Ecologie & verspreiding
Klimopereprijs staat op open en ± warme, zonnige tot licht beschaduwde, matig droge tot matig vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, basen- en stikstofrijke, kalkarme tot vaak kalkhoudende grond bestaande uit lemig zand, leem, zavel, löss, mergel en lichte klei. Ze vermijdt te zware klei en veengrond. De eenjarige plant groeit (vaak als pionier) in akkers, tuinen en in wijngaarden, op open plekken en onder bomen in weilanden, in bermen en op dijken, in bossen en kapvlakten, in struwelen, houtwallen en onder heggen. Verder ook in plantsoenen en in boomspiegels van lanen, op beschaduwde, zandige oeverwallen langs rivieren en beken, op ruderale plaatsen in de duinen, op braakliggende grond, bij muren en in de bebouwde kom. Nederland valt geheel binnen het Europese deel van het verspreidingsgebied en de soort komt algemeen voor in ons land. De indeling naar ondersoorten wordt hier niet gevolgd omdat de kenmerken hiervoor vaak niet goed verdeeld zijn over deze taxa.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015
|
EcologieBodemZonnige tot licht beschaduwde, open plaatsen (ook als pionier) op matig droge tot matig vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, kalkarme tot vaak kalkhoudende grond (lemig zand, leem, zavel, löss, mergel en lichte klei). Bosklimopereprijs: Vooral op beschaduwde, zandige grond.
GroeiplaatsAkkers, tuinen, wijngaarden, grasland (open plekken en onder groepjes bomen in weiland), bermen, dijken, bossen (aan de voet van steile hellingen en bij boomvoeten), heggen, struwelen, houtwallen, kapvlakten, plantsoenen, waterkanten (beschaduwde, zandige oeverwallen van rivieren en beken) en zeeduinen (ruderale plaatsen). Akkerklimopereprijs: Het meest in akkers, maar ook wel op open plekken in grasland.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandAlgemeen.
VlaanderenAkker-klimopereprijs: Algemeen, maar vrij zeldzaam in de Kempen. Bos-klimopereprijs: Algemeen in het midden van het land.
WalloniëAkker-klimopereprijs: Vrij algemeen, maar zeldzaam in de Ardennen. Bos-klimopereprijs: Vrij algemeen in het midden van het land.
WereldZuidwest-Azië, Noordwest-Afrika en in Europa, behalve in het noordoosten en het hoge noorden. Plaatselijk ingeburgerd in de Verenigde Staten, Australië en Nieuw-Zeeland.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurde Jongh, S.E. (1968)
Veronica sublobata M. Fischer in Nederland?
Gorteria 4: 93-95
de Jongh, S.E. & J.H. Kern (1973) De variabiliteit van
Veronica hederifolia L. in Nederland aanvullende gegevens.
Gorteria 6: 202-203
de Jongh, S.E. & J.H. Kern (1971) De Variabiliteit van
Veronica hederifolia L. in Nederland.
Gorteria 5: 160-165
Dijkhuis, E., R. Barendse, I. Hoste, H. van der Sluis & A. de Zwart (2016) Let op Schijnklimopereprijs.
Natuurbericht 22587: 1-1
Gadella, T.W.J. (1980) Variatie bij de klimop ereprijs (
Veronica hederifolia L. s.l.) op het eiland Texel.
Gorteria 10: 29-40
Gadella, T.W.J. (1983) Enkele floristische en cytotaxonomische waarnemingen op Schiermonnikoog.
Gorteria 11: 227-229
Gadella, T.W.J. (1976) Enige aanvullingen op de Flora van Vlieland.
Gorteria 8: 51-53
Garjeanne, A.J.M. (1948)
Veronica.
De Levende Natuur 51: 101-108
Hoste, I., R. Barendse, A. de Zwart & H. van der Sluis (2016) De eerste vondsten van de Zuid-Europese soort
Veronica cymbalaria in Nederland en België.
Dumortiera 108: 8-12
Kops, J. & H.C. van Hall (1828) Veronica hederifolia - Klimop-bladige Eerenprijs
Flora Batava 5: 341-341
Simons, E.L.A.N. (2014) Klimopereprijs, niet zo simpel als het lijkt!
Floronia 2014: 3-5
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 3:
168Flora Batava 05:
plaatHeukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
534Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
652Nederlandse Oecologische Flora 3:
225Wilde Planten 1:
154Wilde-Planten.nl:
paginadeze soort in de Zadenatlas van Nederland Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengels zijn liggend-opstijgend of staan soms rechtop.
Bladeren De bladeren zijn rondachtig of iets niervormig, met drie tot zeven lobben en een grote eindlob.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen zijn lichtblauw met donkere aders. De middellijn is hoogstens even groot als die van de kelk. De kelkslippen zijn hartvormig. In de vruchttijd hebben ze naar buiten gebogen zijranden.
Vruchten Een doosvrucht. De vruchten zijn bolvormig en aan de randen ingesnoerd. De zaden zijn schotelvormig en hebben een oliehoudend aanhangseltje. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.
De bloeiperiode is dit jaar 1 dagen later dan het langjarig gemiddelde.