels zijn eveneens sterk vertakt en tot meters lang. De ondergedoken bladen zijn rolrond-draadvormig, hooguit 2½ mm breed en niet getand. Ze behoort tot de groep van fonteinkruiden waarbij de steunblaadjes met de (open) bladschede zijn vergroeid en die daardoor op de grens van bladschede en -schijf een (spits) tongetje dragen. Verder vallen de bladen buiten het water niet penseelvormig samen. De plant wordt door de wind bestoven en het zaad wordt door het water verspreid.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014
|
EcologieBodemZonnige plaatsen in ondiep, matig voedselarme tot voedselrijk, al dan niet vervuild, stilstaand tot matig stromend, brak of zoet, kalkhoudend water met een modderige bodem (voornamelijk op minerale grond, weinig op veen).
GroeiplaatsWater (rivieren, vijvers, beken, geulen in getijdengebieden, kreken, af en toe doorstroomde rivierarmen, kanalen, grachten, brede sloten, veedrinkpoelen, plassen, duinplassen, zand- en kleigroeven, brakke kleiputten achter de zeedijk, infiltratiegeulen en aan de rand van het Ijsselmeer).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandAlgemeen, maar vrij zeldzaam in het oosten en midden van het land en zeldzaam in Zuid-Limburg.
VlaanderenAlgemeen in de Polders en de Maasvallei. Elders minder algemeen.
WalloniëVrij zeldzaam in de valleien van de Samber en de Maas. Elders zeer zeldzaam.
WereldIn alle werelddelen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurClason, E.W. (1964) 5a. Potamogetonaceae.
Flora Neerlandica : 37-79
Kops, J. (1807) Potamogeton marinum - Sterk getakt Fontein-Kruid
Flora Batava 2: 152-152
Papenburg, G. (2016) Inventarisatie van Fonteinkruiden in de Garyper bûtlânnen.
Planten 4: 20-21
Vöge, M. (1991) Zur Reproduktion von
Potamogeton pectinatus L.
Floristische Rundbriefe 25: 120-125
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De draadvormige stengels zijn rijk gaffelvormig vertakt en worden soms enige meters lang.
Bladeren De ondergedoken bladeren zijn grasachtig, rolrond-draadvormig of zeer smal lijnvormig en een ½ tot 2½ mm breed. De bladrand is gaaf, niet getand. De bladeren hebben een 1 tot 6 cm lange bladschede aan de voet. De bladtop is spits, maar soms ook stomp. De steunblaadjes zijn schedevormig, niet vergroeid en hebben een witte rand. De onderste is verwijd en heeft een gereduceerde bladschijf.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De onderbroken aren hebben een lange steel, zijn 2 tot 5 cm lang en zitten aan het eind van de stengels. Ze drijven in het water. De bloemen zijn groenig.
Vruchten Een steenvrucht. De zaadjes zijn bruin en bijna halfcirkelvormig. Aan de rugkant zijn ze gekield. Verder hebben ze een korte snavel en worden ze 3 tot 5 mm lang. De zaden zijn zeer kortlevend (< 1 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.