Ecologie & verspreiding
Gewone waterbies is een zeer variabele kosmopoliet die vaak als pionier optreedt op zonnige, vrij open en natte, ± voedselrijke, al of humeuze, matig zure tot kalkhoudende bodems van verschillend substraat. Ook staat ze in ondiep zoet tot brak water. Bemesting en enig zout worden goed verdragen, maar ze is niet bestand tegen schaduw. Ze groeit in en langs wateren van allerlei typen, in oeverlanden en rietlanden, in duinvalleien en aan randen van strandvlakten. Verder in laagblijvend duingraslanden, in natte weiden en hooilanden, in allerlei groeven, in polderboezems en langs dijken. Het Europese deel van het verspreidingsgebied omvat geheel Nederland. De soort is zeer algemeen in heel Nederland maar komt wat minder voor in Flevoland. De soort is goed te onderscheiden van haar meestal meer tengere evenknie, Slanke waterbies. Bij deze wordt de stengel ± geheel omvat door het onderste kafje, bij Gewone waterbies is dat slechts voor een kwart tot de helft het geval.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015
|
EcologieBodemZonnige, vrij open plaatsen op natte, matig voedselrijke tot voedselrijke, matig zure tot kalkhoudende grond (zand, leem, zavel, klei en laagveen) of in ondiep zoet tot brak water.
GroeiplaatsWaterkanten (greppels, sloten, poelen, nieuw gegraven wateren, vijvers, beweide oevers van oude rivierarmen), moerassen (oeverlanden en rietland), heide (vennen), zeeduinen (duinvalleien, laagblijvend duingrasland en randen van strandvlakten), grasland (nat weiland en hooiland), polderboezems en langs dijken.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandAlgemeen in het westen en noorden van het land en in laagveengebieden. Elders vrij algemeen, maar zeldzaam in Zuid-Limburg.
VlaanderenVrij algemeen in het kustgebied, in de Kempen en in de Maasvallei. Elders vrij zeldzaam.
WalloniëVrij algemeen tot vrij zeldzaam.
WereldIn alle werelddelen. Het meest in gematigde streken.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurHartsen, F.A. (1868) Heleocharis palustris - Moeras Heleocharis
Flora Batava 13: 974-974
Kops, J. & H.C. van Hall (1832) Elaeocharis (Scirpus) palustris - gemeene Waterbies
Flora Batava 6: 471-471
Müller, R. (1993) Zur Verbreitung der beiden Unterarten
Eleocharis palustris subsp.
palustris und subsp.
vulgaris S.M. Walters im Landkreis Harburg (Niedersachsen).
Floristische Rundbriefe 27: 20-21
Reichgelt, T.J. (1956) Cyperaceae.
Flora Neerlandica : 7-52
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De rechtopstaande, ronde stengels zijn 1-6 mm dik. Ze dragen geen bladen. De scheden zijn geelbruin of soms aan de voet iets rood aangelopen. De soort vormt losse zoden.
Bladeren De bladscheden zijn bruin of vaak glanzend paarsrood. De bovenste bladschede is ongeveer recht afgesneden.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen), een eindelingse aar. Ze zijn 0,5-2 cm lang en bevatten tussen de vijf en zeventig bloemen. Aan de voet zitten twee bloemloze (onvruchtbare) kafjes, die elk het aartje voor de helft tot driekwart omvatten. Elke bloem heeft twee stempels, zelden drie.
Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De 1-1,8 mm lange zaden zijn meestal aan twee kanten afgeplat. De zaden zijn kortlevend (één tot vijf jaar). Eenzaadlobbig (kiemend met één kiemblaadje).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.