Ecologie & verspreiding Kleine ereprijs is een pionier van droge, iets kalkhoudende, zandige bodem. De soort komt oorspronkelijk van de zoutsteppen in de omgeving van de Kaspische Zee. In Nederland – en mogelijk zelfs heel Noordwest-Europa – is zij alleen nog bekend van een speelweide in de kalkrijke binnenduinen bij Haarlem op Landgoed Koningshof in Nationaal Park Zuid-Kennemerland. De soort groeit hier in een door grazers begraasde open grasmat. Het betreft een voorpost van het overwegend continentale areaal. In Aerdenhout is recent een groeiplaats verdwenen door onzorgvuldig beheer, waarbij het storten van maaisel verruiging tot gevolg had. Eerder is de soort al verdwenen van andere groeiplaatsen, zoals een zeedijk bij Holwerd, de stadswal van Franeker en kalkarme duinen bij Loosduinen. CC-BY-SA 3.0 Niko Buiten, 2014

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen op droge, matig voedselarme, neutrale, kalkrijke of ontkalkte, maar niet verzuurde, humusarme zandgrond.

Groeiplaats
Zeeduinen (duinhellingen, grazige plaatsen, langs duinpaden en speelveldjes), dijken en rivierduinen.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding

Nederland
Zeer zeldzaam in de binnenduinen bij Haarlem. In de negentiende eeuw ook op de zeedijk bij Holwerd in Fryslân.

Vlaanderen
Niet in Vlaanderen.

Wallonië
Zeer zeldzaam in de noordelijke Ardennen.

Wereld
Waarschijnlijk is Kleine ereprijs afkomstig uit de zoutsteppen in de omgeving van de Kaspische Zee. Nu ook in West- en Midden-Azië en in Oost- en Midden-Europa. Westelijk tot in Nederland.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Ecologiebron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Biotoopvoorkeur:	droge, neutrale graslanden
Levensduur:	éénjarig
Levensvorm:	therofyt
Bloeitijd:	mei - juni

Literatuur
Garjeanne, A.J.M. (1948) Veronica. De Levende Natuur 51: 101-108 

Korneck, D. (1995) Veronica verna und Veronica dillenii im Rheingebiet. Floristische Rundbriefe 29: 135-143

Sloff, J.G. & J.L. van Soest (1939) Het fluviatiele district in Nederland en zijn flora II. Nederlandsch kruidkundig archief. Serie 3 49: 268-306 

Pagina's in standaardwerken

Atlas van de Nederlandse Flora 1: 205

Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 535

Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 652

Nederlandse Oecologische Flora 3: 222

Wilde-Planten.nl: pagina

Afbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas)

Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra

Stengels De stijf rechtopstaande, geelgroene stengels zijn vaak bezemvormig vertakt. Onderaan zijn ze behaard en bovenaan beklierd. Bladeren De stengelbladeren en de onderste schutbladen zijn veervormig gedeeld. Ze verwelken vaak snel. De hogere schutbladen zijn klein en hebben een gave rand. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De donkerblauwe, 2-3 mm grote bloemen vormen samen eindelingse, vrij dichte, klierharige trossen. De stijl is ongeveer een ½ mm lang. Ze hebben een zeer korte steel. Vruchten Een doosvrucht. De zaden zijn aan beide kanten vrijwel vlak. De beklierde doosvrucht is aan de zijkanten afgeplat, meer breed dan lang en omgekeerd hartvormig. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Kenmerkenbron: Botanisch Basisregister (met aanvullingen)
Hoogte:	0,02-0,15 m.
Bloemkleur:	blauw
Type vrucht:	doosvrucht
Kleur van de vrucht:	Onopvallend
Geslachtsverdeling:	tweeslachtig

Atlasblokken met waarnemingen
Het aantal atlasblokken (5x5 km) waarin de soort is gemeld binnen een periode van vijf jaar (vanaf 1980) of twintig jaar. Niet gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en het aantal doorgegeven waarnemingen kan sterk variëren per periode, dus een trend in verspreiding kan hier niet direct uit worden afgelezen. Het opgegeven jaartal is het eerste jaar van de periode. Bron: gevalideerde waarnemingen uit de NDFF.
© FLORON & NDFF

download hoge resolutie

Fenologie bloeiend


Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.