Ecologie & verspreiding Kwispelgerst staat op open, zonnige, droge tot vochtige, matig voedselrijke, vaak kalkrijke en soms grindige zandbodems van al of niet brak zand. Deze pionier groeit in ontziltende zandvlakten van de duinen, op hoge kwelders en zand- en slikplaten, op zeedijken en langs afgedamde rivierarmen in het Deltagebied, op opgespoten grond, op ruderale en braakliggende plaatsen. Verder op spoorwegterreinen (m.n. in het kustgebied) en mijnsteenbergen, bij binnenhavens en op molenbelten, langs gepekelde bermen, in ruigten en in nieuw ingezaaide graslanden. De plant stamt oorspronkelijk uit Oost-Azië en Noord-Amerika, ze groeit daar niet alleen langs de kust maar ook langs binnenlands gelegen zoutmeren. Kwispelgerst is min of meer plaatselijk ingeburgerd in Noord-, Midden- en West-Europa en wordt veel gebruikt in droogboeketten. De soort is zeer zeldzaam ingeburgerd tussen 1900 en 1924 in het kustgebied en elders in het binnenland. Ze is goed herkenbaar aan haar opgeblazen bovenste bladschede en de zeer lange, witte tot violette kafnaalden. CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen (pioniervegetaties) op droog tot vochtig, matig voedselrijk, vaak kalkrijk, zoete tot brak zand.

Groeiplaats
Zeeduinen (ontziltende zandvlakten), hoge kwelders, zeedijken, opgespoten grond (met name bij haventerreinen), langs spoorwegen (met name spoorbermen in het kustgebied) en mijnterrils.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeldzaam in Zeeland en zeer zeldzaam elders langs de kust en in het Lauwersmeergebied. Ook soms in het binnenland. Ingeburgerd tussen 1900 en 1924.

Vlaanderen
Zeer zeldzaam ingeburgerd. Bij Antwerpen al sinds ongeveer 1945.

Wallonië
Zeer zeldzaam ingeburgerd.

Wereld
Oorspronkelijk uit Oost-Azië en Noord-Amerika (bij de kust en langs binnenlandse zoutmeren). Min of meer ingeburgerd in Noord- en Midden-Europa.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	hoge kwelders
Levensduur:	éénjarig
Levensvorm:	hemicryptofyt
Zaadbank:	langlevend (> 5 jaar)
Bloeitijd:	juni - augustus

Literatuur
Jansen, P. (1951) Gramineae. Flora Neerlandica : 7-274 

Jansen, P. & W.H. Wachter (1916) Hordeum jubatum. De Levende Natuur 20: 466-468 

van Haperen, A.M.M. & T.J. de Kogel (1981) Het voorkomen van Hordeum jubatum L. en Parentucellia viscosa (L.) Caruel in Zuidwest-Nederland. Gorteria 10: 159-168 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 2: 174

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 237

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 283

Nederlandse Oecologische Flora 5: 139

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Bladeren De bladvoet is niet of nauwelijks geoord. De bovenste bladscheden zijn opgeblazen. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloeiwijze is knikkend. Alle kelkkafjes zijn naaldvormig en 0,2-1 cm lang, evenals de naald van het middelste aartje. Bij verdroging buigen in het onderste en middelste deel van de aar de naalden aan de voet om, zodat ze bijna horizontaal uitstaan. Vruchten Een graanvrucht. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf  jaar). Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,30-0,60 m.
Type vrucht:	graanvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie