Ecologie & verspreiding
Kleine lisdodde staat op zonnige plaatse, in en langs ondiep, stilstaand of langzaam stromend, matig voedselarm tot voedselrijk, zwak zuur tot licht kalkhoudend, stikstofrijk, zoet tot zwak brak water met een vaak organische tot venige bodem en ze verdraagt golfslag goed. De overblijvende plant groeit in en langs kanalen, brede sloten en petgaten, in en langs duinplassen, in moerasvaren- en jong veenmosrietland, in kleine, ondiepe plassen met drijftillen en in oude rivierlopen, in het zoetwatergetijdengebied en in grind- en kleigroeven, zelden in moerasbossen. De soort hoort thuis in de gematigde streken van het Noordelijk-Halfrond en Nederland valt geheel binnen het Europese deel daarvan. Ze is algemeen in Nederland maar komt wat minder voor in Zeeland en in Zuid-Limburg. Bestuiving en zaadverspreiding geschieden door de wind. Vroeger werd het taxon gebruikt als bindmiddel, als dakbedekking, met het vruchtpluis werden kussens gestopt en de bloeikolven werden aangewend om vuur smeulend te houden.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015
|
EcologieBodemZonnige plaatsen in en langs ondiep, matig voedselarm tot voedselrijk, stilstaand of langzaam stromend, zwak zuur tot licht kalkhoudend, zoet, zelden zwak brak water met een vaak organische tot venige bodem.
GroeiplaatsWaterkanten en water (kanalen, brede sloten en petgaten), zeeduinen (langs duinplassen), moerassen (moerasvarenrietland, jong veenmosrietland, kleine, ondiepe plassen met veel drijftillen en oude rivierlopen) en zelden in bossen (moerasbossen).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVrij algemeen. Het meest in het westen en noorden van het land, in laagveengebieden en het rivierengebied. Vrij zeldzaam in Zuid-Limburg.
VlaanderenVrij algemeen in de Polders en de Kempen. Elders zeldzamer, maar zeldzaam in de Leemstreek.
WalloniëVrij algemeen in Brabant. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
WereldGematigde streken op het noordelijk halfrond, echter maar weinig in het Pacifische gebied. Een nauw verwante soort groeit in de tropen en de subtropen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurKops, J. (1822) Typha angustifolia - Smalbladige Lischdodde
Flora Batava 4: 275-275
van Ooststroom, S.J. & T.J. Reichgelt (1962)
Typha angustifolia L. x
T. latifolia L. (
T. glauca Godr.) in Nederland.
Gorteria 1: 90-92
van Ooststroom, S.J. & T.J. Reichgelt (1963)
Typha angustifolia L. x
T. latifolia L. (
T. x
glauca Godr.). (Korte meded.).
Gorteria 1: 164-164
van Ooststroom, S.J. & T.J. Reichgelt (1961) Nieuwe plantesoorten in Nederland gevonden, hoofdzakelijk in 1960.
De Levende Natuur 64: 131-134
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengelvoet is knolvormig verdikt. De bloeistengels zijn ongeveer 2/3 keer zo Iang als de bladeren. Kleine lisdodde vormt pollen.
Bladeren De dofgroene tot blauwgrijze bladeren zijn overwegend laag ingeplant. Ze zijn lijnvormig, plat en 0,3 tot 1 cm breed. De bladschede is bij de hals gesloten.
Bloemen Eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Eenhuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant). De vrouwelijke bloemen groeien in de oksels van kleine schutbladen. De vrouwelijke aar is bij rijpheid geelachtig tot groenachtig bruin en 1-2 cm breed. De vrouwelijke aar is van de mannelijke aar gescheiden door een tussenruimte van 3-8 cm. De stempel is lijnvormig.
Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.
De bloeiperiode is dit jaar 3 dagen eerder dan het langjarig gemiddelde.