Ecologie & verspreiding
Sierlijke vetmuur is een pioniersoort en groeit op zonnige, open plaatsen op vochtige tot vrij natte, matig voedselarme, niet of weinig bemeste, kalkrijke en soms iets brakke zand-, leem-, veen- en stenige grond. Zij staat in natte duinvalleien, van de zee afgesnoerde strandvlakten, op zandplaten in ingedijkte zeearmen, met schelprijk zand opgespoten terreinen, in trilvenen, op open plekken in blauwgraslanden, lemige heide, tussen steenblokken van zeedijken, in voegen van vochtige muren en op in het water liggende balken. In Nederland is de soort plaatselijk vrij algemeen in het kustgebied, vrij zeldzaam in Flevoland en langs het IJsselmeer. Elders in Nederland is zij zeer zeldzaam. De achteruitgang van Sierlijke vetmuur is toe te schrijven aan ontwatering, bemesting en het dichtgroeien van haar vroegere groeiplaatsen. Sierlijke vetmuur is kensoort voor de Associatie van Strandduizendguldenkruid en Krielparnassia, een pioniergemeenschap van duinvalleien en strandvlakten.
CC-BY-SA 3.0 Niko Buiten, 2018
|
EcologieBodemZonnige, open plaatsen (pionier) op vochtige tot vrij natte, matig voedselarme, niet of weinig bemeste, kalkrijke en soms iets brakke grond (zand, aangevoerd duinzand, leem, laagveen, trilveen en steenachtige plaatsen).
GroeiplaatsZeeduinen (duinvalleien, van de zee afgesnoerde strandvlakten achter de zeeduinen en soms in duingrasland), aan de randen van schorren (kwelders), moerassen (trilveen en mosrijke, niet te dichte moerasvegetatie in beekdalen), waterkanten (op muren aan het water, b.v. sluismuren) en op in het water liggende balken, zandplaten, grasland (veenweiden en open plekken in blauwgrasland), heide (langs lemige heidepaadjes), met schelprijk zand opgespoten grond en tussen steenblokken van zeedijken (basaltglooiingen).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandPlaatselijk vrij algemeen in het kustgebied, vrij zeldzaam in Flevoland en langs het IJsselmeer en zeldzaam in de veengebieden in het westen en noorden. Elders zeer zeldzaam.
VlaanderenPlaatselijk vrij algemeen in de Duinen. Elders zeer zeldzaam. In het binnenland sterk achteruitgegaan.
WalloniëZeldzaam in de zuidelijke Ardennen. Elders zeer zeldzaam.
WereldKoude en gematigde streken op het noordelijk halfrond. Het meest in de buurt van de zeekust.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLBeschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengels liggen stervormig uitgespreid, met bundeltjes kleine bladeren in de bladoksels, waarmee de plant zichzelf kan stekken. De plant is polvormend.
Bladeren De blaadjes zijn kort stekelpuntig. De middelste en bovenste blaadjes groeien in de oksels in een bundeltje bij elkaar. De bovenste blaadjes zijn veel korter dan de onderste.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De witte, 0,5 tot 1 cm grote bloemen zijn meestal 5-tallig (maar soms meer). De kroonbladen zijn 2 tot soms 3 keer zo lang als de kelkbladen. De meeldraden groeien in 1 of in 2 kransen van 5. De dunne, rechtopstaande bloemstelen worden tot 1 cm lang.
Vruchten De doosvrucht is bijna rond en vijfkleppig. De donkerbruine, eivormige zaden zijn ongeveer 0,5 mm groot. De zaden zijn kortlevend (1-5 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.