Ecologie & verspreiding
Klein sterrenkroos is in Nederland zeer zelden gevonden. De meeste recente vondsten (in deze eeuw) zijn gedaan op drooggevallen oevers in het rivieren gebied. Zeer zelden is het gevonden op drooggevallen vijver of ven oevers. Klein sterrenkroos lijkt, in vegetatiekundig opzicht, een pionier te zijn die thuis is in de Slijkgroenassociatie (Eliocharito acicularis-Limoselletum) van de Tandzaad klasse. Dat zijn vegetaties die kenmerkend zijn voor inundatie gedurende de winter en wisselende waterstanden (met periodieke uitdroging) in de zomer. Gezien het beperkt aantal waarnemingen is geen uitspraak te doen over voor- of achteruitgang van de soort. Klein sterrenkroos wordt in een groot deel van het noordelijk halfrond aangetroffen,maar bereikt in Nederland de west grens van het aaneengesloten areaal. De bijzondere vorm en zwartachtige kleur van de vruchtjes maakt dat Klein sterrenkroos daar goed aan te herkennen is.
CC-BY-SA 3.0 Bert Lanjouw, 2014
|
EcologieBodemZonnige, open plaatsen op natte, meestal slibrijke, matig voedselrijke grond en in ondiep, matig voedselarm, zwak zuur, stilstaand, snel opwarmend water. Vaak op plaatsen met een wisselende waterstand.
GroeiplaatsGrasland (drassig weiland), bossen (natte bossen), water en waterkanten (poelen bij beekjes, oude rivierarmen, drooggevallen plaatsen, periodiek drooggelegde visvijvers en trapgaten langs drinkpoelen).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandZeer zeldzaam, o.a. in het rivierengebied. Mogelijk ook in Zuid-Limburg.
VlaanderenZeer zeldzaam in de Kempen en in het Maasgebied. Het meest in het vijvergebied in Midden-Limburg.
WalloniëZeer zeldzaam in in het Maasgebied en in de Ardennen.
WereldKoude en gematigde streken op het noordelijk halfrond.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurAbbink-Meijerink, C.G., J.H.P. Bruinsma & B. Odé (2001) Recente vondsten van
Callitriche palustris L. (Klein sterrenkroos) in Nederland.
Gorteria 27: 12-16
Abbink-Meijerink, C.G. & P. Vogelzang (2000) Klein sterrenkroos (
Callitriche palustris L.) terug in Nederland.
Nieuwsbrief FLORON-FWT 22: 3-4
Bruinsma, J.H.P. (2008)
Praktikum Sterrenkroos - Callitriche. Hartsen, F.A. (1868) Callitriche vernalis - Voorjaars Haarsteng
Flora Batava 13: 1020-1020
Kentgens, J.S. (1911) Door beemd en bosch.
Natuurhistorisch Jaarboek (Limburg) 1: 51-61
Kops, J. & H.C. van Hall (1844) Callitriche verna - Voorjaars Haarsteng
Flora Batava 8: 591-591
Lanjouw, B. & E. van den Dool (1989) Meer aandacht voor
Callitriche's gevraagd.
Gorteria 15: 103-107
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengels zijn draadvormig. Als landvorm heeft Klein sterrenkroos kruipende stengels.
Bladeren De drijvende bladeren vormen rozetten. Ze zijn elliptisch tot rond. De ondergedoken bladeren staan tegenover elkaar. Ze hebben een gave rand en zijn lijn- tot eivormig. Als landvorm heeft Klein sterrenkroos langwerpige tot lijnvormige bladeren.
Bloemen Eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Eenhuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant). De bloemen groeien in de bladoksels. Ze hebben geen bloembladen, alleen twee sikkelvormige schutbladen, één meeldraad en één vruchtbeginsel. Meestal staan er steeds een mannelijke en een vrouwelijke bloem bij elkaar in dezelfde bladoksel. Bij landvormen ontbreken meestal de mannelijke bloemen.
Vruchten Een splitvrucht. De tot 1 mm lange vruchten zijn omgekeerd eirond. De donkerbruine tot zwarte deelvruchtjes zijn naar de voet versmald. Aan de top zijn ze smal gevleugeld. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar.
Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode,
dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de
periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF
download hoge resolutie