Ecologie & verspreiding
Kleine wolfsklauw staat op redelijk open en zonnige, voedselarme, kalk- en stikstofarme, zure en lemige zandgrond. De plant groeit vooral op hellingen in heiden, borstelgraslanden en in ijle bossen, voornamelijk in vastgelegde zandverstuivingen. Nederland ligt aan de noordwest grens van een van de delen van het Europese verspreidingsgebied. De soort is zeer zeldzaam in Drenthe (inmiddels verdwenen), Twente, op de Veluwe en in de Achterhoek en verder nog op één plaats in het Waddengebied (Schiermonnikoog). Ook dit taxon is sterk achteruit gegaan door biotoopvernietiging en door de neerslag van luchtverontreiniging waardoor de symbiose tussen prothallia en mycorrhiza verstoord is. Vroeger werd ze medisch gebruikt bij onder andere urinewegontstekingen, tegen oogziekten, kramp en huidziekten en bij wondverzorging. Wolfsklauwen werden buitenhuis opgehangen om hekserij en andere kwade machten te weren. De gele, sterk brandbare en waterafstotende sporen werden gebruikt om de kwaliteit van wijn te verbeteren en als vuurwerk.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015
|
EcologieBodemZonnige, redelijk open plaatsen op droge, voedselarme, kalkarme, zure zandgrond.
GroeiplaatsHeide en ijle bossen (voornamelijk in vastgelegde zandverstuivingen).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandZeer zeldzaam in Drenthe, Twente, op de Veluwe en in de Achterhoek.
VlaanderenZeer zeldzaam in de Kempen. Sterk afgenomen.
WalloniëZeer zeldzaam in de Ardennen. Nog slechts op twee plaatsen.
WereldMidden-Europa en oostelijk Noord-Amerika.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurde Boer, A.J. (1936) Wolfsklauwen en paardestaarten.
De Levende Natuur 41: 23-26
Holverda, W.J., J. Mennema, R. van der Meijden, R.S.J. Smits & E.J. Weeda (1986) Nieuwe vondsten van zeldzame planten in Nederland in 1984.
Gorteria 13: 51-65
Jeurink, N. (2005) Kleine wolfsklauw op de Veluwe.
FLORON-nieuws 2: 3-3
Slootweg, E. & E. Dijkhuis (2020) Stekende wolfsklauw Schrikbarende achteruitgang na twee droge zomers
Planten 12: 20-22
Vigano, W. (1991)
Diphasium-Arten im Hochsauerland.
Floristische Rundbriefe 25: 99-102
Zonderwijk, M. (2010)
Lycopodium tristachyum (Kleine wolfsklauw) langs de Regge.
Hypericum 10: 4-6
Zonderwijk, M. (2015) Kleine wolfsklauw, een zeldzame pionier.
Planten 1: 4-5
Zonderwijk, M. (2012) Kleine wolfsklauw langs de Regge.
VarenVaria 25(1): 7-9
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 2:
204Flora Batava 10:
plaatHeukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
51Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
60Nederlandse Oecologische Flora 1:
15Wilde-Planten.nl:
pagina
Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar.
Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode,
dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de
periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF
download hoge resolutieFenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.