Ecologie & verspreiding
Grote kroosvaren drijft op open, ondiep, voedselrijk tot zeer voedselrijk, neutraal tot licht alkalisch, zoet of zwak brak, stilstaand of zeer zwak stromend water boven een bodem van klei of laagveen. Ze groeit in sloten en kanalen en profiteert van een zekere waterverontreiniging. De plant stamt oorspronkelijk uit de warmere delen van Amerika en komt tegenwoordig in bijna alle werelddelen voor. De soort is vrij algemeen in het westen en het rivierengebied en is elders zeldzaam tot zeer zeldzaam. De horizontale stengels zijn vertakt, dragen wortels en bladen die kroesig boven het water uitsteken, slechts ééncellige papillen dragen, eerst blauwachtig groen zijn en pas later roodachtig worden en zo in herfst hele oppervlakten steenrood kunnen kleuren. Bij de ontwikkeling van de microsporangia en de megasporangia worden er in de microsporangia weefselklompjes (massulae) gevormd waarin de microsporen zijn ingebed. Tevens worden er ankervormige uitsteeksels (glochidia) zonder tussenschotten gevormd waarmee de massulae de drijvende megasporen kunnen enteren.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014
|
EcologieBodemZonnige plaatsen in ondiep, voedselrijk tot zeer voedselrijk, zoet of zwak brak, neutraal tot licht alkalisch, rustig (stilstaand of zeer zwak stromend) water met een (zeer organische) bodem van klei of laagveen.
GroeiplaatsWater (sloten, kanalen en aan de rand van plassen).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVrij algemeen in het westen en midden (rivierengebied). Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
VlaanderenZeldzaam, maar minder zeldzaam in de polders. In België werd de soort voor het eerst gevonden in 1912.
WalloniëZeldzaam tot zeer zeldzaam.
WereldOorspronkelijk uit de warmere delen van Noord- en Zuid-Amerika. Nu in bijna alle werelddelen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurBernhardt, K.G. (1991) Zur aktuellen Verbreitung von
Azolla filiculoides Lam. (1783) und
Azolla caroliniana Willd. (1810) in Nordwestdeutschland.
Floristische Rundbriefe 25: 14-20
Bijlstra, K. (1915)
Azolla.
De Levende Natuur 20: 60-60
Dijkstra, S.J. (1957) Het geslacht
Azolla.
Natuurhistorisch Maandblad 46: 28-29
Gorissen, I. (1992) Bemerkenswerte Vorkommen von
Platanthera bifolia,
Azolla filiculoides und andere Arten am Südrand der Niederrheinische Bucht.
Floristische Rundbriefe 26: 21-22
Heimans, J. (1917) Al weer
Azolla.
De Levende Natuur 22: 39-39
Heimans, J. (1915)
Azolla.
De Levende Natuur 20: 281-289
Heimans, J. (1915) De verspreiding van
Azolla.
De Levende Natuur 19: 377-378
Heukels, H. (1925)
Azolla.
De Levende Natuur 30: 220-221
Jansen, H. (2017) Grote kroosvaren (
Azola filiculoides), een plant met een groots verleden én toekomst?
Twirre 27: 36-39
Joman, A. (1915)
Azolla.
De Levende Natuur 20: 205-205
Karsten, B. (1916)
Azolla.
De Levende Natuur 20: 379-379
Mac Gillavry, D. (1915) De verspreiding van
Azolla.
De Levende Natuur 19: 419-420
Mulder, L. (1916) Verspreiding
Azolla.
De Levende Natuur 20: 376-376
Postma, G. (1920)
Azolla in het Noorden.
De Levende Natuur 25: 144-144
Schep, J.J. (1916)
Azolla.
De Levende Natuur 21: 18-18
Spee, P.H.L. (1988)
Azolla filiculoides Lamk. in Twente.
Gorteria 14: 147-147
Spoon, M. (1915) De verspreiding van
Azolla op Voorne.
De Levende Natuur 20: 297-298
Thijsse, J.P. (1915)
Azolla.
De Levende Natuur 20: 299-299
van Eeden, F. (1915)
Azolla.
De Levende Natuur 19: 499-499
Venema, H.J. (1917)
Azolla.
De Levende Natuur 22: 198-198
Vis, W. (1915)
Azolla.
De Levende Natuur 20: 320-320
Vuyck, L. (1915) Azolla filiculoides - Varenachtige roode kroos
Flora Batava 24: 1908-1908
Zonderwijk, M. (2007) Aan de waterkant: De Grote kroosvaren onder de loep.
Natura 104: -
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 2:
80Flora Batava 24:
plaat 1908Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
59Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
69Nederlandse Oecologische Flora 1:
53Wilde Planten 2:
59Wilde-Planten.nl:
pagina
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.