EcologieBodemZonnige, open plaatsen (pionier) op droge tot vochtige, voedselrijke, humushoudende, zwak zure tot kalkrijke grond (alle grondsoorten).
GroeiplaatsOmgewerkte grond, zeeduinen (o.a. in vlierbosjes), waterkanten (greppels), puin, kapvlakten, plantsoenen, in de voegen van bestrating, (sterk verweerde) oude muren, bermen (open plekken), wegranden, nieuwe dijken, perken, moestuinen, akkers, stoepranden en stortterreinen. De variëteit Senecio vulgaris var. hybernicus vind je het meest nabij spoorwegterreinen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandZeer algemeen.
VlaanderenZeer algemeen, maar iets minder talrijk in de Kempen.
WalloniëAlgemeen, maar iets minder talrijk in de Ardennen.
WereldOorspronkelijk uit Europa. Nu in alle werelddelen, in streken met een gematigd klimaat.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL LiteratuurCortenraad, J. (1982)
Senecio vulgaris L. var.
hibernicus Syme.
Natuurhistorisch Maandblad 71: 174-176
Kops, J. (1814) Senecio vulgaris - Gemeen Kruiskruid
Flora Batava 3: 200-200
van der Ploeg, D.T.E. (1985) De bastaard van
Senecio vernalis Waldst. & Kit. en
S. vulgaris L. wederom gevonden.
Gorteria 12: 216-216
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 3:
147Flora Batava 03:
plaatHeukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
613Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
703Nederlandse Oecologische Flora 4:
111Wilde Planten 1:
132Wilde-Planten.nl:
paginaAfbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas) Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengels zijn niet of maar weinig vertakt en vaak iets behaard. Geen klierharen.
Bladeren De bladeren zijn iets vlezig en aan de bovenkant glanzend groen. Verder zijn ze langwerpig, veerdelig (meestal zijn ze tot op de helft ingesneden) met langwerpige getande lobben. Ook zijn ze gekroesd, meestal kaal en hebben ze een iets omgerolde rand. De onderste bladeren zijn naar de voet steelvormig versmald. De bovenste bladeren zijn niet gesteeld en kunnen al of niet stengelomvattend zijn.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De gele bloemen zitten in losse pluimen met maar enkele bloemhoofdjes. De hoofdjes zijn 1 cm lang en 4-5 mm breed. Meestal zijn er geen lintbloemen. Het omwindsel is hoog en zwart gevlekt en ongeveer twee keer zo hoog als breed. De blaadjes hebben een zwarte top en de buitenkrans heeft ongeveer zestien blaadjes (tussen de acht en twintig). De variëteit Senecio vulgaris var. hybernicus heeft acht tot dertien, ongeveer 0,5 cm lange lintbloemen.
Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De zaden zijn aangedrukt behaard. Het vruchtpluis is wit. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.