Ecologie & verspreiding
Stippelvaren is een soort van beschaduwde plekken in bermen en greppelkanten in loofbossen in streken met een hoge luchtvochtigheid. Per groeiplaats gaat het bijna altijd om één of enkele planten. De soort komt voornamelijk voor in het oostelijk deel van ons land. Voor 1950 was de soort bekend uit 42 atlasblokken; in de periode 1950-1980 uit 30 atlasblokken. Uit de periode na 1980 gaat het om 80 atlasblokken. In laatstgenoemde periode gaat het echter vaak om nieuwe atlasblokken; in slechts 18 atlasblokken wordt hij voor beide perioden gemeld. Het is (nog) niet helemaal duidelijk of Stippelvaren op plaatsen waar hij niet (meer) wordt gemeld, inderdaad verdwenen is. In het Kroondomein (Veluwe) werd de soort in 2012-2013 gevonden in een aantal kilometerhokken waar de soort wel vòòr 1950, maar niet na 1950 bekend was.
CC-BY-SA 3.0 Egbert de Boer, 2014
|
EcologieBodemBeschaduwde plaatsen op matig droge tot vrij natte, voedselarme, humeuze, zure tot zwak zure zandgrond.
GroeiplaatsBossen (loofbossen en langs beschaduwde greppelkanten) en bosranden.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandZeer zeldzaam in het oosten en midden van het land en in Noord-Brabant en Zuid-Limburg.
VlaanderenZeer zeldzaam.
WalloniëZeldzaam in de Ardennen en de Hoge Venen.
WereldGematigde streken in Europa, tot bij de Kaspische Zee, in Oost-Azië en westelijk Noord-Amerika. Ook op de Azoren en Madeira. Overwegend een gebergteplant.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurBremer, P. (2005) Nieuwe vondsten van bijzondere varens in Twente.
Hypericum 5: 1-7
Bremer, P. (1999) De Stippelvaren na ruim 100 jaar weer aanwezig op Terschelling.
Twirre 10: 16-18
de Boer, E. (2013) Stippelvaren Noord-Veluwe.
FLORON-nieuws 19: 19-19
Hermy, M., R. Viane & L. Vanhercke (1981)
Thelypteris limbosperma (All.) H.P. Fuchs en
Pilularia globulifera L. in het Bos van Houthulst (Staden, Houthulst; W.-Vl.).
Dumortiera 21: 25-29
Perdeck, M. (2002) Bijzondere varens in het Dwingelderveld.
Nieuwsbrief Werkgroep Florakartering Drenthe 38: 3-4
van Eeden, F.W. (1893) Polystichum oreopteris - Bergvaren
Flora Batava 19: 1488-1488
Vannerom, H. (1999) De vroegere verspreiding van
Oreopteris limbosperma in het Diestse.
Dumortiera 73: 28-29
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 2:
225, als Dryopteris oreopteris en Thelypteris limbospermaFlora Batava 19:
plaat 1488Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
70Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
79Nederlandse Oecologische Flora 1:
33Wilde-Planten.nl:
paginadeze soort in de Zadenatlas van Nederland
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutie